Kıbrıs Türk Ticaret Odası (KTTO), Kıbrıs Türk Esnaf Zanaatkarlar Odası (KTEZO) ve Kıbrıs Türk İnşaat Taşeronları Birliği dün ayrı ayrı birer açıklama yaparak, tüm sektörleri sosyal sigorta primlerini ödemeyi durdurmaya çağırdı. Açıklamalarda toplumsal varlığın sürdürülmesi adına sokağa inileceğini ve hak aranacağı da bildirildi.
Sigorta teşvik primlerinin Temmuz sonu itibarıyla durdurulduğuna dikkat çeken örgütler, bu tavır nedeniyle hem işletmelerin, hem de çalışanların zarar göreceğine dikkat çekti. İsminin açıklanmasını istemeyen bir yetkili ise, primlerin yatırılmaması halinde sigorta kurumun emekli maaşlarını ödeyemeyeceğini söyledi.
KTEZO Başkanı Mahmut Kanber yaptığı açıklamada, emekçinin haklarına helal gelmemesi için ödenmeyen primlerin, çalışanların haklarını korumak adına açılacak bir hesapta tutulmasını da önerdi.
Kanber hükümeti eleştirerek, “Hayat pahalılığının arttığı, zamların ardı ardına kesilmeden yapıldığı şu günlerde her bölgede elektriğin kesilmesi sonucu esnafın ve üreticinin uğradığı binlerce liralık zararın bedelini kim ödeyecek sormak isteriz” dedi. Kanber konuyla ilgili yazılı açıklamasında “toplumsal varlığı sürdürmek adına geri dönmemek üzere sokakta olacaklarını” kaydetti.
Açıklamasında “On yıllardır süren ekonomik, sosyal, siyasal ve sosyolojik sorunların tartışılıp çözüm bulunmaması sonucu geldiğimiz nokta şaşırtıcı değildir. Pandemi süreci de elbette ki bu durumdan bağımsız olarak değerlendirilemez. Belki birkaç sene içinde gelebileceğimiz bu kötü noktaya çok daha erken gelmiş durumdayız” diyen Kanber şöyle devam etti:
“Hükümetin pandemi ile mücadeledeki 17 ayının sonunda esnaf, üretici ve iş insanları üzerinde yarattığı olumlu etki sıfır denecek kadar azdır. Bugün geldiğimiz noktada hükümetin, 5 binin üzerinde kapanan işletmelerin tekrar ekonomiye kazandırılması, 50 bini aşkın işsizin tekrar sisteme dâhil edilmesi adına ekonomik önlemler, teşvikler ve destekler açıklamasını beklerken, bugüne kadar sürdürülebilir tek destek olan sigorta prim desteğinin sonlandırması bardağı taşıran son damla olmuştur. Hükümetin duyarsızlığını, toplumun tüm kesimlerine kulaklarını kapatarak sadece kasasına girecek paranın hesabını yapmasını bu topluma yapılmış bir ihanet olarak değerlendiriyoruz. Bu nedenle tüm sektörleri, kendi namına çalışanların ve çalışanlarının sosyal sigorta primlerini ödemeyi durdurmaya çağırıyoruz. Amaç emekçinin haklarını koruyarak çalışma yaşamının ve istihdamın devamı için hükümetin yükümlülüklerini yerine getirmesini sağlamaktır. Önerimiz emekçinin haklarına helal gelmemesi için ödenmeyen primlerin çalışanların haklarını korumak adına açılacak bir hesapta tutulmasıdır. Tüm paydaşlarımız ve toplumumuz bilsin ki toplumsal varlığımızı sürdürmek adına geri dönmemek üzere sokakta olacağız. Sorumluluk sahiplerinin yalan beyanlarına ihtiyacımız yoktur. Yolun sonuna gelinmiştir. Kolektif bir çalışma ile kurtuluş reçetelerini yazıp, uygulamaktan başka çaremiz kalmamıştır”
KTTO: Kaynak yoktur gerekçesi kabul edilemez
Kıbrıs Türk Ticaret Odası (KTTO), üyelerine “sosyal sigorta primlerini ödemeyi durdurma” çağırısı yaptı.
KTTO’dan yapılan yazılı açıklamada, Covid-19 salgını süresince özel sektörde işletmelerinde istihdamı korumak amacıyla sağlanan Sosyal Sigorta Prim Desteği’nin Temmuz ayında sona erdiğine dikkat çekilerek, Oda tarafından yapılan ısrarlı girişimlere karşın, bu desteğin sürdürülmesi konusunda hükümetin tutumunun olumsuz olduğu kaydedildi.
Açıklamada, Sosyal Sigorta Prim Desteği’nin devam ettirilmemesi halinde; istihdamın azalmasına, işsizliğin artmasına, Sosyal Sigortalar prim ödemelerinin azalmasına, işsizlik ödeneği yükümlülüğünün artmasına, iş yerlerinin kapanmasına ve daha başka ekonomik ve sosyal sorunlara yol açacağının aşikâr olduğu kaydedildi.
Hükümet tarafından bu desteğin sürdürülmesi için ileri sürülen “kaynak yoktur” gerekçesinin kabul edilemez olduğu belirtilen açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
“Bu kaynağın bulunmaması halinde doğacak ekonomik ve sosyal sorunları gidermek için çok daha büyük kaynaklara ihtiyaç duyulacağı açıktır ve hükümet de bu gerçeği görmemezlikten gelmektedir.
Bütün bu sorunlar hükümete anlatılmaya çalışılmış ancak hükümet bunları dikkate almamakta direnmiş ve bizleri, çalışanlarımızı işten durdurmak ya da sosyal sigorta primlerini ödememek seçenekleri ile karşı karşıya bırakmıştır…”
Açıklamada, “Hükümet gerekli desteği sağlamadığı sürece, Sosyal Sigorta prim ödemelerini ödeyemeyiz ve ödemeyeceğiz” denildi.
Taşeronlar da ödeme yapmayacak
Kıbrıs Türk İnşaat Taşeronları Birliği, üyelerine “Karnımızı doyurmak önceliğimizdir” diyerek, “hükümete tek kuruş ödeme yapmayın” çağrısı yaptı.
Konuyla ilgili açıklama yapan Kıbrıs Türk İnşaat Taşeronları Birliği Başkanı Osman Amca, “hükümetin yarattığı çarpık düzen altında daha fazla ezilmeyi” kabul etmediklerini söyledi.
Önceliklerinin evlerine ekmek götürmek ve çalışanlarının maaşlarını ödemek olduğunu ifade eden Amca, “Tüm üyelerimize duyururuz; karnımızı doyurmak önceliğimizdir. Hükümete tek kuruş ödeme yapmayın” ifadelerini kullandı.
Siz çalışanlarınızı cezalandırıyorsunuz. Sağlık hizmeti alamasınlar. Siz kendi primlerinizi yatırmayınız. Çalışanların sigortalarını yatırınız. Zor durumda bırakmayınız.