19
Kas 2024
Ateşli bir hastanın rüyası
Bana bir parmak kırmızı rom daha ver, Edith. Bir de barın ucunda tek başına oturan şu genç adama dök, benden. Sırtı bize dönük. Gömleği ne kadar beyaz ve ne kadar siyah ıslak saçları. Karşısındaki denizin yüzeyi ne kadar ışıltılı...
MAKALEYİ OKU12
Kas 2024
Var olmanın dayanılmaz ağırlığı
İnsan olmak yorucu bir iştir. Çünkü bir varoluş biçimi olmaktan çıktı. Bir uğraş, bir proje, bir amaca varma süreci oldu. Bir yarış hâlini aldı. İnsanın her zaman aşındırması gereken bir yol, aşması gereken bir dağ, varması...
MAKALEYİ OKU22
Eki 2024
Onu çalışmak hayatta tutuyor
'Dünyanın güzel olduğunu ama insanların çoğunun bunu görmediğini düşünüyorum. Dünya hem güzeldir hem çılgındır. Çılgın olan insanlardır. Bunun pek fazla değişeceğini sanmıyorum.” Vanity Fair Dergisi'nde okuduğum söyleşisinde...
MAKALEYİ OKU15
Eki 2024
Bitmeyen bir gülüp oynama olan hayatlar
Avlayarak ve toplayarak yaşayan toplumlar son yıllarda ilgimi çeken konuların başında geliyor. Bunlara antropolojide 'ilkel toplumlar” adı veriliyor. Bu konuda daha fazla şey öğrendikçe şu karara varıyorum ki esas ilkel olan...
MAKALEYİ OKU08
Eki 2024
Yaşa dünyada pigme imişsin gibi
Kâinatta dünya gibi hayatın gelişebileceği sayısız gezegen var ve bunların çoğu dünyamızdan yaşlı olduğu için barındırdıkları zeki yaratıklar bizden çok ileri olmalı. Neden o zaman hiçbiri bizi varlığından haberdar etmiyor? Niye...
MAKALEYİ OKU24
Eyl 2024
Akıl bazen yaşta mıdır?
Yaratıcılık bazı sahalarda daha çok gençliğe has bir özelliktir. Matematikte bütün önemli buluşları yirmilerindeki kişiler yaptı. Matematiğin yakın akrabası olan Teorik Fizik'te de aynı durum var. Einstein (1879-1955) onu geçen yüzyılın...
MAKALEYİ OKU17
Eyl 2024
Duyduğun ötüş değil ağlayıştır
Sevmek birisinin hayatına onunla beraber sahip olmak demektir. Hayat nedir? En güzel hazine. Bundan dolayıdır ki sevdiğiniz birisini kaybettiğinizde siz de onunla beraber ölürsünüz. Hayır. Ölmekten de beter olursunuz. O...
MAKALEYİ OKU10
Eyl 2024
Afrika düşündüğünüz gibi değil
15'inci yüzyıldan başlayarak milyonlarca siyah insan plantasyonlarda köle olarak çalıştırılmak üzere Avrupa'nın Portekiz, İspanya ve İngiltere gibi sömürgeci devletleri tarafından gemilerle ‘Yeni Dünya'ya taşındı....
MAKALEYİ OKU03
Eyl 2024
Yaşa dünyada pigme imişsin gibi
Kâinatta dünya gibi hayatın gelişebileceği sayısız gezegen var ve bunların çoğu dünyamızdan yaşlı olduğu için barındırdıkları zeki yaratıklar bizden çok ileri olmalı. Neden o zaman hiçbiri bizi varlığından haberdar etmiyor? Niye...
MAKALEYİ OKU27
Ağu 2024
Göbeklitepe’nin sırrı
Göbeklitepe Geçen yüzyılın dünyadaki en önemli arkeolojik keşfi olan Göbeklitepe'ye yaklaştığınızda dönüp geriye bakarsanız Toros Dağları'nın eteklerinden başlayıp Suriye hududuna kadar uzanan Harran Ovası'nı görürsünüz. ...
MAKALEYİ OKU20
Ağu 2024
Kır çiçekleri
Bir Tepede Öğleden Sonra şiirini okudum birkaç gün önce Edna St. Vincent Millay (1892-1950) adlı Amerikalı bir şairin. Doğanın iyileştiriciliği ve sükûnete dair bir yazıda adı geçiyordu ve şiirinde bunları ne güzel anlattığı. ...
MAKALEYİ OKU13
Ağu 2024
Başarıya ulaşmanın dört sırrı
Ruth Gotian, full time çalışır, annelik yaparken çağımızın en başarılı bilim insanlarının nasıl muvaffak olduğu konusunda, 43 yaşında doktora yapmaya karar verdi. Öğrendiklerini kısa bir süre önce Başarı Faktörü (The Success...
MAKALEYİ OKU30
Tem 2024
Depresyonun nedeni
Psikiyatride depresyon tedavisi yanlış bir varsayıma dayanır. Bu varsayım, ruhsal bozukluklara beyindeki kimyasal dengesizliğin neden olduğu düşüncesidir. Sözde, bu dengesizliğe özellikle düşük serotonin düzeyi sebep olmaktadır. Serotonin...
MAKALEYİ OKU25
Tem 2024
Akdeniz bahçesi
Akdeniz bahçesi hayata benzer: kısa bir süre çiçek açar ve sona erer. Akdeniz bahçesinin gençliği yağmurdur. Uzun, susuz yazı sona erdiren yağışlar tohumları uyandırır, boş dalları çiçek açmaya ve yapraklandırmaya razı eder,...
MAKALEYİ OKU25
Haz 2024
Başarıya ulaşmanın dört sırrı
Ruth Gotian, full time çalışır, annelik yaparken çağımızın en başarılı bilim insanlarının nasıl muvaffak olduğu konusunda, 43 yaşında doktora yapmaya karar verdi. Öğrendiklerini kısa bir süre önce Başarı Faktörü (The Success...
MAKALEYİ OKU18
Haz 2024
Doğaya bakış açıları
Kristof Kolomb'un 1492'de Amerika'ya varması ile başlayan büyük keşifler döneminde Avrupalılar o güne kadar görmedikleri insanlarla karşılaştılar. Bu insanlar cennet gibi yerlerde yaşıyorlardı. Giysileri değişikti, bazen...
MAKALEYİ OKU04
Haz 2024
Onu çalışmak hayatta tutuyor
'Dünyanın güzel olduğunu ama insanların çoğunun bunu görmediğini düşünüyorum. Dünya hem güzeldir hem çılgındır. Çılgın olan insanlardır. Bunun pek fazla değişeceğini sanmıyorum.” Vanity Fair Dergisi'nde okuduğum söyleşisinde...
MAKALEYİ OKU28
Mayıs 2024
Müzik sonsuz, ses kısadır
Peki. Denizi unuttum. Kuşları, hayvanları, ağaçları, çiçekleri… Tepesi karlı dağları ve ilkbaharda içinden şarap kırmızısı laleler ve yumurta sarısı nergisler çıkan yeşil ovaları… Çakıl taşlarını parlatarak akan soğuk...
MAKALEYİ OKU14
Mayıs 2024
Akdeniz bahçesi
Akdeniz bahçesi hayata benzer: kısa bir süre çiçek açar ve sona erer. Akdeniz bahçesinin gençliği yağmurdur. Uzun, susuz yazı sona erdiren yağışlar tohumları uyandırır, boş dalları çiçek açmaya ve yapraklandırmaya razı eder,...
MAKALEYİ OKU07
Mayıs 2024
Apostoli, Yannaki, Maria
Lefkoşa Çocukluğumda, Yeni Cami Sokağı'nda bizim evden dört beş ev aşağıda, solda, Rum bir aile otururdu. Tek katlı bir evdi. Mahalledeki evlerin çoğu gibi gündüzleri kapısı açık dururdu. Bahçe kapısının arkasında birkaç basamakla...
MAKALEYİ OKU30
Nis 2024
Ateş, su, gerçek ve yalan
Çok eskiden Ateş, Su, Gerçek ve Yalan büyük bir evde beraber yaşarlarmış. Her ne kadar birbirlerine nazik davransalar da aralarına mümkün olduğu kadar çok mesafe koymaya çalışırlarmış. Gerçek odanın bir yanında oturursa, Yalan diğer...
MAKALEYİ OKU16
Nis 2024
Piet Oudolf’un bahçeleri
Bahçeler doğayı andırırlar, ama doğa değildirler. İçlerindekiler doğada olan bitkilerdir ama sahip oldukları düzen, sınırlar, bitki örtüsü doğada değişiktir. Yaydıkları koku, yarattıkları duygular ve göze verdikleri zevk de farklıdır....
MAKALEYİ OKU09
Nis 2024
Piet Oudolf’un bahçeleri
Bahçeler doğayı andırırlar, ama doğa değildirler. İçlerindekiler doğada olan bitkilerdir ama sahip oldukları düzen, sınırlar, bitki örtüsü doğada değişiktir. Yaydıkları koku, yarattıkları duygular ve göze verdikleri zevk de farklıdır....
MAKALEYİ OKU02
Nis 2024
Yeryüzünü canlı tutma veya öldürme
Bilim dünyasında ortaya atılan yeni fikirler, bazen, kök salmadan önce kabul görmez hatta alay konusu olur. İngiliz bilim insanı James Lovelock'un 1970'lerde ortaya attığı Gaia Teorisi bunlardan biridir. Bu teoriye göre, 'Yeryüzündeki...
MAKALEYİ OKU26
Mar 2024
Gelincik çiçeğinin sırrı
Gelincik felâket yerlerinin çiçeğidir. Bunu Hikmet'ten duydum bugün. Lapta'nın üst başındaki evinin çiçek dolu bahçesinde dolaşıyorduk ve her zaman yaptığı gibi, büyük bir cömertlikle, fazla çiçeklerinden, fidanlarından...
MAKALEYİ OKU19
Mar 2024
Yeryüzünü canlı tutma veya öldürme
Bilim dünyasında ortaya atılan yeni fikirler, bazen, kök salmadan önce kabul görmez hatta alay konusu olur. İngiliz bilim insanı James Lovelock'un 1970'lerde ortaya attığı Gaia Teorisi bunlardan biridir. Bu teoriye göre, 'Yeryüzündeki...
MAKALEYİ OKU12
Mar 2024
Olgun meyve, ham meyve
Meyve olgunlaşınca yere düşer. Guava ağacının altı, ben uyurken dallardan kendilerini yere bırakan guavalarla doldu. Bazılarını çimenler gizledi, onları bulmak için ellerimi yeşil ve serin ekşilicelerin (oxalis) içinde dolaştırmam gerekir....
MAKALEYİ OKU05
Mar 2024
Trum trak tiki tak, makinalaşmak
Aklın bir kompütüre benzediğine ve içindekilerin olduğu gibi gerçek bir kompütüre veya yapay bir mekanizmaya yüklenebileceğine inananlar var. İnananlar olduğu gibi bunu yapmak için laboratuvarlarda çalışanlar da. trrrrum, trrrrum, trak tiki...
MAKALEYİ OKU27
Şub 2024
Dionysos’u kızdırmayın
Ağaç tanrısı Dionysos korsanlar tarafından kaçırılınca çok öfkelenmiş. Gemilerinin tahtalarını hayata döndüreyim de dünyanın kaç bucak olduğunu görsünler, demiş. Direkten dallar çıkarmış. Dallar yaprak ve meyve vermeye...
MAKALEYİ OKU20
Şub 2024
Dünyayı sev, herkesi kucakla
İşimden nefret ediyordum. Patronumdan da. İki üst düzey yöneticiden de. Ama onlarla çalışmak zorundaydım, çünkü paraya ihtiyacım vardı. Seveceğim bir iş buluncaya kadar mecburdum. Mutsuzdum. Mutsuzluktan da zor olan şey, işyerindeki insanlara...
MAKALEYİ OKU15
Şub 2024
Yavaşlamak
Birkaç gün önce Antonioni'nin (1912-2007) Beyond the Clouds adlı filmini izledim. Kötü bir filmdi. Pretentious, Sesli Sözlük'ün çevrisi ile 'kendisinde aslında olmayan bir şeyin var olduğu izlenimini vermeye çalışan”...
MAKALEYİ OKU02
Şub 2024
Uzun yaşamak ama ne kadar?
Kendimle ilgili en şaşırtıcı şey, seksenime merdiven dayamayı başarmış olmamdır. Başarmış kelimesini doğru kullanmamış olabilirim. Başarmak 'Bir işi istenilen biçimde bitirmek, muvaffak olmak,” ise yanlış kullandım. ...
MAKALEYİ OKU09
Oca 2024
“Bildiğim tek şey”
Sorgulanmamış hayat yaşamaya değmez. Bu ünlü söz Klasik Çağ düşünürlerinden Atinalı Sokrates'e aittir. Sokrates'e göre insan yaşadığı hayatı ve bu hayatın temel değerlerini sorgulamalıdır. Eğer sorgulamamışsa yaşanmaya...
MAKALEYİ OKU26
Ara 2023
İnanç böler, şüphe birleştirir
Çok zaman önce olmayan bir gün, ünlü ama yazmayı bırakmış bir köşe yazarıyla aynı masadaydım. Biri ona yazmaktan neden vazgeçtiğini sordu. 'Türk halkına bütün söyleyeceğimi söyledim,” dedi. Vaay, dedim ama sesli olarak...
MAKALEYİ OKU19
Ara 2023
Turunç, jakaranda çiçeği, falan
Turunçtaki meyveleri toplayıp Espasito ile birlikte reçel yapacaktık, ama bu niyet sessiz sedasız insanın hayatını dolduran, yapmak isteyip de yapmadıkları şeylerin arasına katıldı. Biz o işi konuşmadan göz ardı ederken turunçlar...
MAKALEYİ OKU05
Ara 2023
Bağı sormadan üzüm yemek
Ağustosböceği 3 ile 5 yıl arasında yaşar. Yeryüzünde şarkı söyleyerek geçirdiği iki üç ay dışında bu sürenin tamamı yeraltında yaşanır. Ağustosböceğinin yeraltını yeryüzüne tercih etmesinin nedeni, muhtemelen orasının...
MAKALEYİ OKU28
Kas 2023
Turunç, jakaranda çiçeği, falan
Turunçtaki meyveleri toplayıp Espasito ile birlikte reçel yapacaktık, ama bu niyet sessiz sadasız insanın hayatını dolduran, yapmak isteyip de yapmadıkları şeylerin arasına katıldı. Biz o işi konuşmadan göz ardı ederken turunçlar...
MAKALEYİ OKU21
Kas 2023
Doğa, na-mükemmel insan ve elektronik tanrı
Metin Münir'in anısına… Doğa, na-mükemmel insan ve elektronik tanrı Doğa canlıların tümünü barındıran varlıktır. Kendini sürekli olarak yeniden yaratır ve değiştirir. Doğada doğaya zarar veren hiçbir canlı yoktur. Her canlı...
MAKALEYİ OKU14
Kas 2023
Yağmur mutluluğu
Metin Münir'in anısına… Hiçbir ses bana yağmur kadar zevk vermiyor. Özellikle Mayıs gibi toprağın ısınmaya başladığı, yağmur beklenmeyen bir ayda duyduğum zaman. Şimdi, bu öğle vaktinde olduğu gibi… Buzdolabı mırıldanır,...
MAKALEYİ OKU08
Kas 2023
MM’siz günlerde
MM'nin vedası ile birlikte pek övündüğüm düzenli gece uykularım da gitti. Gecenin bir yarısı uyandığımda MM'li rüyalarımı unutmamak için not almaya başladım. Ancak yeniden uykuya dalmak bir işkence. O anlarda, onun salık verdiği...
MAKALEYİ OKU