Diyalog Gazetesi
2018-11-07 10:19:21

Piyasadaki sıkıntılar üzerine

Dr. Orhan AYDENİZ

07 Kasım 2018, 10:19

Son zamanlarda bazı tarımsal ürünlerin fiyatlarında anormal derecede artış olması ve bazılarının da piyasada kıtlaşması, haklı olarak vatandaşlarını tedirgin etmektedir.
Önce kırmızı et, limon, domates, tavuk ve son olarak da patates fiyatındaki anormal artış, yetkililerin hatalı tutum ve kararlarından kaynaklandığı görüşündeyim.
Kuşkusuz hükümetin ve tarım bakanlığı ile ekonomi bakanlıklarının, tarımsal üreticilerini korumaya özen göstermesine kimse karşı değildir.
Çünkü dünyanın en zor mesleği olan hayvancılık ve tarımsal üretimin sürdürülebilmesi için, tarım tüm ülkelerde devlet tarafından destelenmektedir.
Yalnız sırf üretici birliklerini karşısına almamak, eylem yapmalarından çekinmek gibi nedenlerle, tüketicilerin mağdur olabileceği kararlardan kaçınılması gerekir.
Kırmızı et konusunda ithal izni verilmediği halde, piyasadaki et açığının güneyden karşılandığı inkar edilemeyen bir gerçektir.
Güneyden vatandaşların et temin etmeleri yanında, bir de kaçak yollardan sağlıksız koşullarda et temin edildiği de herkes tarafından biliniyor.
Bilinen gerçeklere rağmen, et ithaline izin verilmemesi hem tüketicilerin mağdur edilmesine , hem de devletin vergi kaybına sebep olmaktadır. 
Bu nedenle, Politik iktidarlar üreticileri desteklerken, tüketicilerin mağdur edilmemesine dikkat etmekle yükümlüdür.
Hükümet üreticiyi korumak isterse, sorunlarını öğrenmeli ve onlara köklü çözüm bulmalıdır. Ayrıca, talebi karşılayamayan tarımsal üretimi teşvik edici önlemler almalı. 
Ülkemizde kırmızı et, limon, domates, patates fiyatlarında anormal artış olması piyasaya yeterli ürün arz edilememesinin sonucudur.
Bu gerçeğe karşın sırf üreticilerin korunması düşüncesi ile piyasada kıtlığı olan ürünlerin ithal edilmesine izin verilmemesi vatandaşların sıkıntıya sokulmasına sebep olur.
Ayni coğrafya üzerinde yaşadığımız güneyde hayvan üreticilerine, önemli devlet yardımları yapılmaktadır.
Buna rağmen üretim yerel ihtiyacı karşılayamadığı için, yıllardan beri kırmızı et ithaline izin verilmektedir.
KKTC’de de piyasaya talebi karşılayacak miktarda sürüm yapılamadığı görüldüğü zaman, kıtlık olması beklenmeden, derhal dışardan ithal edilmesine izin verilmelidir.
Kimseyi suçlamak niyetinde değilim. Ancak ülkemiz küçük ve nüfusumuz da az olduğu için, ilgili bakanlıkların üretimi yerel talebi karşılayacak şekilde planlaması zor değildir.
Tarım kökenli temel ihtiyaç maddelerinin yıllık tüketimini dikkate alarak , üretimin buna göre düzenlenmesi ve teşvik edilmesi mümkündür.
Ayrıca, patates ve limon örneğinde görüldüğü gibi bazı aylarda anormal fiyat artışlarının önlenmesi için, ürünün uygun koşullarda soğuk hava depolarında muhafaza edilerek talebe göre piyasaya sunulması sağlanmalıdır.
Kasım ayında sonbahar patates hasadı yapılacağı için önümüzdeki günlerde patates sorunu da ortadan kalkacaktır.
Yalnız yaşanan olumsuzluklardan gerekli dersler alınmalı ve piyasada ürünlerin arzında yetersizlik ve buna bağlı olarak da aşırı fiyat artışı olmasını beklemeden, dışardan teminine izin verilmelidir.
Patates temel gıda maddesi olması bakımından, yeni hasat edilecek patatesin geçmişte olduğu gibi, Toprak ürünlerinin soğuk hava tesislerinde depolanması ve talebin buradan peyderpey karşılanması isabetli olacaktır. 

Sitemizden en iyi şekilde faydalanmanız için çerezler kullanılmaktadır.