Hellimin Menşe İsmi Korumalı Ürün (PDO) olarak pazarlanabilmesi için Veteriner Dairesi tarafından denetimler sürerken, Kıbrıslı Türk hellim üreticilerinin ürünleri, ancak bu denetimler Avrupa Komisyonu tarafından atanan Bureau Veritas tarafından onaylandığı takdirde pazarlanabilecek.
Veteriner Dairesi, pek çok paydaşla birlikte denetlemeler ve eksikliklerin giderilmesi için 36 aylık bir projeye başlattı. Hellimin PDO’lu ürün olarak satışı için Milk Chanelling (kapalı sistem) adı altında kapalı bir sistemin oluşturulması gerekiyor. Çiftliklerin hastalıktan ari, imalathanelerde gerekli koşulların oluşturulması, hayvan sağlığı ile ilgili veri tabanı gibi pek çok unsurun hayata geçirilmesi de koşullar arasında…
Veteriner Dairesi Müdürü Mehmet Yılmabaşar ve Veteriner Dairesi Halk Sağlığı Birimi Sorumlusu Veteriner Hekim Dürüm Ulucasoy, hellimin Menşe İsmi Korumalı Ürün (PDO) tescilli olarak ülke içi veya yurt dışına satılabilmesi için yerine getirilmesi gereken aşamalar hakkında TAK’a bilgi verdi.
Yılmabaşar, PDO tescili ile Hellimin PDO’lu ürün olarak Yeşil Hat Tüzüğü üzerinden AB ülkelerine satışını mümkün kılan düzenlemelerin 1 Ekim itibarıyla yürürlükte olduğunu, Kıbrıs Rum Kesiminde PDO tescilli ürünün AB ülkelerine satılabilmesi için gerekli şartların yerinde getirildiğini, Kuzey Kıbrıs’ta ise eksikliklerin giderilebilmesi adına devam eden AB destekli “Hayvan Hastalıkları Eradikasyon Projesi” yanında “Gıda Güvenliği ve Hayvan Hastalıklarına Kriz Hazırlığı Projesi” de başlatıldığını açıkladı.
Sürecin zaman alacak olmasıyla ilgili olarak ise Yılmabaşar, teknik yönüyle hazır olan yasal düzenlemelerin yasallaştırılmasının; hayvan sağlığı açısından ülkeye giren ilaç, hayvanlara yapılan aşılar, hayvansal kökenli gıdalar hakkında geriye dönük verilerin derlenmesi, çiftlik geçmişlerinin hazırlanması gibi pek çok çalışmanın yapılması gerektiğini anlattı.
“Personel eksikliği var”
Yılmabaşar, Dairenin çalışmalarla ilgili en büyük sıkıntısının da konuya hâkim personel azlığı olduğunu, projelerin çalışanların olağanüstü gayretleri ile sürdürüldüğünü kaydetti.
Yüzde 24 olması gereken koyun ve keçi sütü yüzde 3.25
Toplam süt üretiminin sadece yüzde 3,25’inin koyun ve keçi sütü olduğuna dikkat çeken Yılmabaşar, PDO kararında ilk etapta koyun-keçi süt oranının yüzde 24 olması gerektiğini, buna rağmen mevcut keçi/koyun sütü miktarıyla hellim üretiminin çok cüzi olacağını, 2024’te koyun/keçi süt oranının yüzde 51’e çıkarılacağını kaydetti.
Yılmabaşar, “Beklentimiz, tüm paydaşların süreç içerisinde çıkacak olan sonuçların gereğini yapmasıdır” dedi.
Ulucasoy: Bureau Veritas temasa geçmedi
Veteriner Dairesi Halk Sağlığı Birimi Sorumlusu Veteriner Hekim Dürüm Ulucasoy, hellimin PDO ürünü olarak satışının Projenin başarılı olması bağlı olduğunu ifade etti.
Ulucasoy, Veteriner Dairesi’nin denetimleri doğru yapıp yapmadığını kontrol edecek Bureau Veritas’in henüz kendileriyle temasa geçmediğini kaydetti.
