Ömer KADİROĞLU
Elektrik fiyatlarında meydana gelen artışlar, zaten zor şartlar altında üretim yapan sanayicileri ‘rekabet edemez’ duruma getirdi. Faturaları ödemekte zorlandıklarını söyleyen sanayiciler “elektrik fiyatlarına göre ürünlerde artış yapmamız halinde satışlarımız tamamen durma noktasına geleceği için bunu da yapamıyoruz” dedi.
Diyalog muhabirine konuşan sanayiciler, hükümetin ‘üretim sektörü’ için teşvik programı hazırlamasını, aksi halde birçok işletmenin kepenk indireceğini ve bunun da işsizliği körükleyeceğini söyledi. Sanayiciler “gerçekten çok zor bir dönemden geçiyoruz. Ayakta kalabilmek için olağanüstü gayret gösteriyoruz” diyerek, acil önlem çağrısı yaptı.
Esnaf ne dedi…?
Meriç Erülkü
“Elektrik faturaları geldi ve bu ay 173 bin kusur fatura geldi. Ödediğimiz elektrik paralarının haddi hesabı yoktur. Ciddi anlamda bir artışla karşı karşıyayız ve bunu da satış fiyatlarımıza yansıtamıyoruz çünkü ciddi anlamda alım gücü çeken insanlar var. Ayrıca Artan maliyetleri satış fiyatlarımıza yansıttığımız zaman üretim kapasitemiz gerileyecek ve bu da istihdama yansıyacaktır. Bu nedenle kar etmeden hatta bazen zarar ederek üretim yapmaya çalışıyoruz. Ocak ayında zam yapılmadan önce eğer ben bu ay yaptığım tüketimi yapmış olsaydım yaklaşık 44 bin lira ödeyecektim ancak 173 bin lira ödeyeceğim. Şu anda kimsenin bir şey yaptığı yok ve herkes oturmuş bir birinin yüzüne bakıyor. İnanılmaz bir talan ve sahtekârlık yapılan bir ortamdayız. Elektrik kurumunu çökertmek için herkes el ele vermiş bir tarafından tutarak cebine bir şeyler atmaya çalışıyor. İşimle ilgili ileriyi göremiyorum. Maliyet hesabı yapmaktan vazgeçtik ki zaten artık yapamıyoruz. Biz yurt dışına ihracat yapıyoruz ancak ihracat yapmamaya karar verdik çünkü zarar ediyoruz. Böyle bir ülkede yaşamaktan memnun değilim. Bu siyasetle bu ülkenin bir yere varamayacağını düşündüğüm için yetkililerden hiçbir beklentim yoktur.”
Yusuf Tutak
“Elektrik faturaları çok yüksek geliyor ve geçen yıl ödediğimiz fatura tutarlarının üç katını öder olduk. Esnaf olarak bizler bu durumdan çok da memnun değiliz. İşlerimiz zaten düşük giderken bir de bu artan maliyetler nedeniyle müşterilere fiyat yükseltmek zorunda kalıyoruz. Bu da hem iş kaybı hem de gelir gider arasında dengesizlikler yaşıyoruz. Geçen yıl 800 lira elektrik faturası öderken bu son ay 2 bin 800 lira fatura geldi. Bundan sonra yetkililerden beklentimiz bu soruna bir çözüm bulmalarıdır.”
Ali Çıralı
“Elektrik üretimde önemli bir girdi maddesidir. Elektrik fiyatları arttıkça maliyetler de artar. Bu elektrik zamlarından sonra kapanan üreticiler olduğunun bilgilerini alıyoruz. Dolayısıyla elektrik fiyatları üretimde çok önemli bir faktördür. Bu zamlar zamana yayılarak yapılması gereken zamlardı ancak bazı siyasi nedenlerden dolayı yapılmadı ve toplu olarak yapıldığı için içinden çıkılmaz bir duruma düşüldü. Siyasilerin işin içine karıştığı tüm sektörlerde fiyaskolar yaşandığı için Kıb-Tek’in özerkleştirilmesi gerektiği inancındayım. Bu yöneticilerin de kimler olabileceği konusunda da kriterler getirilmesi gerekmektedir. Bir yıl önce ödediğimiz fatura 50 bin TL iken bugün 200 bin TL elektrik faturası geliyor. Bu farkı kapatabilmek için zam yapmamız lazım ancak yurt dışından ithal edilen ürünler de olduğu için rekabet edebilirliği ortadan kaldırıyor. Bundan sonrası için Kıb-Tek’in özerk bir yapıya kavuşturulması, ciddi planlamalar yapılmalı, siyasetten arındırılmalıdır. Sudan sebeplerle kesintiler yaşanıyor ve bizim gibi plastik ve ısı ile iş yapan işletmelere 1 dakikalık kesinti büyük maliyetlere neden oluyor. Soğuyan makinelerin tekrar ısınması ve iş yapabilir hale gelmesi uzun zaman alıyor. Yani bir saatlik kesinti bizlere 3-4 saate mal oluyor. İlerisi için ne olacak konusunda çok belirsizlikler ver ve geleceğimizle ilgili pek emin değilim. Bugün elektriğe 2 katı bir artış yapılsa geleceğimizle ilgili ne olacağımızı kestiremeyiz.”
Mehmet Bozhan
“Elektrik faturalarındaki artış işlerimizi olumsuz etkiliyor. Gelirler giderleri karşılayamaz durumdayken elektrik faturalarının yüksekliği boynumuzu büktü. Geçtiğimiz yıl 800 lira ödediğim elektrik faturası en son 4 bin lirayı aşkın bir fatura geldi. Böyle olunca bizler de yaptığımız işlerin fiyatlarına yansıtmak zorunda kalıyoruz ve zaten az olan işler daha da azalıyor. Bir çıkmazın içerisinde işlerimizi ayakta tutmaya çalışıyoruz. Beklentimiz eğer hükümet kararlı adım atar ve sanayici ile küçük esnafı koruyacak kararlar alırsa bizler de işlerimizi ayakta tutabileceğiz.”
Özlem Havanik
“ Elektrik faturaları ve elektrik fiyatları işlerimize zam olarak etkiliyor. Ürünlerimize mecburen zam yapmak zorunda kalıyoruz. Tüketici haklı olarak uygun olanı aradığı için bir tık bile maliyeti arttırmak zorunda kaldığımızda satışlarımız azalıyor. Geçtiğimiz yıl işletmemize maksimum 700 lira öderken en son gelen faturamız 2 bin 500 liradır. Bundan sonrası için beklentimiz güneş panelleri için teşvik verilmesidir. Devletin bence güneş panelleri ile ilgili bir yatırım ve teşvik vermesi en doğrusu olur diye düşünüyorum. Diğer yandan da sanayicilere veya üreticilere eskisi gibi tarife dilimleri uygulanmalı veya daha farklı bir net fiyat belirlenerek maliyetler sabit bırakılabilir ki bizler de zam yapmak zorunda kalmayalım.”