Taşınmaz Mal Komisyonu (TMK) Başkanı Növber Ferit Veçhi, Avrupa Konseyi Delegeler Komitesi'nin AİHM'in Loizidou kararına ilişkin incelemeyi kapatması kararına ilişkin "Bu karar, her ne kadar da çok geç alınsa da KKTC ve ana vatan Türkiye için olumlu bir karardır. Söz konusu karar doğrultusunda kurulan TMK'nin etkin bir iç hukuk yolu olduğu bir kez daha teyit edildi." dedi.
Veçhi, TMK'nin yapısı, işleyişi ve KKTC ile Türkiye açısından önemine ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Veçhi, TMK'nin ülkede mülkiyet sorununda, hak sahibini koruduğunu ve AİHM'e de uygun çareler bulduğunu dile getirerek, "Her bitirdiğimiz dava, milli davamıza bir artıdır, Kıbrıs meselesinin mülkiyet çözümüne de katkıda bulunur. Hepimizin bu komisyona sahip çıkması, etkin şekilde elinden geleni yapması gerekir. Bu, bizim milli çıkarımızdır, hem KKTC hem de ana vatan Türkiye için çok önemlidir. Türkiye de Strazburg'da TMK'nin kurulması için çok büyük çaba sarf etti" ifadelerini kullandı.
Etkin bir iç hukuk yolu…
AİHM'in Türkiye aleyhine açılan Demopoulos ve diğerleri davasının kabul edilebilirliğine ilişkin aldığı 1 Mart 2010 tarihli kararını hatırlatan Veçhi, AİHM'in, bu kararla TMK'nin etkin bir iç hukuk yolu olduğunu tescil ettiğini dile getirdi.
TMK'nin 7 üyesi ve 2'sinin yabancı olduğu bilgisini paylaşan Veçhi, bu kurumda çalışanların bağımsız olması gerektiğini vurguladı.
Veçhi, "TMK, takas, iade ve tazminat olarak talepleri inceler. Rumlar buraya başvurur, dosyalarını oluşturur. Biz her perşembe yaklaşık 20 dosya inceliyoruz, bunları 'dostane çözüm (karşılıklı anlaşma)' olarak bitirmeye çalışıyoruz. Takas, tazminat veya iadeye karar veririz. Eğer bir anlaşmazlık olursa duruşmaya gideriz." diye konuştu.
Son bir yılda 140 farklı dosya
Veçhi, başvuranların davacı, KKTC İçişleri Bakanlığının da davalı olduğunu kaydetti.
Son bir yılda 140 farklı dosyayı incelediklerini belirten Veçhi, bu dosyalardan 2'sinin iade olduğunu, bu süreçte takas ise yapılmadığını dile getirerek, şöyle devam etti:
"Kurulduğundan bu yana TMK'ye toplam 7 bin 159 başvuruda bulunuldu. Bunlardan bin 366'sı dostane çözüm yoluyla, 34 tanesi ise duruşma yoluyla (başvuranın memnun kalmadığı davalar duruşmaya gidiyor) sonuçlandı. TMK, bugüne kadar başvuru yapan bin 169 kişiye, mallarının bedeli olarak tazminata karar verdi. 4 başvuru için iade, 2 başvuru için takas-tazminat, 8 başvuru için iade-tazminat kararı verilmiştir. Bir başvuru için ise Kıbrıs meselesinin çözülmesinden sonra iade edilmesi kararı verilmiştir."
TMK'nin Rumların mülkle ilgili sorunlarına çare ürettiğine ve rahat bir şekilde başvuru yapabilecekleri bir kurum olduğuna işaret eden Veçhi, başvuranların, tapuları ile başvurdukları malın kendi mülkleri olduğunu ispat etmeleri halinde dava süreçlerinin başladığına, erken bir zamanda da sonuçlandığına dikkati çekti.
Güney yönetimi hoşnut değil
Veçhi, "Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), kendi vatandaşlarının TMK'ye başvurarak bir çare aramasından çok da hoşnut değil, engellemeler için ise ellerinden geleni yapmaktadır. Loizidou davasının, AİHM tarafından denetiminin bu kadar uzamasının sebebi, Rum tarafının kendine yakın ülkelerle birlik olarak oluşturduğu ortam sebebiyledir." dedi.
Veçhi, Rumların TMK'yi aşarak direkt AİHM'e başvurmasının mümkün olmadığını söyledi.
Veçhi, "TMK'ye başvuran ve aldığımız kararı beğenmeyen Rumlar, KKTC Yüksek İdare Mahkemesine başvurabilir. Başvuran Rumlar, oradan da hoşnut kalmazsa bütün iç hukuk yollarını tüketmesiyle birlikte AİHM'e gidebilir. Ancak AİHM illa ki Rumlar lehine karar verecek değildir." diye konuştu.
TMK'nin tazminat kararlarının ödemesinin KKTC Maliye Bakanlığınca yapıldığını belirten Veçhi, TMK kurulmadan önce davalı konumunda Türkiye'nin olduğunu da anımsattı.
