Akademik çalışmaları bilmiyorum; okumadım! Ben Kuzey Kıbrıs’a ilişkin gözlemlerimde iddialıyım ama: Yolsuzlukların kaynağının kamu yönetimi, daha etkili bir değişle kamu kaynakları olduğunu düşünüyorum.
İlk olarak siyasetin finansmanından ve bunun toplumsal etkilerinden söz etmek istiyorum. Toplumun çok önemli bir kesimi, her seçim döneminde, seçim kampanyalarından nemalanmak için olmadık şeyler yapıyor. Kimimiz danışman, kimimiz reklamcı, kimimiz baskıcı, kimimiz bayrakçı veya gezginci olarak para koparmaya çalışıyoruz. Seçmenlerin kimisi biriken elektrik borçlarını, kimisi çocuğunun okul parasını siyasi partilere veya destekledikleri adaylara ödettirmenin yolunu arıyor.
Bu kaynağın nasıl temin edildiğini hiç düşündük mü?
Bu kaynağın “partimize yardım” diye toplandığını hepimiz biliyoruz. Kimi partilerde bu kaynağın önemli bir kısmı gerçekten parti bütçesine giderken, kimilerinde kaynağı temin edenin hesabında kalıyor. Bunu da biliyoruz. Biliyoruz çünkü harcadıkları parayı “partiye yardım” diye açıklamaya çalışan ama parti hesaplarında göstermeyen siyasilerimiz olmuştur.
Özellikle seçim dönemlerinde harcanan bu kaynağı sağlayanlar kimlerdir peki? Parti üye ve sempatizanları mı? Yoksa partinin siyasi hedeflerini önemseyen, bu hedeflere ulaşılması halinde toplumun kurtulacağını düşünenler mi? Onların da katkısı olsa bile böylesi büyük bir kaynağı sağlayanlar, seçim sonrasına yatırım yapan iş insanlarıdır. Seçimden sonra iktidar olması muhtemel partiler nezdinde prestij sahibi olabilmek için belli bir bütçe ayırmakta ve kullanmaktadırlar.
Bazılarımız nemalanıyor… Bazılarımız bu nemayı sağlıyor… Kimimiz de bu sürece aracılık ederek, kendine bir pay koparmaya çalışıyor.
Bu sürecin bu şekilde çalışmasının kökeninde ise kamusal olanaklar ve kaynaklar vardır. Seçimde kullanılacak kaynağı sağlayanlar, ilerleyen süreç içinde ya bir izin ya bir ihale, yada bir arazi alma peşinde koşacaklardır. Devlet, ekonomik hayatta bu kadar büyük bir etkiye sahipse, elbette bu etkiyi kendi lehine kullanmak isteyenler de olacak ve yukarıda anlattığımız şekilde bir “kolla beni, kollayım seni” süreci ortaya çıkacaktır.
Sonuçta, sahipsiz durumdaki kamu kaynaklarını kendi çıkarlarına kullanmak isteyenler, bazen rüşvet vererek ve elbette bunun karşılığında alarak; bazen imtiyaz sağlayarak ve elbette bunun karşılığında etkili kişiler haline gelerek büyük veya küçük yolsuzluklar yapmaktadırlar.
Bu kapsamda baktığımızda yolsuzlukların kaynağı kamu yönetimidir ama onun da kaynağında bu kamu yönetimini şekillendiren bizler, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti halkı bulunmaktadır.
Yolsuzlukların kaynağı biziz ve biz de hayatımızdan memnunuz!
Memnunuz ki, kimsemiz de ortaya çıkıp, “devlet ekonomiden elini çeksin, akçeli işlere karışmasın” demiyor.
Kamu kaynaklarına erişim sorunu olmasa, bu kaynaklara erişmek için yapılan yolsuzluklar da ortadan kalkacaktır!