Melin DOBRAN

Kamu Araçları ve Taşımacıları Birliği (Kar-İş) Başkanı Menteş Aytaç, 1976 yılından beridir, fiili olarak şoförlük yaptığını ve mal sahibi olduğunu söyledi. 

Lefkoşa Otobüs Terminali’nde iş yapan Aytaç, taşımacılık sektöründeki sıkıntıların her geçen gün azalacağı yerde arttığını ifade etti. Gelmiş geçmiş tüm hükümetlerdeki ilgili bakanın kapısını çaldıklarını ve sorunlarını aktardıklarını anlatan Aytaç, “Sektördeki şikâyet ve sorunlarımızı yıllarca anlatmamıza rağmen hükümetler çare üretmedi. Üretmek için bizimle istişare bile etmediler” dedi.

Her sektörün bir rakibi olduğunu belirten Aytaç, taşımacılıktaki rakibin hükümet olduğunu iddia ederek, “Hükümet bizi unuttu. Bu zamana kadar, sadece bizim sırtımızdan akaryakıttan ve diğer kalemlerden alacağı verginin hesabını yaptı” ifadelerini kullandı. 

Aytaç bu iddiasını, “Çünkü hükümetin petrolden ve bu araçların hareketinden dolayı elde ettiği gelir, yüksek bir rakamdır. Buna hükümetlerin de ihtiyacı vardır. Neden vardır? Çünkü cari giderlerin büyük bir kısmını bundan karşılar” ifadeleri ile açıkladı.

“Hükümet toplu taşımacılığın gelişmesini istemiyor”

Aytaç, araçlara 100 liralık benzin koyulduğu zaman, bu miktarın 64 lirasını devletin aldığını söyledi. Aytaç, kendi aracına binen yolcunun 7 lira verdiğini ve devletin bu parayı kendisinden almak için %5 KDV istediğini ifade etti. Aytaç, “Yani bu büyük bir gelir olduğu için devlet toplu taşımacılığın gelişmesini istemiyor. Hatta toplu taşımacılığı siyasi bir rant olarak da görüyor. Nedir bu siyasi rant? İzin kurulu. İzin kurulu siyasilerin elindedir. Bir kurul olmasına rağmen çoğunluk siyasilerdir. İktidarda olanlar ve bu mevkide olanlar bunu kullanıyor. Ahbap çavuş ilişkisi vardır. Sen benim partidensin sana bir izin verelim. O günkü konjonktürde turistik izin geçerliyse turistik izin, dolmuşsa dolmuş, başka bir izin ise kılıfına uydurup veriyorlar” ifadelerini kullandı. 

“İkinci büyük sorunumuz üniversiteler”

“Üniversitelerin taşımacılık yapması sektöre büyük bir vurgundur. Hâlbuki bu üniversiteler izinleri alırken, sadece kendi okulundaki öğrenciyi şehre taşımak ve kendi öğrencisini tekrardan kampüsüne taşımak için bu izin verildi. Bunlar ne yaptı? İlkokul, ortaokul ve lise kurdular. Bu çocuklar nerenin insanı? Yerli insan. Benim köyüme, üniversitenin bütün araçları girer ve ilkokula, ortaokula ve liseye çocuk taşırlar. Bu taşımayı benim yapmam gerekirken onlar yapıyor. Yani sektörün yanında devlette kaybediyor. Bu insanlar kazandıkları parayı devlete göstermiyorlar. Çünkü herhangi bir taşımacılık kaydı yoktur. Devletin sadece petrolden elde ettiği gelir %64 civarındadır. Bunun seyrüseferi var, ruhsatı var, sigortadan aldığı primler var, bu arabaların satışından elde ettiği gelir var, muayeneden aldığı para da var. Devlet bugün yürüyen 350 bin araç varsa ki 258 bini son kayıttır. Kayıtlı araç hareket ediyorsa, devlet bunlardan çok müthiş bir para elde ediyor. Bir zaman global bir hesap yaptık ve 16 bin insanın maaşı, buradan elde ettiği gelirdendir. Hükümetin buna ihtiyacı vardır çünkü ekonomimiz yoktur. Bana göre devletin toplu taşımaya önem vermemesinin nedeni yürüyen araçlardan elde ettiği gelirdir ve bu geliri bırakmak istemiyor.”

“Terminale yatırım yapılacağı sözü verilmişti”

“Fuarda yaşanan sıkıntıdan dolayı Cemal Bulutoğluları belediye başkanıyken, terminali bir süreliğine pazarcılara vermemizi istedi. Belediyenin pazarcılardan güzel bir geliri vardır. Belediye bu geliri kaybetmesin diye biz de müsaade ettik. Bir bölümünü pazarcılara vermeyi teklif etti biz de kabul ettik. Sonrasında gelen başkan da aynısını rica etti. Cemal Bey, toplanan parayla terminale yatırım yapılacağının sözünü vermişti. Fakat herhangi bir yatırım olmadı. Hem belediye buradan güzel bir gelir elde ediyor, hem de vatandaşlar buradan alışveriş yapıyorlar. Pazarcılar, gün geldi ofislerin karşısındaki alanı da aldılar elimizden. Şimdi belediye ile beraber ortak bir çalışma yapıyoruz. Biz, Kar-İş-Koop diye bir kooperatif kurduk. Belediye, buranın tüm idaresini, işletmesini ve çalışmasını, bu kooperatife veriyorlar. Belli bir proje yapılıyor ve finansman bulursak projeyi uygulayacağız. Ülkemize yakışır bir şekilde terminalin yenilenmesi için çalışmalar sürüyor. Yeni başkanın da bize bakış açısı olumludur. İlk etapta içerideki asbest tavanı kaldırmayı istiyoruz.”