Çok büyük bir heyecandı yaşadığım. İnanılmaz Formula 1 sevgim beni 2006 ve 2007 yıllarında Kurtköy`deki İstanbul Park`a götürmüştü. Üç ay öncesinden aldığım uçak bileti ve ayırdığım Formula 1 Pist yeri biletim, bana en güzel yerde hep canlı izleme hayalini kurduran o özel anları yaşatacaktı. Düşünün o yıllardan beridir her Pazar dünyanın farklı şehirlerinde düzenlenen bu yarışları mutlaka izlerim. 2006 Türkiye Grand Prix`ini kazanan Felipe Massa`ya ödülünü KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat vermişti ve bu dünyada bir sansasyona sebebiyet vermişti. 2007 yılında yine yarışı Ferrari Pilotu Felipe Massa ikinci kez pole pozisyonundan başlayarak ikinci kez kazanmıştı. Hatta 2008’de yine aynı pilot birincilik kupasını kazanacaktı. Bir taraftan fanatiği olduğum Ferrari Pilotu efsane Michael Schumacher, Renault Williams, Honda, Mercedes, Fenando Alonso, gibi dev isimlerin yanı sıra Sebastian Vettel de büyük bir rakipti.
Teknoloji harikası arabaların çıkardığı kulakları sağır eden sesler ve saat yönünün tersine akan yarışmalarda en hızlı turu atan ise Kimi Raikonen olmuştu. (O yıllarda derecesi 1,26 506) Türkiye'de otomobilcilik sporu 1923 yılında Türkiye Turing ve Otomobil Kurumunun kurulmasıyla başladı. İlk otomobil yarışı 1927 yılında, TOŞD tarafından, İstanbul Veliefendi çayırında yapıldı. 30 otomobilin katıldığı bu yarışı Suphi Bey kazandı. İlk bayan otomobil yarışçısı Samiye Morkaya, 1931 yılında İstinye-Maslak yolunda yapılan yarışı erkeklerin önünde birinci tamamladı. Araştırmalarım neticesinde “1954 yılında 4 etap üzerinden Avrupa Ralli sistemine uygun ilk yarışma olan İstanbul-Ankara Rallisi düzenlendi. 1988 yılında Sulvawesi'de düzenlenen Camel Trophy'de, Galip Gürel-Ali Deveci ikilisi, şampiyon oldu. Başka bir bilgi 1991 yılında Türkiye Otomobil Sporları Federasyonu kuruldu.
Global Otomobil Sporları Gelişimi
Söz uçar, yazı kalır misali arşivlerden çıkan bilgilere biraz daha bakalım. “22 Temmuz 1894'te 19 otomobil arasında gerçekleştirilen, dünyanın ilk otomobil yarışı Paris-Roven arasında 50 km'lik bir mesafeyi kapsamaktaydı. 1898'de Periqueux yarışı ile ilk kapalı pist yarışı yapıldı. 1904 yılında, Fransa'da Uluslararası Otomobil Federasyonu FIA kuruldu. Avrupa'daki en eski araba yarışı ile 1906'da düzenlenen Fransız Grand Prix'idir. Dünyadaki önemli yarışlardan biri olan Monte Carlo Rallisi, ilk kez 1911'de düzenlendi. Formula- 1 Dünya Sürücüler Şampiyonası, İndianapolis 500, ABD Otomobil Kulübü Şampiyonası bunu izledi. Merkezi Paris'te bulunan FIA (Uluslararası Otomobil Federasyonunu) 90'ın üzerinde ülkenin 100'den fazla otomobil kulübü ve birliklerini bünyesinde toplamakta, 65 milyonun üzerinde sürücüyü temsil etmektedir...
Otomobil Sporları kategorileri
Otomobil yarışları iki bölümdür;
a- Karting.
b- Otomobil yarışları.
A- Karting:
Go kart adı verilen çok küçük, benzin ve hava soğutmalı arkadan motorlu, dört tekerlekli minyatür araçlarla yapılan pist yarışlarıdır. Yarışmacıların yaşlarına göre;
1- Büyükler grubu (16 yaşından büyükler),
2- Junior grubu (yarışmacılar 14-16 yaş grubu),
3- Minikler grubu (7-12 yaş grubu),
B- Otomobil Yarışları:
1-Tek kişilik yarışlar
Formula 1: Son yılarda yapılan değişikliklere göre V6 makineler ile yapılan en popüler yarış olarak bilinmektedir. En fazla silindire sahip bu otolarda güç sınırlaması yoktur.
Formula 2: 2000 cc'ye kadar standart olarak üretilen motorlarda değişiklik yapılarak hazırlanır.
Formula 3: Güç ve hızın sınırlı olduğu otomobillerde 2000 cc'ye kadar 4 silindirli standart motorlar değiştirilerek hazırlanır.
Formula Ford: Güç artırımı için çok az değişikliğe izin verilir. (Hava filtresinin çıkarılması, karbüratör memelerinin değiştirilmesi).
Formula 5000: 5000 cc'ye kadar standart motor bloku ve silindir kapağı olan tek eksentirikli motorların kullanıldığı otomobillerdir.
2- Binek Oto ve Spor Otomobil Yarışları
FIA Grup 5: Motor büyüklükleri 500 cc ve 5000 cc arasında değişen iki kişilik spor otomobilleri yarışır.
FIA Grup N: Binek tipi, seri olarak üretilmiş en az 4 kişilik otolardır.
FIA Grup A: Motorlarda yüksek oranda güçlendirme yapabilen 4 kişilik yol tipi arabaların kullanıldığı yarışlardır.
Grand Prix
Formula 1 yarışlarını kapsayan büyük yarışlara genel olarak "Grand Prix" yarışları denir. Diğer pist yarışlarında kullanılan otomobillerden daha küçük olan Formula 1 otomobilleri, manevra yeteneği açısından da çok üstündür. Formula 1'de tek arabayla yarışılabildiği gibi takım halinde de yarışılabilir. Bu yarışlar sezon boyu sürer.
Diğer Otomobil Yarışları
a- Drag (Kalkış) yarışları
b- Ralli yarışları
c- Tırmanma yarışları
d- Off-Road yarışları
e- Slalom Yarışları
f- Otokros yarışları
g- Rallikros yarışları
Drag yarışları: Hız ve zaman esasına dayanan motorlu araç yarışıdır. Yarışlar 400 m uzunluğunda ve 15.50 m genişliğinde parkurda yapılır.
Ralli Yarışları: Birkaç etaptan oluşan zorlu otomobil yarışlarıdır.
Tırmanma Yarışları: Tırmanma Kategori 1 ve tırmanma kategori 2 olarak düzenlenir. FIA tarafından belirlenen otomobiller katılır.
Off-Road Yarışları: Uzun mesafe ve kısa mesafelerde düzenlenen yarışlara iki sürücüden oluşan ekiplerin kullandıkları 2 veya 4 tekerlekten çekişli arazi araçları katılır.
Slalom Yarışları: Arabaların ve sürücülerin manevra yeteneklerinin ölçülmeye çalışıldığı yarış türüdür.
Otokros Yarışları: Otomobillerle doğal yollarda zamana karşı yapılan yarışlardır. Yarış pisti
hatırladığım kadarı ile 2000’li yılların başında o dönemin şartlarına göre son derece lüks bir yatırım olan ZET Karting pisti Lefkoşa Güzelyurt anayolu üzerinde Alayköy`de 134 Dönümlük bir arazi üzerine kurulmuştu. Son derece popüler ve Kuzey Kıbrıs`ta Kıbrıslı Türklere Motor Sporlarını sevdirmeye yönelik en büyük katkıyı sunan bu özel yer Zeka Özteknik ve çocuklarının öz sermayesi ile kurulmuş ve iki binli yılların ortalarına kadar birçok yarışa, organizasyona ev sahipliği yapmıştı. Ailenin en büyük çocuğunun oğlu olan Erdinç Özteknik`ìn oğlu Zeka Özteknik maalesef elim bir trafik kazası sonucu Ortaköy`de oğlunu kaybettikten sonra bu özel yer de kapılarını kapattı.
Şampiyon Zekâ Özteknik
22 yaşında müthiş bir motor sporları sevgisi ile yoğrulan Zekâ Özteknik o yıllarda herkesin gönülden sevdiği, gönlünde taht kurduğu Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne İtalya`da Dünya Karting Şampiyonasında birincilik kazandıran, kabiliyetli ve gelecek vadeden önemli bir şampiyondu. Şimdi şampiyonumuzun ismi yeniden yaklaşık beş milyon Poundluk bir yatırım ile sponsorların desteği ile de tekrardan kapılarını yarış severlerin huzuruna açıyor.
Bin 200 metre uzunluğunda ve yedi metre genişliğinde olan bu yarış pisti Denktaş ailesinin oğlu Rauf Denktaş ve ortağı Mehmet Yücel ile bir ortakları daha buraya böylesine harika yatırıma tekrardan hayat verdiler. Çehresi, leisure (yeme içme alanları) bar ve restoranlar ve tribünleri ile Kıbrıs standartlarının üzerinde komple bir tesis yarattılar. Çocuk salonları, düğün alanı gibi hizmetleri de değerli misafirlere ev sahipliği yapacaktır.
Sizlere bu yazıyı yazarken tekrardan açılacak olan bu mekânı fotoğraflamak ve o heyecana sahip olabilmek adına Lefkoşa Alayköy`ün yolunu tutacağım. Artık burada Offroad yarışları, Drag Race ve özellikle Karting yarışları izlemek mümkün olacak. Ayrıca haftanın bazı günleri bu özel motor sporlarının da eğitimleri de uzman kişiler tarafından da verilecek.
Böylesine güzide bir tesisi Kıbrıslı Türklere hediye eden şimdiki yatırımcılara gönülden teşekkür ederim.
Küçük bir hatırlatma, motor sporları alternatif turizm modelleri içerisinde yerini çoktan almıştır. Gelen kişiler seyahat edenler bütçeli, ucuz odalar bulsunlar diye de ünlü Accor Oteller Grubu F1 tesisleri bile yapmış ve tüm dünyada bir Accor Markası olarak tüm dünya otelcilik tarihine de girmiştir. F1 otelleri bugün birçok Avrupa ülkesinde ve dünyanın diğer yerlerinde mevcuttur.
Turizm Hayattır.
