CB Tatar’ın ekonomisi

UBP Kurultayına artık, az bir süre kaldı. Bu nedenle Popülist politika ve söylemler yerini, ekonomik olarak çalışanları ve işletmeleri daha da zora sokacak söylemlere terk ediyor. Bunun ilk ateşini Maliye Bakanı Sayın Berova yaktı. Arkasından da cesur olmak söylemi eşliğinde CB Sayın Ersin Tatar geldi. Asgari Ücret artışı beklentisini mahana eden o konuşmayı yaptı. Halbuki, 8 ay önce Sayın Maliye Bakanı müjdeler vererek, %48,5 HP ödeneği ve artık bunun her 4 ayda bir verileceğini söylüyordu. Hükümetin ortakları ve yetkilileri de Asgari Ücreti de HP oranı kadar artıracaklarını, dört ayda bir yükselteceklerini, yüksek perdeden ifade ediyorlardı.. Şimdi UBP Kurultayının son virajına gelindi. Bu nedenle Kurultaya kadar, halkı yatıştırmak için”istikrar” diyerek izledikleri popülist politikayı terk edip; bu kez de yine “istikrar” diyerek, maaş ve ücretlerdeki artışların pahalılığı yarattığını söyleyip, bunu baskılama yoluna dönüş yapıyorlar. CB Sayın Tatar, KTTO Genel Kurulunda, Asgari Ücret, 1000 Dolara çıkamaz dedi. Farzedelim ki Asgari Ücret, 1000 dolar oldu. Bu; yılın başındaki Asgari Ücretin, Dolar bazında %7’i artışı demektir. Halbuki temel gıdalardan olan Ekmek; 1 Ocak 20024’den, 31 Temmuz 2024’a Dolar bazında; %16.34 zamlandı. Bu çalışma için Sayın Devrim Barcın’a teşekkür ederim.
Eski Mûsteşarlardan Sayın Erkan Okandan’ın çalışmasını da buraya almak gerekir. Akdeniz Akaryakıt Borsası CIF Fiyatları üzerinden, aşırı enflasyonun ana etkenlerden birini böylece görürüz. 
17.01.2020’de: 95 OKTAN Benzinin tonu 586 Dolardı. Bunun TL karşılığı tonu ise 3,227,20 TL idi.
Euro Dizel’ in tonu, 556 Dolar. Bunun TL Karşılığı ise 3,227,59 TL idi.
Fuel Oil’in tonu, 460 Dolar. Bunun TL karşılığı ise 2,713,44 TL idi.
27. 08. 2024:de: 95 OKTAN Benzin tonu 751 Dolar. Bunun TL karşılığı ise 25,572,85 TL oldu.
Euro Dizel’in tonu 703 Dolar. Bunun TL karşılığı ise 23, 938, 91 TL oldu.
Fuel Oil’in tonu 514 Dolar. Bunun TL karşılığı ise 17, 505, 28 TL oldu.
Yani, 17.08.2020 den 27, 08, 2024’e kadar olan sürede, Akaryakıtın CIF Fiyatında tonda, Dolar Bazında % 11,81 artış olurken; aynı dönemde tonda TL bazında ise %543,37 artış oldu. 
Bu dönem itibarı ile akaryakıtın pomba fiyatlarında ise, % 580 ve % 613 zam oluştu. Üstelik bu zam, devletin bir lt akaryakıttan aldığı FİF vergisinin; 2016’da %40 olan oranının, 4 yıllık süreç içinde %11’e düşmesine karşın gerçekleşti. Bu artışlarda, üretimin ve hizmet sektörünün tüm alanlarına, insanların aile bütçelerine; fahiş artışlarla, çarpan etkisi ile yansıdı. Bu yaşamın tüm alanlarını pahalılık olarak etkilerken; ayni zamanda Açık Göz Enflasyonunu da besledi. Ne nizam kaldı, nede insani ve ticari ahlak. Bunu, geçen makalelerimde ele aldığım, DPÖ eski Müsteşarı Sayın Ödül Muhtaroğlunun resmi verilere dayalı olarak yaptığı çalışmadaki bazı verilerle bağlayayım. Son 1 yılda; Elektirik %93, Ekmek %57, Cep TL %116, Gaz Tüp %69, Mazot %49, Dana Kıyma %77 zamlandı. Kuzey Kıbrıs Gıda Enflasyonunda Avrupa ve Türkiye’den kat be kat pahalı oldu. Bu alanda lideriz. 
Sayın Tatar, bunun bu hale gelmesinde ücret artışlarının etkisi; devenin başı kadardır. Esas olan, Tatar - UBP ikilisinin enflasyondaki esas etkenin, TL’nin değer kaybı olduğu gerçeğine gözünü kapaması. Ayrıca, stabil para birimine dayalı muhasebe sistemine geçmeyi günah sayıp, konuşturmamaları ve baskılamalarıdır. Üstelik hal bu iken, KTTO Genel Kurulunda İthalatı 1 Milyar Dolardan, 3 Milyar Dolara tırmandırmayı da kutladı. İhracatın 150 milyon Dolarda tıkandığı. Güneyden gelişler ile inşaat, turizm, eğitim sektörlerinde sorun yaşadığımız ve Ödemeler Dengesinde sıkıntı olan dönemde; TL- Döviz ilişkisinin olumsuzluğunun az az dahi olsa arttığı dönemde, bu kutlamayı yaptı. Tįpkı inşaatta, yapın da korkmayın diyerek, bu sektörün de çıkmaza girmesine köprüler döşediği gibi.