7 Ocak 2018 KKTC Genel seçimlerine kadar vatandaşımızın nerde ise adını bilmediği FİYAT İSTİKRAR FONU o dönemde çoğu siyasetçinin Döviz’e veya Hayat Pahalılığına karşı en önemli savaş-çözüm aracı olduğu iddiasında idiler. İşte tam da bu nedenle Fiyat İstikrar Fonu çok meşhur oldu. Fakat bugünlerde ne hikmetse Fiyat İstikrar Fonu unutuldu. Hatta Fon’da para kalmadığı hükümet tarafından dillendirilmişti. Peki, Fiyat İstikrar Fonu nedir? Ne amaç için kullanılır? bu fonda para var mı? İşte cevabı….
10 Kasım 1978 tarihinde 26-1978 sayılı Fiyat İstikrar Fonunun yasal müeyyideleri;
Fonun kuruluş amacı : (1) Bu Yasanın yürürlük tarihinden sonra olması muhtemel akaryakıt maliyetinde fiyat artışlarını Fondaki mevcut para oranında karşılamak ve bu şekilde mümkün olduğu kadar bu artışların tüketiciye yansımasını önlemek ;(2) Tüketim maddelerinin tüketiciye istikrarlı bir fiyatla arzını sağlamak; ve (3) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin tarımsal ürünlerinin dünya piyasalarında geçerli fiyat düzeyinde pazarlanmasında ve üreticilerin gelirinde yeknesaklık ve istikrar sağlamaktır.
Bakanlar Kurulu, Resmi gazete ‘de yayımlanacak bir Emirname ile akaryakıt ve belirleyeceği tarımsal ürün ve tüketim maddelerinin bu Yasa kapsamına alınmasını veya çıkarılmasını saptar.
Bakanlar Kurulu, Resmi Gazete ’de yayımlayacağı bir Emirnameyle, akaryakıt maliyetinde fiyat artışlarına karşı fiyatlarda istikrar sağlamak, tüketim maddelerinin tüketiciye istikrarlı bir fiyatla arzını sağlamak ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin tarımsal ürünlerinin dünya piyasalarında geçerli fiyat düzeyinde pazarlanmasında ve üreticilerin gelirinde yeknesaklık ve istikrarı sağlamak için 5’nci madde uyarınca bu Yasa kapsamına alınan akaryakıt, tarımsal ürün ve tüketim maddelerinin her biri için Fon’a yatırılacak miktarları saptayabilir. Bu miktarlar, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde üretilen veya imali yapılan mallar ile ithal mallarında Fiyat İstikrar Fonuna konu olan ve yatırılması öngörülecek miktara esas teşkil eden veya edecek malın karar tarihindeki birim satış fiyatının %100’ünü, ihraç mallarında ise Ticaret işleriyle ilgili Bakanlıkça tespit edilecek Fiyat İstikrar Fonuna konu olan malın ihraç tescil fiyatının %100’ünü aşamaz. Bu miktar, Mal ve Hizmetler (Düzenleme ve Denetim) Yasası veya onu değiştiren veya yerini alan herhangi bir yasaya uygun olarak yapılan azami fiyatların saptanmasında, söz konusu yasanın göz önünde tutulmasını öngördüğü hususlara ek olarak dikkate alınır.
Son beş yıllık Fiyat İstikrar Fonu Gelir-Gideri;
(kaynak; //www.maliye.gov.ct.tr/maliye/f?p=100:77:0::NO:::)
Yukarıdaki tablo incelendiğinde, yıllardır fonun yasal kapsamı dışında kullanıldığı gelir-gider farkından ve kullanım oranlarından anlaşılmaktadır. Dolayısıyla 7 ocak 2018 öncesi vaatlerin tamamen seçmene yönelik bir algı olduğunu söylememiz yersiz olmayacaktır. Çünkü 2018 mali yılının ilk 4 aylık verilerine bakacak olursak, bu yıl en az kullanım oranı(gider) olduğunu da söyleyebiliriz. Demek ki neymiş, klasik bir ifade olan “MUHALEFETDE BAŞKA İKTİDARDA BAŞKA” söylemi tam yerinde bir söylemmiş. Tabii ki, halk içinde klasik olan yani “FASULYENİN YAHNİSİ GİTTİ GELDİ AYNİSİ” söylemini bugünlerde fazlaca duyabilirsiniz. Hâlbuki mevcut siyasi partilerden farklı olunacağını beyan edenler tamamen ayni hatta daha kötü olduklarını yukarıdaki veriler bize açıklıyor.
Peki, Fiyat İstikrar Fonu yasal amacına göre mi kullanıyor? Hayır. Geçmiş siyasilerin hunharca kullandığı Kamu Mali kaynakları neticesinde Bütçe açıklarının kapatılması için Fiyat İstikrar Fonu kullanılmaktaydı. Yani Kamu personel giderlerini, emekli maaşları, emekli ikramiyelerini ve daha birçok gideri finanse eden bir fon olarak karşımızda duran bir yapıdır, meşhur Fiyat İstikrar Fonu’nun öyküsü…..
Herkes bugünlerde döviz ne olacak konuşuyor. Haliyle bana da soruyorlar. Ne olacak bu dövizin hali. Artık konuşmaktan gına geldi. Olan olmuş daha ne olsun geçen yıl İngiliz sterlini bu zamanlarda 4,44 TL iken bugün 6,05 TL. Yani %36 oranında Türk Lirası İngiliz sterlinine oranla değer yitirdi. Bunun adı “DALGALI KUR” olmaktan çıktı. Tamamen “TSUNAMİ KUR” haline büründü. Daha neyini konuşalım kurun. Bundan sonrası mı??? artış muhtemeldir. Sonrasında çok üzücü iflaslar ve sosyal patlamalar olacaktır….ha! hükümetin çözüm önerileri mi?? “DEVEDE KULAK”……