Doğu-Batı çatışması dediğimiz şey yeni değildir. Eski Yunan ile Perslerin (bugünkü adıyla İran’ın) dünyanın bu bölgesinde iki hâkim güç olduğu milat öncesi yıllarda başladı. O günlerin tarihi yazıldığında Yunan, Batı’yı ve “uygarlığı,” Persler, Doğu’yu ve “barbarlığı” temsil eder oldular.
Antik Çağ’da Yunan şehir devletleri zenginleşince Anadolu’nun Ege sahillerine, Karadeniz ve Akdeniz kıyılarına yayıldılar ve oralarda bugün yıkıntılarını gördüğümüz yüzlerce şehir devleti kurdular.
Yunanlar Doğu’ya doğru yayılırken Persler de Batı’ya ilerlemekteydiler ve iki inatçı keçi gibi karşı karşıya geldiler. İlki, Perslerin Yunan’a saldırmasıyla Milattan Önce 490 civarında başlayan bu mücadelenin uzun bir öyküsü var.
Ben bu savaşların Yunan tarihçi ve feylesof Ksenofon’un (MÖ 431-354) Anabasis adlı kitabına konu olan bir kesitini anlatacağım.
Ksenofon, tahta geçen abisi II.Artaxerxes’e karşı ayaklanan Cyrus’un kuvvetlerine katılan on bin Yunan paralı askerden biridir. Cyrus çarpışmalarda öldürülür. Askerler komutanlarını da bir pusuda kaybeder. Bugün Irak’ta olan Babil’in seksen kilometre uzağında bulunmakta ve her yönden saldırıya uğramaktadırlar. Toplanırlar ve Perslerin idam ettiği beş generalin yerine yeni komutanlar seçerler. Ksenofon bunlardan biridir.
Teslim olmak yerine, savaşarak geri Yunan’a dönmeye karar verilir.
Ksenofon askerlere şöyle der: “Her kim ailesini görmek istiyorsa cesur bir asker olmalıdır. Kim hayatta kalmak istiyorsa zaferi hedeflemelidir. Kazananlar öldürür, kaybedenler öldürülür. Para sahibi olmak isteyenler girişeceğimiz savaşları kazanmaya gayret etmelidirler. Kazananlar sahip oluklarını muhafaza etmeye devam ederken yenilenlerin sahip olduklarını da alırlar.”
Bu konuşmadan sonra askerler yük arabalarını ve çadırlarını yakarlar ve gereksiz eşyalarını ateşe atarlar.
Ve askerlik tarihinin belki de en ünlü yürüyüşü başlar.
Mezopotamya, Ermenistan ve Kuzey Anadolu geçilir ve Yunan topraklarına ulaşılır.
Dağlar, ovalar ve nehirler aşarak ve neredeyse her adımda kendilerini topraklarında istemeyen, bugün artık olmayan milletlerle savaşarak ilerlerler.
Günde ortalama 25 kilometre yol alırlar. Ksenofon bazen bir haftada 250 kilometre kat ettiklerini yazar. Ele geçirdikleri köyler ve kalelerin gıda ambarlarını ve şarap mahzenlerini soyarak yaşarlar.
Bir yerde kadınlar onlara yakalanmamak için çocuklarını uçurumdan atar, sonra kendilerini kayalardan aşağı bırakır. Onları erkekleri izler.
Bin bir maceradan sonra Karadeniz sahillerine ulaşılır.
Kitabın en ünlü bölümünde denizi ilk defa bir dağın tepesinden gören askerler “Thalassa, thalassa,” (deniz deniz) diye bağırmağa başlarlar.
Öyle bir vaveyla koparırlar ki askerin arka safında olan Ksenofon baskına uğradıklarını sanıp yanlarına koşar.
Karşısındaki düşman değil, yolculuğun sonuna yaklaştıklarını haber veren denizdir.
Askerlerin Efes’te başlayıp Pers İmparatorluğu’nun kalbine giden ve oradan Karadeniz yoluyla Bizantium’a (bugünkü İstanbul) ulaşan 5,000 kilometrelik yolculuğu iki yıl sürdü (MÖ 401–399). Bu yolculuk, tarihin en olağanüstü direnç ve disiplin hikâyelerinden biridir.
Deniz! Deniz!
Paylaş
Turkish power 3 Yıl Önce
Vay arkadaş şimdi de antik Yunanlı paralı asker guzellemesi başladı biraz da Hunlar gokturkler Uygurlar gazneliler Selçuklu Osmanlı memluklu safevi vs den bahis etseniz Mustafa Kemal'in geldikleri gibi giderler sözünü anlatsaniz ama filozof Platon socrates ülke Bizans rehber patrikhane Vatikan efendi Avrupa'nın emperyalist ülkeleri Allah akıl fikir versin paralı asker destanı yazacaksaniz haçlı seferleri zamanında hem haçlı hem de müslümanlar tarafinda savaşan paralı Türk askerlerini de yaziniz
Ruh İkizi 3 Yıl Önce
Ülkeler dostluk ve saldırmazlık antlaşmalarını neden imzalıyorlar? Şimdi daha iyi anlaşılıyor. Ne yazık ki, tarih, saldırısız bir çağ kaydetmemiştir.
Ahmet Çelik 3 Yıl Önce
Sayın Turkish power, bir yazarın yazısını eleştirirken galiba iki yol izlenebilir: birincisi yazıda maddi hatalar varsa doğrusunu göstermek, ikincisi de yazıdan hoşlanırsanız “beğeni” ifade etmektir. Yazara “şunu niye böyle yazdın, şunu neden yazmadın?” demek, basın özgürlüğünün temeline dinamit koymakla eş anlamlıdır. Hele Metin Münir çapında bunu söylemek, sanırım maksadın epeyce aşıldığını gösterir. Konuya biraz da bu açıdan bakmaya ne dersiniz?
uğur sezgin 3 Yıl Önce
Allah sana akıl fikir versin. Okuduğunu anlamıyorsun. Destan değil anlatılan, tarih. Bak kitabın isminide vermiş, al okuda , biraz tarih öğren.
Sarp Ege 3 Yıl Önce
Benimde atalarım zamanında Orta Asya Tengri dağlarından savaşa savaşa önce Anadolu sonrada 3 kıtaya yayılmış. Sonra Osmanlı'da bizi Balkanlara, Kıbrıs'a göndermiş. Üstad bugünkü yazısında Yunan tarihinden alıntılar yapmış. Rahmetli Denktaş'ın bir sözünü hatırlattı bana . Neyse herkese iyi hafta sonları...
Ahmet Çelik 3 Yıl Önce
Yukarıdaki notumda "Metin Münir çapında" ifadesi yerine "Metin Münir çapında birisine" demek istemiştim, düzeltiyorum
Ege’de Bir Sahil Kasabası 3 Yıl Önce
Evet, deniz! İllaki deniz! Askerlere yolun sonunu haber verip mutlu eden deniz, şu an beni de, bir Ege sahil kasabası kahvesinde, balıkçı tekneleri ile, martılarla, üzerine yansıyan güneş ışığı ile mutlu ediyor.
Faruk Ercan 3 Yıl Önce
Teşekkürler MM. Savaşlar gün gelir biter mi ?
Mete 3 Yıl Önce
Tarih gözümde canlandı.
Ahmet B 3 Yıl Önce
Savaş meydanları, askerler, acı, ölüm. Düşününce, bunların medeniyette yeri olmaması gerekiyor. Masada oturup konuşmak, birbirini dinlemek, ortayı bulmak insanlığını tamamlamış olan medeni bireylerin yapması gerekenler değil midir?
Su 3 Yıl Önce
Teşekkürler, iyi haftasonları.
Turkish power 3 Yıl Önce
Her zaman her ülkede romantik ve biraz da melankolik aynı zamanda kendi uygarlığı ve değerleri yerine batı tarafindan dünyaya medeniyet götürüldüğü savina inanan ozelllikle şark ülkelerinde aydınlar ki Jon Türkler gibi ve müritleri de vardır tabi herkesin kendi küçük hayal dünyaları mevcuttur ve bu dar çember içinde mutlu olmaları da haklaridir
cosar coskun 3 Yıl Önce
Kimine şahit oluyoruz kimini duyduk kimini okuduk ademoğlunun eli kanlı bir varlık olduğunu ast olan bunlara şahit olan Tanrı kakır kakır kaynatarak hallerine bakıp gülen bir Tanrının var olduğunu unutan biz faniler yoksa savaşmak için değil birlik beraberliğimizi barışa döndürüm yaşadığımız yeri insan onuruna uygun imar etmek için buradayız ama misafir tanrıyı sevindirelim birlik beraberlik üreterek .
Yurdakul 3 Yıl Önce
Savaş tamtamlarının çaldığı bugünlerde herkesin aklını başına alması lazım.
Ferit Ertunç 3 Yıl Önce
Her zaman herkesin beğeneceği yazı konusu bulmak köşe yazarlığında zordur; hatta mümkün değildir.
Turkish power 3 Yıl Önce
Ne yapacaklardı geri dönmeye calismayip kurda kuşa yem mi olacaklardı insanlığa medeniyete hizmet etmişler gibi niye destan yazıyorsunuz önce plevneleri canakkaleleri Yemen Arap çöllerinde medineleri vermeyen Osmanlıyı Türk'ü yazın klasik Yunan şehir devlet hayranlığı ne diyelim Allah'tan azinliktasiniz da ciyaklamalariniz yüksek sesten ama follukta yumurta icraat yok yani Yunan paralı asker ovguleriyle entel mi ilduk
vnsonmez 3 Yıl Önce
Bu oykuyu Kavala"da bana anlatam Samsunlu Savas abi, bunu getirip biz Tranzonlular1ın kökenine bağlamıştı. Buradan anladığım adamlar Trabzon"da durmamış yola devam etmiş.