Corona virüsünün yarattığı krizler ve fırsatlar 

Dünya Sağlık Örgütü Başkanı Tedros Ghebreyesus corona virüsünün yayılmasının küresel bazda artık yüksek risk seviyesinde olduğunu açıkladı. Virüsün başladığı Çin’in dışında en büyük endişe taşıdıkları ülkelerin Güney Kore, İran, İtalya, Japonya olduğu vurgulandı. Küresel bazda 3.000 kişinin ölümüne yol açan COVID-19 olarak adlandırılan corona virüsünün 60 ülkede ayrıca vaka olarak raporlandığı bildirildi. Korona virüsünün ekonomideki olumsuz etkileri en fazla borsalar üzerinde yaşandı. Keza, 2008 Finansal krizinden sonra uluslararası borsalardaki en sert düşüşler yaşandı ve iki aylık kazançlarını geri vererek endeksler yılsonuna kıyasla % 10 civarlarında değer kaybetti. Borsaların volatilite endeksi olarak takip edilen VIX endeksi piyasalardaki korkuyu ve belirsizliklerin izlendiği bir ölçek göstergedir. Şubat ortası hızla yükselen endeks şubat sonun 40 puanla yılın zirvesine tırmandı. Bu bağlamda, 2020 yılı Şubat ayı sonunda Alman, Amerika, Japonya, İngiliz, Çin ve Türk Borsalarında corona virüsünün yarattığı ekonomik durağanlığa paralel kayıplar yaşandığı gözlemlenmiştir. Küresel endişeler artarken yatırımlar güvenli liman altına yöneldi ve altın yıl sonuna kıyasla % 10,43 oranında değer kazandı.
ABD Merkez Bankası ölümcül korona virüsün ekonomiye olumsuz etkilerine karşı faiz oranlarını 50 baz puan düşürerek % 1 -% 1,25 bandına çekti. Banka, korona virüsün ekonomik faaliyete karşı risk oluşturduğundan dolayı istihdam ve fiyat istikrarını koruma amacı ile olağan üstü şekilde faiz indirdiğini açıkladı. Türkiye’nin içsel nedenlerde risk primlerinin artmasıyla Türk lirası ve varlıklarında oluşan olumsuz baskı, dış nedenlerde dolar faizlerinin inmesinin yarattığı avantaj ile dengelenmesi yada daha düşük seviyede olumsuz etkilenmesi söz konusu oldu. Ayrıca, Dolar faizlerinin düşmesi hızlı düşen TL faizlerini de destekleyeceği için TL’deki değer kaybının önünde bir engel teşkil edecektir.
Türkiye ekonomisi 2019 yılının dördüncü çeyreğinde % 6 oranında büyüme kaydetti. 2019 yılında ise kümülatif olarak % 0,9 büyüyerek 753,7 Milyar dolar oldu. GSYH'yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; finans ve sigorta faaliyetleri toplam katma değeri %7,4 artarken, İnşaat Sektörünün % 8,6 oranında azaldığı gözlemlenmiştir. Cari işlemler dengesi Aralık 2019’da 1,67 Milyar dolar fazla verirken, ihracatın ithalatı karşılama oranı 2019 yılı ortalama olarak % 84,6’ya yükseldi. 2020 Şubat PMI verisinin % 52,40’a yükselmesi 2020 yılında da büyüme beklentisinin devam edeceğine işaret etti. Kısacası, ekonomik büyüme açısından Türkiye’de şu aşamada olumsuz bir etki olmadığı gözlemleniyor. Ancak, bazı uluslararası kurumlar Avrupa Birliği ve ABD’nin ekonomik büyüme beklentilerini düşürmeye başladı. 
Türkiye’nin zayıf yanları dış finansman bağımlılığı, zayıf para politikası ve jeopolitik riskler olarak değerlendiriliyor. Reuters’in haberine göre Suriye’nin İdlib bölgesinde şehit olan 33 Türk askerimiz jeopolitik riskin ciddi şekilde arttığını gösterdi ve uluslararası aktörlerle yaşanan politik belirsizlikler sonrasında ülke risk primi 240 puan bandından sert şekilde artış yaşayarak 330,38 puan bandına kadar yükseldi. Risk priminin artması neticesinde borçlanma maliyetleri artarak, 2 yıllık tahvil faizleri yıl sonuna göre 63 baz puan yükseldi ve % 12,41’e tekabül etti. Keza, Bir yandan, dış faktörlerde dolar faiz indirimleri TL faiz indirimlerini desteklerken, diğer yandan iç faktörler tarafında risk primlerinin yükselmesi tahvil faizleriyle birlikte politika faizleri üzerinde de baskı yaratacaktır. Türkiye Cumhurbaşkanının ve üst düzey heyetin Rusya ve ABD ile başlattığı üst düzey diplomatik temasları jeopolitik risklerin azalması yönünde olumlu adım teşkil etmiştir. Sürdürülebilir anlaşmaların devam etmesi risk primlerini tekrardan azaltırsa faizler ve kurlar üzerindeki baskı azalabilir. 
Sonuç olarak, Korona virüsü dünyadaki borsaları olumsuz yönde aşağı çekmiş, ekonomik daralma endişeleri nedeni ile faiz indirimlerine sebebiyet vermiş ve yarattığı belirsizlikten dolayı da finansal yatırım araçları içerisinde güvenli liman altın hızlı şekilde değer kazanmıştır. Eğer, ilerleyen dönemde belirsizliklerin devam etmesi ve/veya durumun vahameti artarsa, benzer etkilerin şiddetinin artarak devam etmesi söz konusu olacaktır. Piyasalar hastalığın tüm dünyada korunmaya alınması için başlatılan küresel araştırma ve teşviklerin gidişatını takip edecektir.