Uçak krizinin ardından Rusya'da bir araya gelen Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin, iki ülke arasında ilişkilerin eskiye dönmesi konusunda kararlılık vurgusu yaptı. İki lider, Suriye konusunu ele almak için bir kez daha görüştü.

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 24 Kasım’daki uçak krizinin ardından dün ilk kez bir araya geldi.

Rus basınına yaptığı açıklamada, "İki ülke arasında yeni bir sayfa açılacak" diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, sabah saatlerinde Rusya’nın St. Petersburg kentine gitti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya lideri Putin, baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından ortak bir basın toplantısı düzenledi ve soruları yanıtladı.

Putin: İlişkilerimizi tekrar inşa edeceğiz

"Görüşmelerin yapıcı olduğunu" dile getiren Vladimir Putin, şu ifadeleri kullandı: 

"İlişkilerimiz tarihinde farklı dönemler vardı. Karşılıklı saygı ve ortaklık öne çıkıyordu. Bu dönemde yapılan ziyaretle Türk ortaklarımız ilişkileri tekrar inşa etmekten yana olduklarını gösterdi.

Bu görüşme iki ülke ilişkilerinin geleceği açısından önem taşıyor. Türk-Rus ilişkilerinin tamamına yönelik yapıcı bir görüşme gerçekleştirdik. Önceliğimiz, krizden önceki döneme dönmektir. Bu çok önemli bir hedeftir.

Türkiye'ye karşı kısıtlamaları kademeli olarak kaldıracağız. İşbirliği mekanizmalarını canlandıracağız. KEK toplantısı sonbaharda, ÜDİK zirvesi ise önümüzdeki yıl düzenlenecek."

Erdoğan: İki taraf da kararlı

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ise şu ifadeleri kullandı: "Değerli dostum Putin'e nazik daveti için teşekkür ediyorum. Sayın Putin ile kapsamlı ve yararlı görüşmeler gerçekleştirdik. İlişkilerimizin yeniden eski seviyelere ve hatta ötesine taşınması hususunda, iki taraf son derece kararlıdır ve gerekli iradeye sahiptir. Kanaatim odur ki, iki ülke kamuoylarının bizlerden beklentisi de bu yöndedir. Bu itibarla bugün yaptığımız görüşmeler neticesinde siyasi, iktisadi, kültürel ve beşeri alanlarda, Türkiye-Rusya ilişkilerini olması gereken seviyelere tekrar taşıyacak kararları almış bulunuyoruz. Akkuyu, stratejik yatırım olacak.

Türk Akımı projesi hızlı bir şekilde hayata geçirilecektir. Türk Akımı projesinin Avrupa'ya geçmesi noktasındaki adımları ilgili bakanlarımız sürdürecektir.

İşbirliğimiz bölgesel ve küresel barışın tesisi bakımından da çok önemlidir. Bu noktaya ortak bir vizyon sayesinde geldik. Temaslarımızı her seviyede yoğun şekilde sürdüreceğiz.

Üst düzey işbirliği konseyinin yeniden canlandırılması, charter uçuşların tekrar hayata geçirilmesi, tarım ürünleri dahil ikili ticaretleri kısıtlayan tedbirlerin ortadan kaldırılması, Türk müteşebbislerinin Rusya'daki faaliyetlerinin önünün açılması, vizesiz rejimin tam teşekkülü şekilde tekrar yürürlüğe konması gibi başlıklarda gerekli adımları inşallah peyderpey ve müştereken atacağız."

Erdoğan, 15 Temmuz darbe girişimiyle ilgili olarak "Türkiye, ülke tarihimizin en alçak girişimlerinden birini yaşadı" diye konuştu.

Putin: Suriye konusunda farklı düşünüyoruz

Erdoğan, bir soru üzerine Suriye konusunu henüz ele almadıklarını ifade ederek, "Putin ile dar kapsamlı ikili bir görüşmemiz daha olacak. Konuyu basın toplantısı sonrası ele alacağız" diye konuştu.

Putin ise aynı soruya "Suriye krizinin çözümüne yönelik görüş ayrılıklarımız olduğu malum. Dışişleri Bakanlıkları ve istihbarat birimlerinin katılımıyla krize çözüm yolu bulma konusunda mutabık kaldık. Demokratik çözümler ancak demokratik yollarla bulunur. Suriye krizinin çözümü konusunda hedefimiz aynı. Bu ortak yaklaşıma uygun çözümü bulmaya çalışacağız" diye yanıt verdi.

"Türk Akımı Güney Akımına alternatif değil"

Putin, Türk akımı konusundaki bir soru üzerine "Sayın Erdoğan bu projesinin gerçekleştirileceğini söylemişti. Türkiye'de hangi adımlar atılabilir bazı yasalar çıkarılması gerekiyor mu acaba? Bizim aramızdaki ekonomik ilişkiler hiçbir zaman siyasete alet olmadı. Biz Türk Akımı'nın Güney Akımı'na bir alternatif değil, işbirliğimizi artıracak proje olmasını öngörmüştük" diye konuştu.

Putin, Türkiye ile olan işbirliğinin enerjiden ibaret almadığını da dile getirdi.

Erdoğan, Akkuyu Nükleer Santrali ve Türk Akımı konusunda "Akkuyu projesiyle ilgili buranın stratejik yatırım haline getirilmesi konusuydu. Bu karar alınacak ve Akkuyu stratejik yatırım konusu içerisinde yerini alacaktır. Bir diğer konu da Türk Akımı meselesi. Rusya'dan aldığımız doğalgaz miktarı 28 milyar metreküptür. Bu Türk Akımı'nın gelişinde iki hat olacak. Bu hatların inşa edilmesi öncelikle görevlerimiz arasındadır" ifadelerini kullandı.

"Charter müzakereleri hızlanacak"

Erdoğan, iki ülke arasındaki ticaret hacmini 100 milyar dolara ulaştırma hedefinde olduklarını ifade ederek, "Biz Türkiye-Rusya ilişkilerinde ekonomik alanda 35 milyar doları ticaret hacmi olarak yakalamış iki ülkeyiz. Son yaşanan gelişmeden dolayı bu rakam 27-28 milyar dolara indi. Yüksek Düzeyli Stratejik Ortaklık gibi bir anlaşmayı yapmıştık. Hedefimiz 100 milyar dolar gibi bir hedef koymuştuk. Bu hedefe kararlı yürüme azmindeyiz. Bu sürece aynı kararlılıkla devam edeceğiz. Rusya'da Türkiye'ye gelen turist noktasında halklarımızın kaynaşması noktasında da çok çok önemliydi. Sayın başkan özellikle charter uçuşlara yönelik müzakerelerin hızlanacağını söylediler."

Suriye zirvesi

Öte yandan, Erdoğan ve Putin, Suriye konusunu görüşmek için bir kez daha bir araya geldi. Erdoğan ve Putin, Konstantinovski Sarayı'nda saat 14.00 sıralarında baş başa bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşme basına kapalı olarak yapıldı. Rusya lideri Putin, görüşmenin yapılacağı salonda Erdoğan'ı ayakta karşıladı. 

Putin: İki ülke de normalleşme istiyor

Vladimir Putin, burada gazetecilere yaptığı açıklamada, görüşmenin iki ülkenin ilişkileri normalleştirmeyi istediğinin göstergesi olduğunu dile getirdi. Darbe girişiminin ardından Erdoğan'ı arayan ilk liderlerden biri olduğunu vurgulayan Putin, "Her türlü darbe girişimlerine karşıyız" dedi.

Vladimir Putin, şöyle konuştu: "Son yıllardaki ilişkimiz benzersiz bir nitelik taşıyordu. Geçen sene ilişkiler son derece düşük seviyeye indi. Türkiye'nin iç siyasetinde yaşanan zor duruma rağmen buraya gelmeniz hepimizin ikili ilişkilerin normalleşmesini istediğinin bir göstergesidir. Bu da her iki ülke halklarının yararına olacaktır.