Kıbrıslı Türkler ve Rumlar, Güney ile Kuzey’i ayıran hat boyunca daha fazla geçiş kapısı açılmasını ve geçişlerin kolaylaştırılmasını istiyorlar; bekliyorlar. Liderleri, buna direnmenin aleyhlerine olacağını anlamışlar ki bu eğilimi destekliyorlar.
Ekim ayında New York’ta gerçekleşen üçlü buluşmada, dünya kadar olumsuzluğun yanında olumlu tek unsur olarak “yeni sınır kapılarının açılması” gündeme gelmiş ve liderler bu konuda çalışma sözü vermişlerdi. Aradan tam iki ay geçti ama hiçbir adım atılmadı. Son günlerde basına yansıtılan tutumlardan anlıyoruz ki Kıbrıslı Rum lider Hristodulidis, bu konuyu görüşmek için Tatar’dan yanıt bekliyor.
Tatar, görüşmek ve New York buluşmasında kendisinin gündeme getirdiği “iki halkı yakınlaştırarak hayatlarını kolaylaştırmak” için neyi bekliyor?
Bu soruya kesin yanıt vermek kolay olmamakla birlikte Tatar’ın karar almakta veya üstüne düşenleri yapmakta çekingen davrandığını söyleyebiliriz. Biliyoruz ki Rum tarafı, Lefkoşa ve Haspolat’ta yeni kapılar açılabilmesi için Gaziler ve Erenköy’den geçişlere olanak sağlanmasını istiyor. Bezen “karşılıklılık” veya “mütekabiliyet” deniyor ya; mütekabiliyet ilkesi esas olarak böyle durumlarda çalışıyor. Bir senden, bir benden… Senin isteklerinin birinin olabilmesi için benim isteklerimden de bir tanesinin onaylanması gerekir. Sen benim sırtımı kaşı; ben de seninkini!
Gaziler ve Erenköy’den geçiş olabilmesi için askerin onayı gerekiyor. Yeşilırmak ve Lokmacı kapıları açılacağı zaman da benzer tartışmalar olmuştu. Askeri gözetleme noktaları, devriye yolları veya mühimmat depoları askeri makamların bu konuda olumlu yanıt vermelerini zorlaştırıyor. Siyasi makamlar ile askeri makamların birlikte ve anlayışla çalışarak bu zorlukları aşması gerekiyor.
Uygun alternatifler yaratır ve üstlerinden onay almayı becerirseniz askerler itirazlarını sürdürmezler. Yeni kapılar açılması için ortada bir engel varsa, o da budur. Yeni geçiş kapıları açılması için çalışma yapılacaksa bu engeli aşmak için yapılacak. Çalışması gereken biri varsa o da KKTC Cumhurbaşkanı Tatar’dır. Türkiye hükümeti, Barış Kuvvetleri Komutanlığı, KKTC Hükümeti v.s. arasında mekik dokuyarak sorunları aşması gerekir. Kamuoyu bu konuda duyarlı hale geldi diye olumlu konuşması ve kapı açılmasını istediğini söylemesi yetmez; bunu sağlaması beklenir!
Konunun siyasi, sosyal ve ekonomik boyutları var ama artık en somut şey, kamuoyunun baskısıdır. Kamuoyu önderleri konuyu bilinçli olarak izleyeceklerse yukarıda sıraladığım sorunları dikkate alarak izlesinler…
Yeni kapıların açılabilmesi için tarafların beklentilerinin karşılıklı olarak tatmin edilmesi gerekir…