KKTC Vakıflar İdaresi eski Başkanı Taner Derviş, Rumların Avrupa Birliği (AB) ve Kıbrıs müzakerelerinde sürekli olarak koz olarak kullandığı Kapalı Maraş bölgesindeki tüm toprakların Osmanlı'dan kalan vakıf mülkleri olduğunu iddia etti. 

Derviş, vakıf mülkleri ile ilgili İngilizlerin o dönemde apar topar bir emlak yasası çıkarttığını belirterek, "Ey ahali belgelerinizle birlikte gelip malınızı kaydedin, şeklinde herkese çağrı yapıldı. Bu çağrı neticesinde vakıflara ait mülklerin tescili bilinçli bir şekilde yaptırılmadı. Tapu dairesindeki Rum memurlar vakıf mülklerini tapu dairesinde tescil edilmesini engellediler. Daha sonra orada bulunan kiracı ya da bu mülk benim diyen Rumların üzerine yapıldı." dedi. 

Derviş, şu anda hayalet şehir olarak ifade edilen Maraş topraklarının tümünün vakıf mülkleri olduğunun belgelerde açıkça görüldüğünü kaydetti. 

“Türkiye ve KKTC’nin tutarsızlığı yüzünden”

Uluslararası yasalara bakıldığında Kıbrıs’ta Vakıflar İdaresi’nin 1913’ten bu yana kullanım kaybından dolayı tazminat açma hakkına sahip olduğunu aktaran Derviş, mülklerin iade talebinde bulunulmasının artık bir zorunluluk olduğunu dile getirdi. 

Taner Derviş, Maraş’ın Türkiye ve KKTC’nin tutarsızlığı ve vakıf mülklerinin sahipsiz bırakılması yüzünden şimdiki Rumların ataları tarafından işgal edildiğini savundu.

“Maraş sahipsiz bırakıldı”

"Maraş’ta sahipsiz bırakıldıktan sonra bu mülkler Rum şahıslar adına kaydedildi" diyen Taner Derviş, “Bu mülk benimdir dediler. Onlar da kabul ettiler. Çıkartılan mülkiyet yasalarında da şöyle deniliyor: Eğer bir mülk sahipsiz bırakılır ise aradan belirli bir süre geçerse o mülk onu işgal edene ve ya ilk isteyene verilecektir. Mal sahibi gitmediği takdirde orada kiracı olan işgalci olana bu mülkü verme hakkı da bu mülkiyet yasaları ile yapıldı. Vakıf malları bu şekilde elden çıkarıldı" şeklinde konuştu. 

“Yüzde 99,9’u işgal edildi”

Maraş’taki vakıf mülklerini elindeki belgelerle açıklayan Derviş şunları söyledi, “Bir kere durum şu: Kapalı Maraş’ın tümü 4 bin 868 dönüm olup tümü de Abdullah Paşa, Lala Mustafa Paşa ve Bilalağa vakıflarına aittir. Peşi elimizde ne kaldı. Bizim elimizde 1974 kayıtlarına göre sadece bir buçuk dönüm kalmıştır. Yüzde 99,9’u işgal edilmiştir. Yüzde 72’sini Kıbrıslı Rum şahıslar almıştır. Diğerlerini Lordos gibi turizm şirketleri, Rumlara ait şirketler, merkezi hükümet, Rum okul komisyonlar, Rum Ortodoks Kilisesi gibi tüzel ve ya gerçek kişiler tarafından işgal edilmiştir. Aslında Maraş şu anda 1913 yılından itibaren Rumların işgali altındadır."

“Belgeler ortadan kaldırıldı”

Ellerinde önemli belgeler bulunduğunu belirten Derviş, Efendiler Çiftliği ile ilgili bir gelişmeyi aktardı. Derviş, "Bildiğiniz gibi 1956 yılında biz artık vakıfları elimize aldığımız için daha serbest hareket edebiliyorduk. Dolayısıyla Karpaz Bölgesi için yapılan bir çağrı üzerine Vakıflar İdaresi Yönetimi yani Türk halkının artık eline geçmiş, Vakıflar İdaresi 1878-1956 yılları arasında İngiliz sömürge idaresinin devlet dairesi statüsünde kalmıştı. 1956’da devralındı. Bu yıllarda da 12 bin 500 dönüm tutarındaki Efendiler Çiftliği için dosyayı Mağusa Tapu Dairesi’ne gönderdi. Mağusa tapusu da Lefkoşa Tapu Dairesi’ne gönderdi."

“Efendiler Çiftliği”

Ancak Lefkoşa’daki genel müdürlüğü dosyayı ortadan kaldırdığını ifade eden Taner Derviş, "Efendiler Çiftliği'nin kaydı o dönem müracaat eden kilise adına yapıldı. Şimdi bu şekilde sahipsiz bırakılan vakıf mülkleri, işgalciler, kiracılar ve ya herhangi birisi adına kaydediliyordu. Hatta bunların içerisinde yüzlerce su kaynağı da vardır. Örneğin Larnaka Kasabası’nı besleyen Bekirpaşa suyu, Lefkoşa’nın suyunu temin eden Arap Ahmet suları… Bu şekilde sahipsiz bırakılmak suretiyle zorla bu mülkler Rumlara geçirilmiştir” ifadelerini kullandı.