Diyalog Gazetesi
2023-07-06 09:40:29

Tek bir “bilgi” var: Türkiye öngörülemez!

Hasan ERÇAKICA

06 Temmuz 2023, 09:40

Yine “torba kanun” hazırlamışlar… Kimin elinde ne varsa içine attı. Kimisi maaş atışını attı; kimisi vergi artışını… Arada bir de sürpriz yapıp Merkez Bankası’na yeni yükler bindirmişler…
Tam bir Türkiye fotoğrafı… Herkes öngörülebilir ve sadeleştirilmiş bir “ekonomi politikası” beklerken yeni yeni sürprizler; kanaat önderlerinin saldırıları ile yerle bir edilecek önlemler… Hepsi bir torbaya atılmış ve Meclis’in önüne sürülmüştür. İktidar bloğu çoğunluğa sahiptir ve muhtemelen bir gecede geçip gidecektir.
Bir yandan kamu görevlilerinin maaşları artarken, diğer yandan vergilere ciddi artışlar getirilmiştir. Bunun ekonomik dengelere etkisi ne olacağı şimdiden bilinemezse bile bu tutum bilinen bir şeyi yeniden doğrulamıştır: Devleti yönetenlerin ulufe gibi dağıttıkları elbette yurttaşların cebinden çıkacaktır. Devletin kendilerini zenginleştireceğini umanlar bir kez daha yanılmış olacaktır.
“Kur korumalı mevduat” dedikleri şekilde birikimlerin Türk Lirası hesabı ile tutulması ama yabancı para değerlerinin artışına karşı korunması ile enflasyondan kurtulmak mümkün değildir. Sonuçta hesap aynı kapıya çıkacak ve parası olanlara devlet kasanından “yüksek gelir” vaat edilerek paraları kullanılmış olacaktır. Torba kanunla bu işin maliyeti, Merkez Bankası’nın üstüne yıkılmıştır. Merkez Bankası bu yükü kaldırabilmek için matbaasını çalıştıracak, para basacak ve vatandaşın cebindeki paranın bir miktarını çalmış olacaktır. Sonuçta bu yük de vatandaşın sırtına kalacaktır.
Yurttaşlar, bu bilinmezlik ortamında birikimlerini daha güvenli limanlara demirlemeyi tercih edecekler, KKM sayesinde dövizden göstermelik olarak uzaklaşmış olacaklar veya altına yönelecekler ve altın fiyatlarını patlatacaklardır. Türkiye hükümeti TÜİK rakamlarını düşürerek enflasyonu düşürdüğünü sanacak ama kimse buna kanmayacak; yatırımdan kaçacak; ihtiyaçlarını mümkün olan en erken zamanda ve en düşük fiyatla karşılamak için harcamalarını artıracaklardır. 
Bütün bunların yükünün ne olacağı tam olarak hesaplanamamaktadır; diğer etkilerini tam olarak bilmek de mümkün değildir. Artık Türkiye hakkında söylenebilecek tek şey var: Türkiye bilinemez! Türkiye söz konusu olduğu zaman “elimizdeki tek doğru bilgi” şudur: Türkiye öngörülemez!
İnsan rasyonel bir varlıktır. Herkes, ne olup bittiğinin farkındadır ve bu “bilgiye” sahiptir. Herkes adımlarını buna göre atacaktır.


Mehmet Şimşek’e Hazine ve Maliye Bakanı olarak görev verilmesi ve Amerika’dan Merkez Bankası Başkanı ithal edilmesi klasik ekonomi politikalarına dönüş olarak değerlendirilmek istenmişti ama yeni yönetim ekibinin görev almasından bir ay sonra bile “klasik bir ekonomi yönetiminden” söz etmek mümkün görülmüyor… 

Sitemizden en iyi şekilde faydalanmanız için çerezler kullanılmaktadır.