Kamuya dikkat! Harcamaya yetecek kaynak bulamayacağız!

Trumpizm dünyayı sallıyor. Bir sağa, bir sola; bir yukarı bir aşağıya! Bu sallanmayı formüle bağlamak ve ayak uydurmaya çalışmak imkânsız görülüyor. Bakalım tarih neler yazacak?
Bilinen tek şey, dünya ticaretinin daralacağıdır. İç pazarı geniş olan veya hala daha genişleme olanağı olan ülkeler büyümeye devam edebilir belki ama geriye kalan ekonomiler ister istemez küçülecek.
Bunun temel nedeni Başkan Trump’ın kararlarıdır ve aslında bu kararlar ABD ekonomisinin de daralmasına neden olacaktır. Yapılanlar akıl işi değil… Bunu, FED Başkanı Powell gibi ABD’nin önde gelen ekonomistleri de söylüyor ama yapacak fazla bir şey yok. Sonuçları görecek ve Trump’ın geri adım atması için dua edeceğiz.
Aslında Trumpizm, pandemi sonrası yaşanan ekonomik gelişmelerin tuzu-biberi oldu. 2021’de pandemiden çıkışla birlikte başlayan enflasyonist dönemin sona ermesini beklerken Trump’ın beklenmedik kararları hem enflasyonu körükleyecek hem de durgunluğu… Durgunluk içinde enflasyon, ekonomistlerin en korktukları durumdur. Stagflasyon… Beklenen durum budur!
Stagflasyon çok yıkıcıdır... Şirketler ve aileler sarsılacaktır. Bu beklenen duruma karşı önlem almak her devletin ve devlet yöneticilerinin sorumluluğudur. Bu sorumluluğu akıllıca yerine getiremeyen yöneticiler gidecek, yenileri gelecek ama bu arada halkları da katlanmaları gerekenden daha büyük fedakârlık ve acılara katlanmak zorunda kalacaklardır. Akıllı davranmak en iyisidir!
Bu sorunu ciddiyetle ele alan bütün bilim insanları, yöneticiler ve hükümetler kamu harcamalarını gözden geçirmeye başladı. Rum Merkez Bankası Başkanı hükümete kamu bodrosunu rasyonelleştirmeyi önerdi. Kendileri doğrudan açıklamıyor ama İngiltere’den gelen haberler, sosyal demokrat Başbakan Starmer’ın kamu kurumlarının etkinliklerini gözden geçirmeye başladığını ve gereksiz harcamalardan kurtulmayı hedeflediğini anlatıyor.
En gerekli yerde ve zamanda yurttaşlarına yardım edebilmesi devletler ve kamu kurumları güçlendirilmelidir. Safraların şimdiden atılmaya başlanması ve irtifa kaybının önlenmesi gerekiyor. Beklenmedik bir zamanda yere çakılmak istemeyenler şimdiden işe koyuldular.
Popülist harcamalar ile iktidara gelmiş ve iktidarda kalmanın tek yolunun para dağıtmaktan geçtiğini sanan liderler ve hükümetler bu önlemleri almazlar, alamazlar! Kendilerinden beklenen yandaşlarını korumalıdırlar! Bu korumayı kaldırdıkları anda “yandaş” bulamazlar!
İktidardan gitmeyi göze almayanlar bu önlemleri almazlar, alamazlar! Geride bıraktıkları sorunlar, arkalarından gelerek geriye kalan hayatlarını berbat edecektir; korkarlar!
Türkiye ne yapacak; bilmiyorum… Merakla izleyeceğim…
KKTC’de ise boynumuz kıldan incedir!

Yaşanan ekonomik sorunlar devlet harcamalarının kısılmasını gerektiriyor. Popülist hükümetler bunu yapamazlar!