Nostalji

Bu yoldan kaç defa geçip bu denize gittim?

İlk içinde oturmakta olduğum evi satın aldığım ve ehliyet alıp araba sahibi olduktan sonra olmalı. Neredeyse 40 yıl önce. 

O zamandan bu yana hiçbir şey değişmedi demeyi çok isterdim. Ama çok şey değişti. 

En başta yol. Çatalköy’ün bittiği yerden başlayıp Karpaz’a uzanan bu sahil yolu o zaman şimdi olduğu gibi duble yolun yarısı genişliğinde değildi. 

Bir araba genişliğindeydi ve sahili izliyordu. Toprak düzse düz, meyilli ise meyilli idi. Yeni yol içeriye çekildi. Tonlarca taş toprak dökülerek yükseltildi ve denizden uzaklaştırıldı. Tek amacı sağa sola bakmadan bir an önce gidilecek yere götürmektir. 

Eski yol eski, artık olmayan bir dünyaya aitti. Onu ne zaman kullandıysam Mağusa’ya kadar bir veya iki araba ile karşılaşırdım en çok. 

Bazı yerlerde kumlar içeriye yürümüş, zeytin ve harnıp ağaçlarını yapraklarının başladığı yere kadar altına almıştı. Oralarda arabanız üzerinde yılan, kertenkele, kuş izleri olan bir kum tabakasını üzerinden geçerdi. Bir defasında köşeyi dönünce arkasından sıra hâlinde yürüyen on kadar yavru olan bir kekliğe rastlamıştım. Şimdi bırakın yolda, ormanda bile kekliğe ender rastlarsınız. 

Yüzmek istediğim yere varmak için geçtiğim harnıp ve zeytin ağaçlı tarlalarda yol yoktu. Arabamı kuru dere yatağının yanına bırakır saatlerce kumsalda yatar, kitap okur, yüzerdim.
Şimdi oraya anayoldan asfalt bir yolla varılıyor ve yüzmeye gelenlere için bir cafe lokanta var. 

Yeni yol biter bitmez sağlı sollu kutu kutu evlerle doldu.

Çevreyi mahvetmek istiyorsanız yol yapın. 

İngiliz döneminde yapılan o yollar, yavaş gidenlerin hızlı gidenlere yol vermesi için cepler yapılıp biraz tamir edilse bugün de kullanılabilirdi. Ama o işten ne rant olurdu ne siyasi prestij. 

Geçenlerde yeni yoldan giderken bir bölümünün duble yola döndürüldüğünü gördüm. Yol ile deniz arasındaki geniş arazi bomboştu, ama öyle kalması mümkün değildir. Daha yol bitmeden yola dizilen emlakçı tabelaları ne olacağını anlatıyor. 

İskân dışında olan yerlerde tek tük inşaat başladı bile. 

“Neden kimse mâni olmuyor?” diye sorum bu işleri iyi bilen yol arkadaşıma. 

“Gerekli yerlere rüşvetlerini vermişlerdir,” dedi. 

İngiliz koloni devrinde yapılmış olan eski yolun bir bölümü yeni yolun altında kaldı. Bir bölümü ise, birbirinden bağlantısız olarak, kaderine terk edildi. Bazen bunlardan birinin uzunca olduğu bir yere gidip arabamı park eder yürürüm. Dalgalar gidip gelerek çakılları karıştırır, bulutlar kendilerini çamaşır gibi dağların üzerine serer, birkaç martı, birkaç karga uçar, bir an ada eskisi gibi olur.

Nostalji iki eski Yunanca kelimeden gelir: nostos (geri dönmek) ve algos (ıstırap): İnsanın ait olduğu yere dönme arzusundan doğan ıstırap.