Cenevre, “Kuş mu? Civciv mi?”

Cenevre zirvesi öncesi duruma baktığımızda iki tarafın tezleri arasında büyük fark var. Bu nedenle ne olacağı belirgin değil. Hal bu iken Kıbrıs sorunun çözüm sürecinde en önemli uluslararası zemin olan BM’de ve BM Genel Sekreterinin mandasını aldığı BMGK 5 Daimi üyesinin konumu nedir? 
Dünyanın her tarafında ve bölgemizde bir birleri ile siyasi çatışma ve vesayet savaşları ile dolaylı sıcak savaş da yaşayan bu 5 Daimi üye; bir tek, Kıbrıs sorunun çözümü perspektifinde ortak paydaya sahiptir. Bu ise BM Parametrelerinde ifadesini bulan Federal Çözümdür…
Kısacası, Federal tezin tersi bir görüşle Cenevre’ye, “Türk Tarafı” olarak giderken, BM’nin bu konumunu yok farz etmek ve iç siyasi gailelerle bu alanla çatışma içine girmek her yönü ile hatadır.
ABD’nin yeni Dışişleri Bakanının Federal Çözümle ilgili verdiği demeç ortada. Rusya’nın kanıma göre Kıbrıs sorunu ile ilgili olarak, Federal Çözüm Tezine dönük geçmiş açıklamalarından çok daha köşeli yeni açıklaması var. Üstelik Rusya ilk kez Garantörlük konusu ile ilgili olarak da sert bir tavır ifade etti.
Yani rekabet eden iki güç ve diğer BM Güvenlik Konseyi Üyeleri, aralarındaki ciddi gerilime karşın, karşımızda, ortak paydaya sahiptirler. Buna “yeni tezle” biz yol açtık. Ne büyük başarı!
Peki BM’nin 5 Daimi üyesi bu halde iken, Federal Tezden uzaklaşıp, iki egemen devlet tezinin kabul görmesi için kime dayanacağız? KKTC Cumhurbaşkanı, Başbakanı, Dışişleri Bakanının açıklamalarından sonuç çıkarmak olanaklı değil.
Savunulan bu tezle ilgili, diplomatik dille beklentiyi ve hareket hattını izah etmeye çalışan tek açıklamayı, KKTC New York Temsilcisi Sayın Mehmet Dana yaptı. “Rum Tarafının eski kalıplardan sıyrılması ve başarısızlıkla sonuçlanmış bu süreçlerden sıyrılarak farklı bir yaklaşımla gelmesine bağlı”. Kısacası Cenevre’ye iki egemen devlet tezi ile gidenlerin beklentisi, Rum Tarafının bunu kabul etmesi. BM, Güvenlik Konseyi üyelerinden ümit yok! Bu mümkün mü?
Federal Çözüm tezini 1974 sonrası, 1977 Doruk Antlaşması ile kabul eden Güneyin hakim siyaseti bu adımı; “çözüm için verdiğimiz en büyük taviz” olarak tanımlamışlardı. Bunu içlerine sindirmeleri yıllar aldı. Hala siyasi eşitlik ilkesini bir kısmı içselleştiremiyor. Şimdi, iki egemen devlet tezine yol açmak için bunun, Güney tarafının kabul edilmesine bel bağlamak, tüm birikimlerimizi harcamaktır.
Sayın Mehmet Dana, Cenevre’deki toplantıdan sonra bir ikinci toplantı daha olabileceğini söylüyor ve şunu ilave ediyor. “Tabi bunun ucu açık bir müzakere sürecine dönüşmesini istemeyiz, kabullenmeyiz. Bir veya akabinde ikinci bir toplantı ve oradan çıkacak sonuca göre önümüzdeki dönemi değerlendireceğiz… İlk toplantıdan sonra sonuç olmaması durumunda, ikinci bir toplantı. Böyle bir zemin yoksa, tüm seçenekleri Kıbrıs Türk Tarafı ve Türkiye olarak önümüze koyarak nasıl bir yol izlenecek, bunu değerlendireceğiz”. Cenevre sonrası ise beklenti bu. 
Bundan, “Türk Tarafının” Cenevre’de bir kopuşa oynamayacağı. İkinci bir toplantıya açık olduğunu anlıyoruz. Üstelikte de Cenevre sonrası için de iki toplantıdan da sonuç çıkmazsa, kendi içinde değerlendirme yapıp hareket edileceğini anlıyoruz. Yani zaman kaybından şikayet ederken, zaman kazanmak isteniyor. Ama bu da Güneyin tavrına bağlanıyor. Ayrıca iki egemen devlet tezi kabul görmezse diğer seçenekleri değerlendireceğiz deniyor. Bunlar ne? Federal Çözüm bunlardan biri. Peki, başka ne? “Pire ısırdı çık yukarı” oyunu olmaz. Bu nedenle BM zeminlerini terk etmek bize hiç yaramadı ve yaramayacakta. Zaman kaybı işimize yaramaz.