Depremle ilgili kaynak yaratmak amacıyla hazırlanan “Deprem ve Diğer Doğal Afetlere Yönelik Mali Yardım ve Hazırlık Yasa Önerisi” dün Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’ndan oy çokluğuyla geçti.
Kamuyla özelde maaş kesintisinin yansıra ek vergi öngören yasa önerisi, 26 olumlu, 7 ret oyla kabul edildi.,16 milletvekili ise oylamaya katılmadı.
Başbakan Üstel, Cumhuriyet Meclisi’nde düzenlediği basın toplantısında depreme yönelik yasa tasarısıyla ilgili bilgi verdi.
Başbakan Ünal Üstel, depreme yönelik mali kaynak oluşturmaya yönelik hazırlanan, maaş kesintisi, bütçe tasarrufu ve ek vergilerle kaynak yaratma olmak üzere 3 bacaktan oluşan yasa kapsamında 9 ayda bir milyar TL kaynak yaratılmasının öngörüldüğünü kaydetti.
9 ay hedefi üzerinde duran, 9 ayda maaş kesintilerinden 123 milyon TL, bütçe tasarrufundan 504 milyon TL, ek vergilerden 465 milyon TL toplamayı öngördüklerini belirten Başbakan, maaş kesintisinin öngörülen 1 milyar TL’lik bütçenin yüzde 11.36’sını, bütçe tasarrufunun yüzde 46.28’ini, ek vergilerin yüzde 42.36’sını oluşturacağını belirtti.
15 bin TL’den düşük maaş alanlardan kesinti yapılmayacak
Başbakan, 15 bin TL’den düşük maaş alanlardan hiçbir kesinti yapılmayacağını söyledi.
Üstel, 15 bin TL ile 55 bin TL arasında maaş alanlardan yüzde 2 (bu durumdaki çalışanlardan kesinti sadece 1 ay yapılacak); 55-75 bin TL arası maaşlardan yine yüzde 2 (bu durumdakilerden kesinti 9 ay yapılacak); 75 bin TL üzeri maaş alanlardan yüzde 5 kesinti yapılacağını (bu durumdakilerden kesinti 9 ay yapılacak), az alandan az, çok alandan çok kesinti yapılması prensibiyle hareket edildiğini ifade etti.
İsteyen 3 ay, isteyen 9 ay
Maaş kesintilerinde öngörünün 9 ay olduğunu ancak isteyenin 9 ay, isteyenin 3 ay yardımda bulunabileceğini kaydeden Başbakan, “Öngörümüz 9 ayda bir milyar TL kaynak toplanmasıdır” dedi.
Bir ayda 49 milyon hedefi
Başbakan, Üstel, maaş kesintilerden gönüllülük esasına bir ayda toplamayı öngördükleri rakamın 49 milyon TL civarında olduğunu aktardı.
Ünal Üstel, 55 bin TL ile 75 bin TL arasında maaş alanlardan 9 ay kesinti yapılması halinde, 29 milyon TL, 75 bin TL üzerindeki maaşlardan 9 ay kesinti yapılması halinde 45 milyon TL toplanacağını belirtti.
Üstel, “9 ayın sonunda maaşlardan 123 milyon TL gibi bir rakamın toplanmasını öngörüyoruz. Bizim vatandaşlarımız duyarlıdır. Bu depremde toplumsal duyarlılık bir kez daha kendini göstermiştir. Benzer bir dayanışma ruhunun burada da gösterileceğine inanıyorum” dedi.
Bu kaynağın nerelere harcanacağının açık olacağını, buna birlikte yön verileceğini de vurgulayan Üstel, “Öncelik eğitim ve sağlık” vurgusunu yineledi.
Bütçeden tasarruf
Bütçeden yüzde 10 tasarruf yapılmasının hedeflendiğini, bunun da yaklaşık 504 bin TL’ye denk geldiğini kaydeden Başbakan şu rakamları paylaştı:
“Cari transferlerden 3 milyon 850 bin TL, mahalli projelerden 47 milyon TL, mal ve hizmet alımları ödenek kalemlerinden 15 milyon TL, Merkez Bankası kârı üzerinden bütçeye aktarılan paradan 437 milyon 500 bin TL. Yani bütçeden yaklaşık 504 milyon TL tasarruf edilecek.”
Ek vergiler...
Ek vergilerden 9 ay boyunca kaynak yaratılmasını öngördükleri rakamın ise, 465 milyon TL olduğunu kaydeden Başbakan, şunları paylaştı:
“Siyasi partilerden 4 milyon TL, gelir vergisi 50 milyon TL, kurumlar vergisi 110 milyon TL, kira, stopaj gelir vergisi 10 milyon TL, taşınmaz mal stopaj vergisi 117 milyon TL, motorlu araçlar 25 milyon TL, şirket, ortaklık, unvan, patent tescili, sermaye artışı 18 milyon TL, yabancı sanatçı, tiyatro, konser vs. 5 milyon TL, mevduat, stopaj beyannamesi 50 milyon TL, özel iletişim 1 milyon 805 TL, şans oyunları, gazinolar 25 milyon TL, hazine mallarını kiralama 2 milyon TL, kuyumcu gelirleri 3 milyon TL, belediyeler 7 milyon TL, gece kulüpleri 4 milyon TL, kara sınır kapılarından sigorta gelirleri 25 milyon TL… Toplamda 465 milyon TL.”
Üstel, maaş kesintisinin, öngörülen bir milyar TL’lik bütçenin yüzde 11.36’sını, ek vergilerin yüzde 42.36’sını, bütçe tasarrufunun ise yüzde 46.28’ini oluşturacağını belirtti.
Üstel, eğitim ve sağlıktan sonra kaynak artarsa, bu kaynağın Sivil Savunma Teşkilatı Başkanlığı ile itfaiyenin güçlendirilmesi için harcanacağını kaydetti.
Toplanması beklenen bir milyar TL AKSA ya borca verilecek.