Kanlı derenin rehabilitasyonu

2002 yılında Avrupa’nın en pis akarsuyu seçilen Eskişehir’deki porsuk çayı, ıslah edilerek, halkın kenarına oturup rahat edeceği güzel bir regresyon alanına dönüştürüldü.  Burada yapılan çalışmaların örnek alınarak, Lefkoşa’daki Kanlı derenin de aynı şekilde halkımızın kullanımına sunulması yararlı olacaktır.
Yürürlükteki Fasıl 82 Kamu derelerinin Korunması Yasasına göre, derelere müdahale etmek yasaktır. Fakat yerleşim yerinin içinde kalan derenin doğal hali ile bırakılması, halkımızın sağlığı bakımından sakıncalıdır. Bu nedenle projenin uygulanma döneminde mahkeme kararı ile durdurulamaması için, işin başında, öncelikle İçişleri Bakanlığı tarafından yasada gerekli düzenlemelerin yapılması sağlanmalıdır. Bazı kişi ve çevre kuruluşlarının, Kanlı derenin doğal durumunun bozulmaması gerektiğini savunduğu ve doğal yapısının değiştirilmesi ve/veya bozulmasına şiddetle karşı çıktığı biliniyor.
Fakat Kanlı derenin şimdiki hali ile kalması da, çevrede sebep olduğu olumsuzluklar nedeniyle sakıncalı, Lefkoşa için adeta bir sorun ve yüzkarasıdır. 
Dere yatağında oluşan kamışlıklar; yılanlara, farelere, böceklere, sivrisineklere çok uygun barınak oluşturur. İki tarafında evler bulunan ve insanların yaşadığı yerde derenin doğal durumunda bırakılması, buradaki zararlı canlıların insanlara zarar vermesine sebep olur.
Ayrıca halen dere yatağına yakın binalardan sızdırılan tuvalet atıkları ve zaman zaman kanalizasyon atıklarının boşaltılması sonucu, çevrede yaşayanlar pis kokudan perişan oluyor.
Zaten insanların yerleştiği alanlar, doğal hali ile bırakılamamaktadır. Örneğin tarımsal faaliyetlerde kullanılmaya başlanan arazilerde, verimliliği engellediği için, artık yabani bitkilerin, böceklerin, kuşların, bulunmasına izin verilmez.
Doğasal çevreye büyük önem verilen tüm Avrupa ülkelerinde yerleşim yerlerinin içinden akan nehirlerin tümü, doğal yapısı ile bırakılmamış ve modern yaşam ile uyumlu duruma getirilmiştir. Rum tarafındaki dere yatağının içindeki kamış ve bitkiler temizlenerek içi beton ile kaplanmıştır.
Kanlı derenin ıslahı, ıslah edilmesi, iki yamacının ağaçlandırılması, Lefkoşa’ya çok değerli bir güzellik ve regresyon alanı kazandıracaktır.
Basın haberlerine göre, yakın gelecekte Pronto çemberi ile Mustafa Ruso Caddesi arasındaki bölümünün ıslah edileceği, peyzaj düzenlemesi yapılacağı, bisiklet, yolları, spor alanları, büfeler, kafeler tesisi ile Lefkoşa halkının kaliteli zaman geçirebileceği bir duruma getirilmesi planlanmaktadır.
Yalnız yapılacak rehabilitasyon uygulamalarının kalıcı olabilmesi için, öncelikle zaman zaman aşırı yağışlarla derenin taştığı dikkate alınmalı ve buna karşı mutlaka, afet güvenliği sağlanmalı. Aksi halde tüm rehabilitasyon harcamaları boşa gidecek.
Bu çerçevede normalin üzerindeki yağışlarda derenin yatağından taşmaması için, fazla suyun başka yönlere akmasını sağlayacak kanal oluşturulmalı. 
Halen herkesin şikayetçi olduğu pis koku ve kirlilik sorununun kalıcı çözümü için de; zemin temizliği yapılmalı. Halen dereye tuvalet atığı sızdıran binalar saptanarak, bu eylemlere son verilmesi sağlanmalı. Ayrıca dere yatağının kirlenmemesi ve akışın kolaylaştırılması için, dere yatağının içinin beton yapılması veya taşla örülmesi yararlı olacaktır. Ağaçlandırmada ise, derenin çevresindeki aşırı tuzlu topraklarda kolayca ve birkaç yılda gelişebilmesi nedeniyle, bol gölge veren efkaliptüs ve Ficus benjamina gibi türler dikilmesi isabetli olacaktır.