Siyasal, toplumsal olaylarda, değişimlerde veya ekonomik sosyal krizlerde elbette ki yaşanan sorunlar ve bunlardan çıkış yolu çok önemlidir. Ancak bundan daha önemlisi bu sorunlardan çıkış yolu dahil “The day after” dir. Yani arkasını nasıl ele alacağız ve ne olacak, ne getirecek?
Bugün itibarı ile baktığımızda Mart ayında pandemi ile ilgili kapanma, Temmuz-  Ağustos aylarına kadar bize sağlık alanında sıfır vaka ile olumlu bir yansıma getirdi. Ancak sonrasında plansız ve programsız açılım, sağlık alanında ve ekonomide büyük bir sorun getirdi. Plansız açılımın “The day after”’i büyük sorun getirdi. 
Turizm resmen büyük yara aldı. Üniversite sektörü darbe yedi. Bu iki sektörün yediği darbeler yalnız bu sektörlerin asli unsurlarını sarsmadı. Bu aynı zamanda bu sektörlerin hızı ve etkisi ile varlığını sürdüren tarım sektörüne, işlenmiş tarım ürünleri sunan sanayiye, esnafın tümüne, lokantalara, taksiciye, otobüs işletmecilerine ve pek çok alana negatif etki yarattı. Siz bakmayın bazı hükümet mensuplarının atıp tutmalarına. 
Devletin resmi rakamlarına göre; ithalat geçen yıla oranla % 42 azaldı. Üstelik global rakamlarda devlet gelirleri artmış görünse bile, devletin yerel gelirlerde direkt ve dolaylı vergide toplamda Ağustos 2019 itibarı ile geliri 3 milyar 115 milyon TL iken;  2020 Ağustos itibari ile devletin toplam yerel geliri, 2 milyar 979 milyon TL oldu. Yani kağıt üzerinde geliri 136 milyon TL azaldı. Fakat bu gerileme, %11 enflasyon olgusu ile değerlendirilirse, bu gerileme gerçekte 300 milyon TL’ye yaklaşır. Peki gerçek bu iken devletin global olarak geliri nasıl artmış gözüküyor? Türkiye ile 2 milyar TL’yi aşkın protokol imzalandı. Bu iki milyarın üç aşağı beş yukarı 1 milyarı kredi, 1 milyarı ise hibedir. Bilindiği gibi krediler borçtur. Hibeler ise Savunma ve altyapı içindir. Bu bakımdan şu ana kadar 1 milyarlık hibe desteğinden gelen 466 milyon TL’dir. Bunun da 426 milyon TL’si Savunma için geldi. Ayrıca hükümet hesaplarda göstermeden 256 milyon TL de Tasarruf Mevduat Fonundaki parayı da kullandı. 
Halbuki Türkiye ile görüşüp hem döviz krizinin, hem de pandeminin vurduğu turizm, sanayi, esnaf ve tüm işletmelerin desteklenmesi için hibe programını öne alması gerekir. Bakın bunun önemi şundan bellidir. Hükümet, KKTC Merkez Bankasının yarattığı %3 faiz desteği imkanı ile Bankalar Birliği ile görüşüp, 1,5 milyar TL bir kredi destek programı açıklamıştı. Ama bu programa 400 milyon TL’lik bir talep oldu. Çünkü bankalar, hali ile bu krediye başvuranların ödeme kabiliyetlerine bakıyor. Hele tahsili gecikmiş alacakların arttığı bir dönemde, hali ile bankalar, riskli gördüklerine bu krediyi vermez. Bu nedenle büyük bir çoğunluğun turizm, esnaf olarak belirsizlik içinde olduğu bu aşamada, bankalar %3’lük faiz desteği olan bu krediden yalnızca kendileri için en az riskli olanı yararlandırır. Dolayısı ile bu destekten esnaf, sanayici, turizmcinin büyük bir çoğunluğu yararlanamaz. Bu bakımdan bu aşamada önemli olan hibe programları ve bunun yerinde kullanılmasıdır. Bunun için hükümet bu yaşanan gerçeği görerek, Türkiye ile hem programın uygulanması, hem de Maliye’nin kullanımı için ön görülen kredinin en az yarısının; esnaf, sanayici, tarımcı ve turizmcilerin desteklenmesi için hibe olarak ayırması görüşmesi yapması gerekir. 
Bu seçim için telefonu açarak, Türkiye Sağlık Bakanı Sayın Fahrettin Koca ile konuşmasını etrafına dinletip, bunu da sosyal medyadan yayınlayıp, “Türkiye’nin buradaki en iyi siyasetçisi benim” havası atıp, Türkiye sevgisini oy avcılığı aracı yapmaktan çok daha doğru olur. 
11 Ekim’de Cumhurbaşkanlığı seçimi yapacağız. Ama “The day after” bu seçimden daha önemlidir. Çünkü çökmüş bir ekonomi ve bölünmüş bir toplumla bunca iç ve dış sorunun berbatlaştığı bir ortamı yönetmek çok zordur. Evet, seçim önemli ama “The day after” daha da önem kazandı.