
Mustafa ERDOĞAN
13
Haz 2021
Medeniyet yolu: Özgürlüklerin uyumlu birlikteliği
‘'Bu adı hak eden yegâne özgürlük, aynısını başkalarının elinden almaya kalkışmadığı veya onların bu yöndeki çabalarını engellemediği sürece, herkesin kendi iyi anlayışını kendi tarzında gerçekleştirmeye çalışma özgürlüğüdür.''...
MAKALEYİ OKU06
Haz 2021
‘’Ateş tutmaktan daha korkunç’’
Eski bir rektörün dört yıl kadar önceki bir sözü YÖK Başkanının Meclisteki bir Araştırma Komisyonu'nda yaptığı sunum vesilesiyle yeniden gündeme geldi. Söz konusu rektör Ekim 2017'deki bir facebook paylaşımında, 'Resûl-i...
MAKALEYİ OKU30
Mayıs 2021
Devletin, özellikle de ‘’Türk Devleti’’nin doğası değişmez
Bir önceki yazıda temas ettiğim 1996 yılındaki meşhur ‘'Susurluk kazası'' bazı devlet memurlarının kanun kaçaklarıyla yasa dışı ilişkiler içine girmiş olduğu gerçeğini ortaya sermişti. Devletin yasa dışılığa bulaştığını...
MAKALEYİ OKU23
Mayıs 2021
Hükümet sistemi değil rejim sorunu
Bugünlerde, mevcut iktidar konsorsiyumunun başı Sedat Peker'in ifşaatlarıyla dertte. İçişleri Bakanı hakkındaki vahim iddialar ve bunların rejimle ilgili imaları devleti ve hükûmeti hiç ilgilendirmemiş görünüyor. Muhalefetin konu hakkında...
MAKALEYİ OKU17
Mayıs 2021
Mafya ve Devlet
Son günlerde Sedat Peker adlı mafya figürünün eski emniyetçi ve siyasetçi Mehmet Ağar ile İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'yu hedef alan açıklama ve suçlamaları Türkiye'de devlet-mafya ilişkileri konusunu yeniden gündeme getirdi....
MAKALEYİ OKU10
Mayıs 2021
Akademik ifade özgürlüğüne dair
Türkiye eskiden beri öyleydi de, son yıllarda iyice tuhaf bir ülke haline geldi. Ama bu öyle zararsız bir tuhaflık filan da değil, bayağı can yakıcı sonuçları var bunun. İşte Türkiye'nin bu can yakıcı tuhaflıklarından biri siyasetle...
MAKALEYİ OKU03
Mayıs 2021
Yine Kıbrıs sorunu
Kıbrıs sorunundan en son bir buçuk ay önce Türkiye'nin dış politikasındaki yeni yönelimler bağlamında söz etmişim. Özetle, Türkiye'nin Kıbrıs'ta statükonun devamından, yani çözümsüzlükten yana olduğunu ve ‘'çözümsüzlüğün...
MAKALEYİ OKU26
Nis 2021
‘’En Büyük Bayrak’’tan ‘’Cumhuriyeti Büyütme’’ye
Bir 23 Nisan'ı daha geride bırakırken, aklımızda kalan yine öteden beri bildiğimiz görüntüler oldu: çocuklaşma, ikiyüzlülük, büyük bayraklar! Gerçi haksızlık da etmeyelim, devlet ve siyaset erkânının yaratıcılığı da...
MAKALEYİ OKU19
Nis 2021
Demokrasi hesap verme rejimidir
Devleti yönetenlerden açıklama isteyen veya yönetenlerin yanlış yaptıklarını ima eden yurttaşların hemen gözaltına alınıp haklarında ceza soruşturması başlatıldığı bir ülkede yaşıyoruz. Özellikle de yürütme yetkisinin tek sahibi...
MAKALEYİ OKU12
Nis 2021
Ne ekmek ne de özgürlük!
Bazen ne tür bir rejimin tercih edilmesi gerektiğinin belirlenmesinin özünde şu ikileme cevap vermekle ilgili olduğu söylenir: ‘'Ekmek mi, özgürlük mü?''… Bu elbette günümüz toplumlarının, hatta belki de genel olarak ‘'insanlık...
MAKALEYİ OKU05
Nis 2021
Demokrasilerin ölümü nasıl olur?
‘'Demokrasiler nasıl ölür?'' denilince, tabiatıyla biz Türklerin aklına hemen askerî darbeler gelir. Çünkü, yaşadığımız tecrübeler bize demokrasinin ancak sürecin dışından gelen şiddete dayalı müdahalelerle yıkılacağını...
MAKALEYİ OKU29
Mar 2021
İslamcı siyaset, vicdan ve utanma duygusu
Sekiz-dokuz yıl kadar önce AKP iktidarının yaygın bir baskı politikası uygulamaya başlaması pek çok insanı şu türden -şaşkınlıkla karışık- sorular sormaya yöneltti: ‘'İslâmî kimlikleri öne çıkan insanların iktidarı adaletten...
MAKALEYİ OKU22
Mar 2021
Kürt sorununu baskıyla çözemezsiniz
Geçen hafta Türkiye siyasetinde birbiriyle ilişkili iki dikkate değer gelişme yaşandı: Kocaeli milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu'nun milletvekilliğinin düşürülmesi ve Halkların Demokrasi Partisi'ne karşı kapatma davası açılması....
MAKALEYİ OKU15
Mar 2021
Dış politikada açılım ve Kıbrıs sorunu
Türkiye gerçekten çok tuhaf bir devlet, hâlihazırdaki yöneticileri de öyle. Son haftaların haber manşetlerine bakınız: Dış politikada ‘'yeni bir dönem''e geçilmek istendiğine ilişkin resmî açıklamalar okuyoruz. Bir süredir...
MAKALEYİ OKU08
Mar 2021
‘’Milliyetçilik suçları’’: Soykırım ve etnik temizlik
Çin Halk Cumhuriyeti'nin kendi yurttaşları olan Uygurlara yönelik gitgide artan sistematik insan hakları ihlâlleri hakkındaki haberlerin son haftalarda dünyaya yayılması uluslararası toplumda ve kısmen Türkiye'de tepkilere yol açtı....
MAKALEYİ OKU01
Mar 2021
Anayasa nedir, ne işe yarar?
Geçen yazıda anayasa yapımında izlenecek ‘'doğru yol'' üstünde durmuştum. Bu sefer de doğru yolla yapılacak anayasanın kendisinin ‘'doğru'' olması meselesini gözden geçirmek istiyorum: Doğru veya sahici anayasa...
MAKALEYİ OKU22
Şub 2021
Önce usul ve üslup
İki hafta önceki yazımda, AKP ileri gelenlerinin gündeme getirdikleri ve MHP'nin de desteklediği ‘'yeni anayasa'' çıkışını ‘'sahte gündem'' olarak nitelemiştim. Aynı çevrelerden daha sonra medyaya...
MAKALEYİ OKU15
Şub 2021
YÖK ifade özgürlüğüne karşı, şaşırdık mı?
Boğaziçi Üniversitesi'yle ilgili malum olaylar esnasında YÖK iki açıklama yapmış. Melih Bulu'nun rektör olarak atanmasının usule uygun olduğuna ilişkin ilk açıklaması, YÖK'ün anayasal-yasal konumu itibariyle anlaşılabilir...
MAKALEYİ OKU08
Şub 2021
Sahte gündem: Yeni Anayasa
Şubat ayına görünüşe göre yeni bir gündemle, ‘'yeni anayasa'' gündemiyle girdik. Önce Cumhurbaşkanı Erdoğan ortağıyla uzlaşmaları halinde yeni anayasa için harekete geçebileceklerini açıkladı. Erdoğan'a göre,...
MAKALEYİ OKU31
Oca 2021
Reformdan önce kendinizi düzeltmeniz gerekmez mi?
Medyaya yansıyan haberlere bakılırsa, hükümet yeni bir ‘'reform paketi'' hazırlığındaymış. Esasını ‘'İnsan Hakları Eylem Planı''nın oluşturacağı söylenen Yargı Reformu Paketi siyasî partiler yanında...
MAKALEYİ OKU24
Oca 2021
Türkiye istihbarat devleti
Hatırlanacağı üzere, AKP iktidarı 2014 Mayısı'nda çıkardığı bir yasayla Millî İstihbarat Teşkilâtı'nı yeniden düzenlemişti. O münasebetle yazdığım bir yazıda şöyle demiştim: ‘'AKP sayesinde güvenlik ve istihbarat...
MAKALEYİ OKU17
Oca 2021
‘’Hakikat sonrası’’ çağ ya da ‘’Toplum içinde toplum’’
Malum, ‘'hakikat-sonrası'', ‘'hakikatin ölümü'' vb. deyimlerin ima ettiği fenomen neredeyse bütün dünyada son birkaç yılın entelektüel-politik gündeminin baş sıralarında yer alıyor. Bu ve benzeri terimlerle,...
MAKALEYİ OKU10
Oca 2021
Siyasî patoloji olarak popülizm
Amerika Birleşik Devletleri'nde Demokrat Parti adayı Joe Biden'a başkanlık yolunu açan seçimin sonucunu Trump ve taraftarlarının kabul etmek istememesinin yol açtığı kitlesel olayların 6 Ocak günü Kongre'nin basılmasıyla sonuçlanması...
MAKALEYİ OKU03
Oca 2021
‘’İyi toplum’’ nedir?
‘'İyi toplum''un mahiyeti kadim zamanlardan beri siyaset felsefesinin ana ilgi konusu olmuştur. Klasik anlayış ‘'iyi toplum''un ne olduğu sorusunu kişisel erdem temelinde cevaplandırıyor ve böylece iyi toplumun esas...
MAKALEYİ OKU27
Ara 2020
‘’AİHM kararı bizi bağlamaz’’ ne demektir?
Cumhurbaşkanı Erdoğan hafta içinde iki ilginç açıklama yaptı: Önce, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Selâhattin Demirtaş'ın derhal serbest bırakılmasını öngören kararı vesilesiyle, ‘'Bu karar bizi bağlamaz''...
MAKALEYİ OKU20
Ara 2020
Türkiye’nin çıkmazı yahut kaçırılan fırsatlar
On beş yıl önce bir vesileyle kaleme aldığım ‘'Türkiye İçin Bir Demokratikleşme ve Sivilleşme Perspektifi'' başlıklı raporun bir yerinde şöyle yazmıştım: ‘'(İ)çinde bulunduğumuz iki binli yıllarda Türkiye...
MAKALEYİ OKU13
Ara 2020
İfade özgürlüğü: Olmadan olmaz
Geçenlerde, ilâhiyatçı bilim adamı Prof. Dr. Mustafa Öztürk'ün kendi uzmanlık alanıyla ilgili bir konuda vaktiyle dile getirmiş olduğu ‘'heretik'' sayılan görüşleri nedeniyle dinci çevrelerden gördüğü baskı sonucunda...
MAKALEYİ OKU06
Ara 2020
Türkiye’de devlet ve toplum
‘'Devlet ve Toplum'' ifadesi insanların zihninde genellikle devletle toplumun organik olarak bağlantılı olduğu ve devletin toplumun bir türevi olduğu çağrışımı yapar. Aslına bakılırsa, organik bağlantıyı bir yana bırakırsak,...
MAKALEYİ OKU29
Kas 2020
Sorun sadece ‘’Hükümet Sistemi’’ değil
Son zamanlarda Türkiye siyasetinin hâlihazırda içinde bulunduğu çok yönlü sorunu ‘'hükümet sistemi'' sorunundan ibaret olarak görmek yönünde yaygın (ve yanlış) bir eğilim var. Meseleye böyle bakıldığı için, soruna çözüm...
MAKALEYİ OKU22
Kas 2020
‘’Reform Vaadi’’nden sonra
Geçen haftaki yazımda AKP hükümetinin reform vaadi izlenimi yaratan açıklamalarını ihtiyatlı bir iyimserlikle karşılamıştım. Aradan geçen bir hafta içindeki gelişmelere bakınca, ne yazık ki bu konuda ‘'ihtiyatlı iyimserlik''in...
MAKALEYİ OKU15
Kas 2020
Reform vaadi: Bir iyi bir kötü haber
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın hafta içinde partisinin grup toplantısında yaptığı açıklamalar kamuoyu tarafından iktidarın bir reform hazırlığı içinde olduğu şeklinde algılandı. Eğer bu izlenim doğruysa, önümüzdeki aylarda hükümetin...
MAKALEYİ OKU08
Kas 2020
İktidar tutkusu ve ‘’Büyük adamlar’’
Lord Acton'ın (1834-1902) meşhur vecizesini hemen hemen herkes bilir: 'İktidarın yozlaştırma eğilimi vardır, mutlak iktidar ise mutlaka yozlaştırır.” Aslına bakılırsa, Türkçe 'yozlaştırma” kelimesi bu sözün bağlamında...
MAKALEYİ OKU01
Kas 2020
İslâm, hoşgörü ve şiddet
Fransızlar iki hafta önce bir öğretmenin başı kesilerek öldürülmesi dehşetine tanık oldular. Vahşetin fâili maalesef bir Müslümandı. Bu vahşînin sözüm ona gerekçesi de, maktul öğretmenin derste öğrencilerine Charlie Hebdo dergisinin...
MAKALEYİ OKU25
Eki 2020
‘’Bizde öyle bir kayıt yok’’
Mayıs 2014'te kaleme aldığım ‘'Güvenlik Devletine Doğru'' başlıklı yazıda şöyle demişim: ‘'Millî İstihbarat Teşkilâtı'nın yapısını ve işleyişini yeniden düzenleyen malum kanunu çıkarmak suretiyle,...
MAKALEYİ OKU18
Eki 2020
Cumhurbaşkanlığı ve dindarlık
Türkiye Cumhuriyeti'nin yurttaşları olarak, son yıllarda kamusal pozisyonları işgal edenlerin sözleri ve eylemleriyle makamlarının kamusal niteliğiyle uyuşmayan duruşlar sergilemelerini kanıksamış durumdayız. Böyle davrananların başında...
MAKALEYİ OKU11
Eki 2020
‘’Adalet mülkün temelidir’’
Özgürlük, barış ve eşitlik gibi adalet de temel ahlâkî değerlerden biridir. Kadim çağlardan beri adalet ‘'erdemli'' insanın olduğu kadar, ‘'iyi toplum''un da karakteristik özelliklerinden biri sayılmıştır....
MAKALEYİ OKU04
Eki 2020
Anayasa Mahkemesi neden önemlidir?
İnsan haklarına ve hukukun üstünlüğüne bağlı sahici demokratik bir rejim için Anayasa Mahkemesi vazgeçilmez önemdeki bir kurumdur. Bununla tutarlı olarak, popülist- otoriter rejimlerin hedef tahtasına koydukları kurumların başında da yine...
MAKALEYİ OKU27
Eyl 2020
‘’Türk Devleti’’nin doğası
Benim genel olarak devletin, ama özellikle de ‘'Türk Devleti''nin doğası hakkında iyimser olmadığım hiç değilse okuyucularım için sır olmasa gerektir. Kanaatimce, devletin hayırhah bir kurum olduğu inancı modern insanın başta...
MAKALEYİ OKU20
Eyl 2020
Yeniden normalleşmek kolay olmayacak
AKP yönetiminin son yıllarında Türkiye'nin sistemi art arda gelen olağandışılıklar tarafından şekillendirildi ve her bakımdan normalden uzaklaştı. Covid-19 salgınının etkilerini saymazsak, söz konusu olağandışılıklar esas olarak...
MAKALEYİ OKU13
Eyl 2020
Kemalist vesayetten AKP vesayetine
Beş yıl kadar önce ‘'Bir Vesayet Kurumu Olarak Devlet'' başlıklı bir deneme kaleme almıştım. Orada modern devletin en büyük vesayetçi kurum olduğunu belirtmiş ve şöyle devam etmiştim: Devlet ‘'vesayetçidir, çünkü...
MAKALEYİ OKU