Değerli okurlar,
Döviz kurları hızla artmaya devam ederken paralelinde sabit geliri Türk lirası cinsinden olan vatandaş için satın alım gücü düşmeye ve yaşam standartları azalmaya devam ediyor. Bu durum karşısında maalesef ülkemizde herhangi bir para politikası üretilemiyor, keza konuyla ilgili bir eylem planından bile bahsedilmiyor. K.K.T.C’deki resmi kurlar üzerinden değerlendirme yaptığımızda, sene başından günümüze kadar olan üç buçuk aylık zaman diliminde TL karşısında Dolar satış kuru cuma günü itibari ile 2.7059’a çıkarak % 15.90 oranında artış yaşamıştır. İngiliz sterlini ise cuma piyasaların kapanışıyla birlikte 4.0282’ye yükselerek sene başına kıyasla % 10.53 oranında artış yaşamıştır. EUR ise % 1.83 oranında artarak 2.8884’e tekabül etmiştir. EUR’daki Dolar ve Sterline nispeten az oranlı artışın sebebi ise EUR bölgesinde yaşanan önemli konulardan biri olan Yunanistan’ın borçlanma sorunun olumsuz etkisi ve istikrarın azalmasıyla birlikte diğer para birimleri karşısında değer kaybetmesinden kaynaklanmaktadır.
Türkiye Merkez Bankası para politikaları çerçevesinde 9 Mart 2015 tarihinde döviz faiz oranları düşürülmüş ve 10 Mart 2015 tarihinde piyasaya döviz likiditesi sağlanacağı duyurulmuştu. Ancak Merkez Bankasının döviz arz ederek piyasayı rahatlatması ve dövize karşı olan talebin azaltılması hedefiyle döviz faiz oranlarında indirime gitmesi yönündeki müdahaleler döviz kurlarının düşmesine yetmemiştir. TL ve borsadaki düşüş devam etmektedir.
Ülkemizde konuyla ilgili bir strateji ve politika üretilemezken dövizin gidişatının ne olacağı sorusundaki öngörüler için haliyle gözümüz Türkiye Merkez Banka’sının açıklamalarına çevriliyor. Türkiye Merkez Banka’sının yayınladığı Nisan 2015 beklenti anketinde yıl sonu itibari ile dolar döviz kurunun 2.70 civarlarında olmasını öngördüğünü açıklamıştır. Böylelikle yükselen döviz kurlarının düşmesi beklenmemekte ve gelinen oranlarda sabitleşerek seyretmesi öngörülmektedir. Dolayısı ile 2014 kurlarının mumla aranacağının bilinerek hayatımıza devam etmemiz gerekecektir.
Döviz kurlarının artış etkileri Türk lirası gelire sahip vatandaşın giderlerine olumsuz yönde etki ettiği için satın alım gücünü azaltmaktadır. Bu bağlamda örneklendirecek olursak, İngiliz sterlini kira veya kredi taksiti ödeyen bir kimse yıl başına nazaran aynı bedel için % 10.53 oranında daha fazla TL ödemek durumunda kalacaktır. Kiraları ve banka borçlarını konut fiyatları, araba fiyatları, eğitim masrafları ve elektronik eşyalar ve benzeri ürün yada hizmetler aynı prensiple takip etmektedir. Mesela sizlere geçen gün satın almak için çıktığım bir ürün için değişen fiyattan bir örnek vereyim. Bir elektronik mağazasının içerisinde TL bazda fiyatlandırılmış bir laptop gördüm. Mağaza sahibi bu ürünü satın alma tarihindeki kur üzerinden maliyetini belirlemiş ve üzerine karını da koyarak ürüne 2.700 TL satış fiyatı belirlemiştir. Buraya kadar her şey güzel. Özelliklerini öğrendikten sonra satış temsilcisine peşin ödeme yapıldığı takdirde bir indirim söz konusu olur mu diye sorduğumda yetkilisiyle konuşmaya giden temsilci laptobun kurlardan dolayı 3.000 TL’ye çıktığını tarafıma bildirdi. Yani indirim yerine bindirim paketi almış olduk. Sonradan mağazanın ürünü alış tarihinde hesaba kattığı kur karının yanı sıra % 11.11 oranında ikinci bir güncelleme kur karı eklediğini hesaplamış olduk. Her şeyin fiyatı böyle artmaya devam ederken alınacak ürün veya hizmetlerin azalması yaşam kalitesinin düşmesiyle ilişkilendirilmektedir.