Hükümet programımda yer alan Turizm, Kültür, Gençlik ve Çevre Bakanlığı'nın açıkladığı maddelerin tam bir hayal kırıklığı yarattı.
Yıllardır bu maddeleri hazırlayan, en azından sektörel çıkarları ve turizm endüstrisi gerçekleri bilinci ile son derece yol gösterici siyaset ortaya koyan birisi olarak bu açıklanan maddeler bırakın yol gösterici olmayı, sektörel gerçeklikler ile uzaktan yakından alakası yok.
Açıklanan maddeler, ne öncelik anlamında, ne Kuzey Kıbrıs Turizm Endüstrisinde beklentiler anlamında, plansızlığın, iş bilmezliğin, kısacası vizyoner bakış yoksunluğunun bir sonucudur, bu şekilde bir arpa boyu yol kat edilemeyecek.
Hükümet programına konulan ilgili Turizm ve Çevre konuları maddeleri en azından bilirkişilerden görüş alınarak hazırlanabilirdi. Bu şekilde umursuzca hareket etmek sektörün adeta kendi başına bırakılması anlamı taşımaktadır.
Günden güne artan enerji, ulaşım ve personel maliyetlerini çare bulmak yerine, ülkeye sanki milyonlarca turist gelecek ve bu turistlerin ayrıştırılması elzem hale gelmiştir. Ayrıca hangi pazarlardan geleceği ile ilgili veya yeni bir teşvik sistemi olacak da ona göre bunların hesap edilmesi ile ilgili son derece sıkıntılar yaşanıyor da turizm istatistik program geliştirmesini birinci öncelikli madde olarak koyuyorsunuz.
Hükümet programında madde yazılan maddelere gelin bir sırası ile bakalım.
Madde 1- Turizm istatistikleri yazılım sisteminin kullanıma geçmesi sağlanacaktır. Turistlere yönelik anket çalışması yapılacaktır.
Cevap: Turizm istatistikleri yazılım sistemi birinci madde olarak buraya konulması yerine ülkenin orta ve uzun vadede turizm hedeflerinin ne olduğunu, (hedef pazar, yaklaşık turist sayısı, ne kadar gelir, yatak sayısının ne olacağı, turizm ürünün nasıl şekilleneceği yönünde beklentilerin birinci madde olarak yazılmalı idi.) Tamamı ile ihmal edilen ve kaybedilen pandemi sürecindeki iki yıllık periyottan hiç ders çıkarılmadığı bu birinci madde ile anlaşılmaktadır. Gösterilen acemi destinasyon yönetiminin ve hedeften yoksun uygulamaların yine devam edeceği anlamı taşımaktadır.
Madde 2 - Turizm yatırımlarında sürdürülebilir turizm kriterlerinin uygulanması açısından belgelendirme ve eko turistik tesisleri ile çevreye duyarlı turistik tesisleri sertifikasyon sistemlerinin oluşturulması sağlanacaktır.
Cevap: Eko turizm tesislerine özellikle son iki yılda gösterdiğiniz acemi yöntemler sayesinde batmış tamamı batmış durumdadır. Batan tesislerin sanki şu anda tek ihtiyacı sertifikasyon meselesi imiş gibi hareket edilmektedir. Sertifikasyon dan önce bu tesislerin tekrardan hayata nasıl geçirileceği bu tesis sahiplerinin ve ailelerinin finansman desteğine duydukları ihtiyaç daha fazla önem arz etmektedir.
Madde 3- Tarihi ve kültürel değere sahip atıl binaların turizme kazandırılması, turizmde girişimciliğin desteklenmesi ve mevcut tesislerin standartlarının yükseltilmesi amacıyla faiz destekli kredi ve hibe programlarının devamlılığı sağlanacaktır.
Cevap: Mevcut tarihi ve kültürel binaların durumu içler acısıdır. Girne Kalesi, Salamis Harabeleri, Lefkoşa surları bir bir çökmekte, St. Hilarion Kalesi, Girne Antik Limandaki binalar gezenlerin başına tuğla, keremit, sıva gibi inşaat malzemeleri ile düşmektedir. Önce buraları tamir edilmelidir. Turizm sektöründe girişimciliğin desteklenmesi mevcut turizm sektöründe olan kişilerin bitmesi anlamını taşımamalıdır.
Madde 4 - Pilot turizm bölgeleri hazırlanacak ve yerli halkın birebir turizmin içinde olacağı turizm şekilleri desteklenecektir.
Cevap: Ezber kelimeler, cümleler. Sırf yazılsın diye ortaya konulan bir madde. Örneğin şu bölge eko turizme, bu bölge clubbing eğlence turizmine, x bölge agroturizm, y bölge kültür turizmi gibi örneklemeler yapılmalı idi.
Madde 5- Salgın hastalıkların turizm üzerinde etkisi de göz önünde bulundurularak mevcut İleri Düzey Hijyen Sertifikasının koşulları, kullanılan turistik tesis sınıflandırma sistemine adapte edilecek, ayrıca 2012 Oteller Tüzüğü günümüz koşullarına uygun olarak revize edilecektir.
Cevap: 2012 Oteller Tüzüğü ile ilgili yapılması planlanan değişiklikler nelerdir? Örneğin Butik otel kriterlerini mi revize edeceksiniz yoksa 6 yıldızlı otel kriteri mi getirilecek? (Eğer dünyada var ise) Bunlar şu anda bu süreç içerisinde turizm sektörünü kalkındırmak adına öncelikli maddeler mi? Herkes battı, siz daha sertifikasyon derdindesizniz…
Madde 6- Girne Tarihi Liman’ın altyapı ve üstyapı iyileştirilmesi işleri projesi hayata geçirilecektir.
Cevap: Cekli caklı cümleler kurmak yerine Girne Antik Liman bitmiş durumda, her dönem içerisine koyduğunuz bu maddeyi yine faaliyete geçiremeyeceksiniz. Nedir bu proje??? Oradaki esnaf ne diyor? Binalar Girne Belediyesi, Limanın mendireği ulaştırma bakanlığı ile anlaşıldı mı bu konuda??
Madde 7- Turizm Gelişim Yasası revize edilecek ve bu yasaya bağlı Turizm Gelişim Planı ve eylem planları hazırlanarak uygulamaya konulacaktır.
Cevap - Bu madde esasta birinci madde olmalı, öncelik anlamında. Ancak sizin vizyonunuz olmadığı için burada örnek vereceğiniz bir bilgi bile yoktur. Nedir Murat edilen??? Girne, Mağusa, Batı Bölgesi, Bafra ??? Kaç yatak, ne kadar daha konaklama tesisi??? Turizm gelişim yasasında örneğin Girne yatak kapasitesi, bitirilmeyen tesisler ve imar izni almış yerler ile dolmuş durumdadır. Fiziki planlama projeleri nelerdir?
Madde 8- Girne Antik Limanı, Girne Turizm Limanı ve Gazimağusa Limanı’nın finansmanı yatırımcı tarafından sağlanacak modellerle özellikle kuruvaziyer ve yat turizmine yönelik yeniden inşa edilmesi ve/veya yeniden düzenlenmesi yönünde çalışma başlatılacaktır.
Yine bir Kruvaziyer saçmalığı...
Kruvaziyer turizmi yapmak için bu limanların alt yapılarının ona göre rehabilitasyonlarının yapılması gereklidir. Bu da en az 2 yılı kapsayacak bir süreci gerektirmektedir. Ayrıca bunları yaptınız diyelim, hiçbir kruvaziyer şirketi (Costa, MSC Princes Cruises ) gibi dev firmalar Uluslararası geçerliliği olmayan bir limana kendi rotalarını dahil etmezler. İnsanlar artık bilinçlendirildi. Toplum ayağı yere basan gerçekçi açıklamalar bekliyor.
Tam da yeri gelmişken belirtmekte fayda var. Bu ülkede senelerce "Yat Rallisi" yapılırdı. Son 10 yıldır yapılmıyor? Neden mi? Antik limana giren yatlar bir daha başka ülkelere giremedi de ondan. Rum lobisi ciddi çalışıyor. Adamlar bir yatın limana girmesini engellerken size Kruvaziyer turizmi yapmaya müsaade eder mi uluslararası camiada??
Madde 9 - Yurtiçinde hizmet veren Turizm Enformasyon Ofislerine ek olarak öncelikle Maraş ardından da Güzelyurt ve Lapta’da ofis açılması hedeflenmektedir.
Cevap: Maraş’ta ofis açmak tam da sizin vizyonsuz düşünceniz neticesinde olabilirdi. Hazır oraya ofis açmışken geçmişte söylediğiniz gibi "Dark Turizm" broşürleri de basın ve gelecek olan turistlerin bizim orada koyduğumuz tahribat gözlemlenmesine yardımcı olun. Yani kısaca, daha bir dünyaya karşı zor duruma düşelim. Maraş'ın savaşın hemen sonrasındaki hali ile şimdiki halini de Rumlar bizim aleyhimize pazarlasın.
Madde 10- Kıbrıs Türk halkının turizm bilincinin yükseltilmesi ve yaygınlaştırılması amacı ile Halk Eğitim Programları hazırlanacaktır.
Cevap: Turizm bilincinin yükseltilmesi yanında Turizm istihdamının nasıl artırılması gerektiğini yazmış olsanız daha uygun olurdu !!! Özellikle pandemi sürecinde kaybedilen, sektör değiştiren çalışanlar hakkında ne düşünüyorsunuz? Her zamanki gibi en büyük sorunun ne olduğunu bilmiyorsunuz.
Madde 11- Ülke turizminin yurt dışında tanıtılıp daha iyi pazarlanması maksadı ile sektör temsilcileri ve Yurtdışı Turizm Ofisleri ile birlikte hedef ana pazarlar olan Türkiye, İngiltere ve Almanya’ya ek olarak diğer Avrupa ülkelerinde de Turizm Fuarları, Roadshowlar ve diğer turizm tanıtım etkinliklerine katılım sağlanacaktır.
Cevap: Turizm Fuarları ve Roadshow lar artık önemini yitirmiş ve etkin tanıtım faaliyetleri olarak görülmemektedir. Size tavsiyem üç büyük fuar olan İngiltere Edexcel, Berlin ITB ve Emitt Türkiye fuarları dışında bu kadar ülkemizde mali açık varken getirisi olmayacak (Turist çekme anlamında) bu fuarlara katılmaması ve boşuna para harcanmaması gerekmektedir.
Bu arada Turizm tanıtma fonuna ayrılan para ne kadardır! Bu kadar sınırlı bütçe ile bu rüya kurduklarınızın hangilerini gerçekleştireceksiniz?
Ukrayna - Rusya Savaşı'nın giderek tüm dünyaya yayılma tehlikesi altında siz hangi ülkelerde, tanıtma, pazarlama faaliyeti yapacaksınız? Şimdiden yerli turizm, iç turizme önem verilmesini alternatif, B planı olarak değerlendirilmesi de uygun olacaktır. Özellikle Türkiye pazarına bu yıl önem verilmelidir.
Madde 12- Turizmdeki güncel gelişmelerle birlikte dijital pazarlama, online reklam-banner, native reklam, influencer kanalı ile tanıtım ve programatik reklam kullanılması ile ilgili çalışmalara önem verilecektir.
Cevap: Şeffaf bir şekilde, bu çalışma hangi uzman ve bilirkişiler tarafından yapılacaktır? Bütçeler ne olacaktır? Azerbaycan’dan getirilecek olan influencerler gibi 69 bin sterlin tutarındaki bütçeler gibi olmasın, bunun hesabını vermek çok zor olur. (Devamı yarın)
Madde 13- Kuzey Kıbrıs’ın Turizm alanında tanıtılması ve pazarlanması amacıyla Uluslararası tanınmış influencerler, bloggerlar ve sosyal medya fenomenleri ülkemizde misafir edilerek, ülkenin turizm zenginliklerinin dijital platformda ve sosyal mecralarda tanıtımı sağlanacaktır.
Cevap : Yukarıda belirttiğim gibi 69 stg Azerbaycan olayını tekrardan hatırlatmak isterim. Kuzey Kıbrıs vatandaşı olan ,bu platformda kendini ispat eden kişiler var onlardan yardım alınması daha doğru olacaktır.
Madde 14 - Gastronomi Turizmini geliştirme çalışmaları kapsamında ilgili sektör temsilcileri ve üniversitelerle işbirliği artırılacaktır.
Cevap - Gastronomi Turizmini nasıl geliştirecek siniz ??? Kitle turizmini geliştirmek şans oyunları eğlence ve özellikle sağlık turizmi ve kış turizminde başarı öncelik olmalıdır .... Gastronomi turizmi alternatif ,tamamlayıcı bir modeldir ..
Madde 15 - OTEM daha aktif kullanılarak, ara eleman konusunda sektörün ihtiyaçlarına yönelik personel eğitimi yapılacaktır.
Cevap : Hangi ara eleman ? Sektörde ara eleman mı kaldı ??? Bir ay sonra ,turizm sektörü yani sezon başlayınca sektörde çalıştıracak eleman bulamayacaksınız
Madde 16- Turizm teşvikleri gözden geçirilecek, suistimale kapalı, en az denetleme gerektiren teşvik sistemi ile turizm paydaşları desteklenecektir.
Cevap : Suistimal derken ! Geçmişte suistimal yapıldığını tesis mi ediyorsunuz ? Herkesi töhmet altında bırakıyorsunuz. En az denetleme ??? En titiz denetleme ,kimsenin kafasında soru işaretleri kalmayacak şekilde denetleme dense daha doğru olurdu.
Bu arada geçmiş dönemlerde ödenmesi gereken teşvik ödemeleri ne oldu ? Önce onları ödeyin , daha sonra bunları planlarsınız . Milletimizin ,ve turizm sektörünün beklentileri doğrultusunda hareket edilmelidir.
Madde 17- Müze ve Ören Yerlerinde Alt ve Üst Yapının Yenilenmesi Projesi kapsamında;
Mevlevi Tekke Müzesi I. Etap Restorasyonu Projesi hayata geçirilecektir.
Gazi Mağusa Surları- Deniz Kapısının (Porta Del Mare) Restorasyon Projesi ve Kara ve Deniz Kapılarının kozervasyonu yapılacaktır.
Girne Güzel Sanatlar Müzesi (Latomia House) Bakım, Onarım ve Çevre Düzenlemesi yapılacaktır.
Gazimağusa Kertikli Hamam restorasyonu projesi hayata geçirilecektir.
Girne Archangelos Michail Kilisesinin (İkon Müzesi) restorasyonu hayata geçirilecektir.
Lefkoşa Fon Binası restorasyon işleri projesi yapılacaktır.
Gazimağusa Martinengo Tabyası’nın müze tasarımı yapılacaktır.
Lefke Vasıf Palace Maden Müzesi iç düzenleme işleri hayata geçirilecektir.
Ülkemizde bulunan tüm Surların rehabilitasyonu, temizliği ve korunması için ekip kurulacak ve hem ülke ekonomisine kazandırılmaları hem de kontrolleri yapılacaktır.
Kıyılarımızın korunması için büyük önem arz eden kıyı emniyeti ile ilgili yasal çalışmalar tamamlanacaktır.
Hepsi için cevap : Bütçede sadece yüzde 1.16 pay alan Turizm bakanlığı genel bütçesi ile bunları nasıl yapacaksınız ??
Madde 18- Sürekli Atık Su İzleme Sistemi (SAİS), atık su arıtma tesislerinin deşarjlarının çevrimiçi (online) izleme sistemidir. Şuan pilot proje olarak devam eden projenin ülke geneline yaygınlaştırılması hedeflenmektedir.
Dört yıl önce başlatılan bu proje hala daha uygulamaya geçmedi. Bunu bütün ülke geneline yaymak elzemdir.
