Diyalog Gazetesi
2022-03-06 05:55:27

Rusya Ukrayna savaşının farklı senaryoları

Hasip SEPETCİOĞLU

06 Mart 2022, 05:55

Dünya genelinde önemli bir kriz baş gösterdiğinde, bir dönemin bittiği ve yeni dönemin başladığı konuşulur. Rusya-Ukrayna savaşının da Covid-19 pandemi sonrası gelişmesi, dünyanın yeni bir döneme girmiş olabileceği düşündürmektedir.
Yeni bir dönemin başlangıcı olabilecek Rusya-Ukrayna savaşının ne şekilde son bulacağı ile ilgili çeşitli senaryolar üretilmektedir. Uzman stratejistler savaş ortamında Rusya-Ukrayna savaşının ne şekilde son bulacağını tahmin etmenin zor olduğunu söyleseler de yine de bazı senaryolar üzerinde çalışmaktadırlar.
Bir senaryoya göre Rusya-Ukrayna savaşı kısa sürecektir. Ukrayna’nın başkenti Kiev direnmesine rağmen günler içinde düşecektir. Rusya zafer ilan edecek ve Moskova’nın istediği bir kukla hükümet Ukrayna’nın başına getirilecektir. Rusya, Ukrayna’yı kontrol edecek kadar askeri geride bırakıp, güçlerini Ukrayna’dan çekecek ve Ukrayna Rusya’nın bir uydu devleti haline dönüşecektir.
İkinci senaryo ise Rusya, Ukrayna gibi büyük bir ülkeyi kontrol altında tutmakta zorlanabileceği yönündedir. Ukrayna’nın askeri birlikleri, halk desteğini de yanına alarak büyük bir isyana dönüşebilir. Savaş uzun yıllar boyunca sürecek. Yıllar sonra Rusya yönetiminin değişmesi ile birlikte, Rus güçleri Ukrayna’yı terk edeceklerdir. Aynen Rusya’nın bir benzerini 1989’da Afganistan’da yaşadığı gibi…
Diğer bir senaryo ise savaşın Avrupa’ya sıçramasının mümkün olabileceği üzerine kurulmuştur. Rusya, Ukrayna’da zorlandığını görürse gerilimi daha da tırmandırmak isteyebilir. ABD’nin uluslararası normları göz ardı edebildiği gibi Rusya’nın da uluslararası normları göz ardı edebileceğidir. Bunun bir işareti Rusya’nın nükleer güçlerin yüksek alarm seviyesine çıkartması oldu. Nükleer silahların kullanılması düşük bir ihtimal görünse de bu olasılık da ihtimal dışı değildir.
Rusya-Ukrayna savaşı devam ederken diplomatik bir çözüm mümkün olabilir mi? Rus ve Ukraynalı yetkililer görüşmelere devam ediyorlar. Görüşmelerde bir ilerleme sağlanamasa da Rusya’nın bir ateşkesi reddetmediği tahmin ediliyor. Burada esas olan Batı’nın Rusya’ya nasıl bir teklif sunacağıdır. Örneğin; Ukrayna Donbas’ın bölgesinin bir kısmını Rusya’ya bırakır ve Kırım’daki Rus egemenliğini tanırsa, Rusya da Ukrayna’nın Batı ile entegre olmasına itiraz etmeyeceğidir.
Düşük ihtimalli diğer bir senaryo ise Rusya’ya uygulanan ekonomik yaptırımların etkisini gösterebileceğidir. Rusya’daki siyasi elitlerin önemli bir kısmı Rusya lideri Putin’e olan desteklerini çekerler ve Putin halk desteğini kaybeder. Bu senaryo düşük ihtimalli olsa da Putin iktidarında fayda gören siyasi elitler, Putin’in artık kendi çıkarlarına hizmet etmediğini düşünürlerse bu senaryo da gerçekleşebilir.
Rusya-Ukrayna savaşı nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın, dünya artık yeni bir dönemin başındadır. Rusya’nın diğer ülkelerle ilişkisi artık daha farklı olacak. Avrupa’nın güvenlik politikaları değişmiş olacak. Ancak dünyadaki güç dağılımının yarattığı sorunlar, otoriter bir yaklaşımla çözümlenmeye devam edilirse sorunlar daha da büyüyecektir. Güç çekişmesi giderek daha da derinleşecek, “Biz ve Onlar” ayrımı üzerinden kutuplaşmalar oluşacaktır. Kutuplaşma ise daha fazla hukuksuzluk ve şiddet doğuracaktır.
Coğrafyamızda içe dönük yaşarken Rusya-Ukrayna savaşının sonuçlarından kendimizi soyutlayamayız. Kıbrıs Sorunun çözümlenmesi Rusya-Ukrayna savaşının sonucuna göre şekillenebilecektir. Sadece bizim coğrafyamızda değil, yakın coğrafyamız olan Ortadoğu da Filistin meselesi, Yemen’deki güç mücadelesi, Kafkasya’daki güç mücadelesi, Çin’nin Tayvan ile olan sorunu ve daha nice çatışma bölgelerindeki sorunlar, Rusya-Ukrayna savaşının sonucuna göre şekilleneceklerdir. 
Herkese güzel bir hafta dileklerimle, iyi pazarlar.

Sitemizden en iyi şekilde faydalanmanız için çerezler kullanılmaktadır.