Özlem ÇİMENDAL
Ülkeye bunca kaçak insan, silah ve uyuşturucu nasıl girer diye merak edilirken, Gazimağusa ve Girne limanlarının yanı sıra kara sınır kapılarında x-ray cihazının bulunmadığı ortaya çıktı. KKTC hükümeti, bu cihazların Türkiye tarafından gönderilmesini bekliyor. Maliye Bakanı Özdemir Berova, konuyu Türkiye Ticaret Bakanı ile görüştüklerini ve x-ray cihazlarının Haziran 2024’te adaya gelmesinin beklendiğini söyledi.
Diyalog’a konuşan Güç-Sen Başkanı Abdullah Özdoğan, Mersin veya diğer bölgelerden Gazimağusa ve Girne limanlarına gelen Tırların veya konteynerlerin x-ray cihazından geçirilmediğini, ülkeye giren malların gümrüklerde el ve gözle kontrol edildiğini söyledi. Bu durum silah ve uyuşturucu kaçakçıları açısından büyük avantaj sağlıyor.
Kontroller el ve gözle yapılıyor
Mağusa Limanı’nda x-ray cihazının arızalı olması nedeniyle giriş-çıkış çift yönlü olarak yapılamazken, cihaz Girne Limanı’nda ise sadece yolcuların ülkeden çıkışlarında kullanılıyor.
Mağusa ve Girne Limanlarında Tırların veya konteynerlerin kontrol edilebileceği bir x-ray cihazı ise bulunmuyor. Ülkeye giren malların da x-ray kontrolü yapılmazken, sadece elle ve gözle kontrol yapılıyor.
Deniz limanlarındaki ve gümrüklerdeki yoğunluk ve personel eksikliği göz önünde bulundurulduğunda ise her gemiyle gelen 150-200 yolcunun veya gelen Tır ve konteynerlerin elle kontrolünün yapılması ise risk oluşturuyor.
Türkiye’den gelecek
Maliye Bakanı Özdemir Berova, Kasım ayında Türkiye’ye yaptığı ziyaret sonrası açıklamada ithal edilen malların takibi ve denetimi için Girne ve Mağusa limanlarına Türkiye tarafından 2024 yılının Haziran ayı içerisinde 2 x-ray cihazının hediye edileceğini belirtirken, Konuyla ilgili Diyalog’a bilgi veren Gümrük Çalışanları Sendikası (Güç-Sen) Başkanı Abdullah Özdoğan da Girne-Mağusa limanlarında ülkeye giriş- çıkışlarda yolcuların kontrolünün polisin denetimde bulunan x-ray cihazları ile yapıldığı ancak Mağusa’daki x-ray cihazının arızalı olması nedeniyle yolcu kontrollerinde kullanılmadığını söyledi. Özdoğan, Girne Limanı’nda ise sadece yolcuların ülkeden çıkışlarında kullanıldığını doğruladı.
Özdoğan, Girne ve Mağusa limanlarında gemilerin ve Tırların kontrollerinde ise ciddi sıkıntı yaşandığını belirtti. Ülkeye gelen gemi ve Tırların kontrollerinin el ve gözle yapıldığını dile getiren Özdoğan, bunun da beraberinde başka tehlikeleri getirdiğine dikkat çekti. Özdoğan, “Gemi ve Tırları kontrol edecek x-ray cihazlarımız yok. Bir an evvel x-ray cihazı talebimiz var. Kontrolleri el ve gözle yapıyoruz, x-ray cihazlarının olmaması sorun. Gümrüğe beyan edilmemiş mallar çıkıyor, kaçak mallar geçirilmeye çalışılıyor. Aynı anda bazen 2 gemi geliyor; her birinde 150-200 yolcu olsa bunların elle kontrolü mümkün değil. Tam bir işkence”dedi.
Piyasa değeri yüksek kaçak hayvan yakaladık
Özdoğan, “Geçtiğimiz ay yetişmeseydik ve tespit edemeseydik ülkeye kaçak sokulmaya çalışılan birçok hayvan ölecekti. Keza yine hemen akabinde yaptığımız bir başka kontrolde de piyasa değeri oldukça yüksek olan köpek yavruları ele geçirdik” ifadelerini kullandı.
Özdoğan ayrıca yolcu kontrollerinde ceza yazma el koyma ve diğer tüm yetkilerin yine gümrük çalışanlarında olduğunu polisin de herhangi bir durumda yine gümrük çalışanlarına haber verdiğini söyledi. Özdoğan “Yasa bu yetkiyi bize veriyor. Denetim, kontrol, alıkoyma, müsadere ve ceza kesme yetkileri bizde” dedi.
