Meclis Başkanlık Divanı’nın oluşturulması sürecinde yaşanan sorunlar çok sayıda KKTC milletvekilinin KKTC Anayasası hükümlerine uymayı “dert edinmediklerini” açıkça gösterdi. Onlara göre Anayasa’ya uysak da olur, uymasak da!
Oysa Anayasa, sadece onları kısıtlayan hükümler içermiyor. Yurttaşların temel hak ve özgürlükleri de Anayasa ile belirlenmiştir. Üstelik bunları çağdaş anlayışlara göre yorumlamak ve günün koşulları için hayata geçirmek de gerekir. Yurttaşlara Anayasa ile sağlanan hak ve özgürlükleri hayata geçirmek Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin başlıca görevi ve varlık nedenidir.
Başkanlık Divanı oluşturma süreci içinde yaşanan sorunların 2025 yılı bütçesinin görüşülüp onaylanmasını geciktireceği endişesi, tarafların ve yurttaşların soruna yaklaşımını etkiledi. Pek çok kişi, anayasal hükümlerin çiğnenmesini dert etmek yerine bütçe geçirilemeyecek diye dertlendi! Bir yanda anayasal kuralların çiğnenmesi, diğer yanda 2025 yılı bütçesinin görüşülmesi gereği… Bu iki sorunu karşılaştıran siyasi sözcüler, yorumcular ve yurttaşların ikincisine daha çok önem verdiklerini hep birlikte gözlemledik.
Biz, anayasal hakların, özgürlüklerimizin çiğnenmesini umursamıyor ama maaş almamızın tehlikeye girmesi karşısında korkudan titriyoruz.
Bu tam olarak şu demektir: KKTC, yurttaşlarının temel hakları kullanarak yaşamalarının aracı değil onlara maaş dağıtmanın aracıdır.
Bu durumda, maaşlara kaynaklık eden paranın nereden geldiği, parayı verenin bunu ne karşılığında yaptığı veya parayı verenin seçimlere müdahale edip etmediği gibi konular İKİNCİL duruma düşmektedir. Önemlidirler, konuşmalara konu olmaktadırlar ama iş maaş almak veya alamamak noktasına geldiği zaman önemleri yok olmaktadır!
Maaş alamamak uğruna hak ve özgürlüklerimizi savunmayı hiçbir zaman düşünmedik. Böyle bir olay tarihimizde de yoktur.
Bunları Kıbrıs Türk halkını aşağılamak için yazmadım; durumun fotoğrafını çekmek istedim.
Bu durumun birdenbire değişeceğini de sanmıyorum. Bu durumun değişebilmesi için siyasi bir projeye, bu projeyi kararlılıkla uygulayacak siyasi liderliğe ve liderliğine destek verecek bir halka ihtiyaç vardır. Kimileri buna “yıldızların hizalanması” der. Bizim tarihimizde böyle bir hizalanma olacak mı, bilmiyorum!
Bilmemiz gereken şey şudur ama: Temel hak ve özgürlüklerini savunmaktan maaş uğruna vazgeçebilenler, eninde sonunda ekonomik varoluş olanaklarını da yitireceklerdir. Çalışma hakkı başta olmak üzere ekonomik haklar da temel hak ve özgürlükler kapsamındadır ve “hazır maaş” bu hakların da yok oluşunun koşullarını hazırlamaktadır.
Anayasa yoksa veya anayasaya uyulmuyorsa, maaş hakkınız da diğer ekonomik haklarınız da yoktur demektir!