Pelin YÜKSELAY

   Reformların geciktirilmesi nedeniyle Kuzey Kıbrıs’taki belediyelerin önemli bir kısmı 2019’a ağır borç yükü altında girdi. Diyalog muhabirinin 28 belediyeden 12 tanesinin başkanı ile gerçekleştirdiği görüşme sonucunda 8 belediyenin ağır borç yükü altında olduğu ortaya çıktı.
   Buna göre Yeni Erenköy’ün 24, Yeni Boğaziçi’nin 23, Lapta’nın 22, Dipkarpaz’ın 2.5 Vadili’nin 2, Esentepe’nin 1.2 milyon maaş ve piyasaya 11 bin TL,  Beyarmudu’nun 600 bin, Akıncılar’ın da 300 bin lira borcu bulunuyor.

Başkanlar ne dedi?..

Mustafa Aktuğ (Lapta Belediye Başkanı): 
“2018 yılını ikiye böldük biz. Biliyorsunuz seçim senesiydi biz seçimlerden sonra göreve geldik. 24 Yıllık bir belediye başkanı gitti. Şu an belediyenin sistemini kurmaya çalışıyoruz, bozuk olan mali yapıyı düzeltmeye çalışıyoruz. 2019 Yılına 22 milyon borçla giriyor Lapta Belediyesi, bunun yanında bir buçuk aylık bir maaş geriliğimiz vardır. Aralık ayı maaşlarını ödeyemedik ama çalışanlarımıza yeni yılda mağdur olmamaları için bir miktar ödenek çıkardık. 2019’dan umutluyuz. Sabırla ve azimle çalışmaya devam edeceğiz. Ekstra olarak bir şey daha söylemek istiyorum. Biliyorsunuz biz 5 Aralık günü bir sel yaşadık. Hükümet kamusal alanlardaki hasarlarla ilgili hiçbir adım atmadı. Bölgeyi ‘afet bölgesi’ de ilan etmedi. Kamusal alanlardaki hasar çok büyüktür. Belediye, üstelik ekonomik durumu kötü olan bir belediye tek başına bunun altından kalkamaz. Bu da çağrı olsun hükümete. Lapta yardım bekliyor. 

Emrah Yeşilırmak (Yenierenköy Belediye Başkanı): 
“2018 yılı bizim belediyemiz açısından başlangıçta trajik geçti. Belediyemiz KKTC tarihine geçecek olumsuzluklar yaşadı. Belediyenin kapanma süreci oldu, anahtar hükümete teslim edildi vs. 2018 yılının başı Yeni Erenköy Belediyesi için çok aydınlık olmadı. Ondan sonraki süreçte seçim oldu ve biz seçildik. Seçimlere girerken biz bir enkaz için bu yarışa girdiğimizin bilincindeydik. Halka çözüm önerileri sunarak, onlara gelecekte neler yaşayacağımızı anlatarak kapılarını çaldık. Halkımız bizi seçti. Şu anki süreçte o çözüm önerilerini hayata geçiriyoruz. Belediyemizde mali dengeyi yavaş yavaş sağladık. Daha önceki dönemlerin aksine, bizim dönemimizde tahsillerde artış var. Maaşları düzenli bir şekilde ödüyoruz. Hatta geriye dönük bir maaş da ödedik. Aralık ayı maaşları ve 13. Maaşlar da ödendi. Şu an bölgedeki en hızlı hizmeti veren belediye durumundayız. Bölgemizde yıllardır yapılmayanları da yavaş yavaş yapmaya başladık. Elimizden geleni yapıyoruz. 2018 yılı sıkıntılı geçti ama umarım bir daha hiçbir belediye böylesi sıkıntılarla karşı karşıya kalmaz. Öte yandan borç hacmimiz büyük. En büyük borçlarımız devlet kurumlarına. Sosyal Sigortalar, İhtiyat Sandığı, Vergi Dairesi ve KIB-TEK başta olmak üzere bazı özel kurumlarda dâhil 24 milyon TL’lik bir borcumuz var. 2019 yılına bu borçla giriyoruz. Bir de 2018’de sık sık gündeme gelen ‘belediyelerin sayısı azaltılsın’ yorumlarını değerlendirmek istiyorum. Biz belediyelerin sayısının azaltılmasına karşı değiliz. Ancak şunu belirtmem lazım. Belediyelerin sayısının azaltılması bir çözüm değil, kaostur. Bu azaltmanın nasıl olacağı çok önemli. Böyle bir azaltmaya gidilebilmesi için mali denkleştirme çok önemli. Aksi takdirde maliyetler artar çünkü. Bunun öncesinde bilimsel bir araştırma yapılması şart. 
2018 yılı zor bir yıldı, 2019 yılı daha da zor olacak. Gerek belediyeler, gerek vatandaşlar, gerek hükümet açısından. Her kesim zorlanacak. Önümüzdeki yıl biliyoruz ki herkesin ciddi tasarruflar yapması gerekecek. Yine de yeni yıla umutla bakmak lazım. Herkesin yeni yılını kutluyorum. Huzurlu, mutlu, sağlıklı kavgasız-gürültüsüz bir yıl olsun. 

Suphi Coşkun (Dipkarpaz Belediye Başkanı): 
“2018 Yılı çok zor geçti. Kırk kanaat geçindik, kendi yağımızda kavrulduk. Çok zor durumlarda kaldık ama yılmadık. “Kendimden kısarım, işçimden kısmam” anlayışıyla durmadan çalıştık. Dipkarpaz Belediyesi olarak gözden uzak, gönülden ırağız. Belediyenin 2 buçuk milyon TL borcu vardır. 13. Maaşları ödedik, Aralık ayı maaşlarını Pazartesi gün ödüyoruz. Unutulmuş ama yılmamış bir belediyeyiz. Herkesin yeni yılını kutluyorum.”

Mustafa Zurnacılar (Yeniboğaziçi Belediye Başkanı): 
“Ben 2018 Haziran’da göreve geldim. Ben belediye personeliydim, halkın takdiriyle seçildim ve belediye başkanı oldum. Göreve gelir gelmez çalışmalara başladım. İlk olarak belediyeyi kurumsal bir yapıya kavuşturduk, iyi bir çalışma başlattık. Sosyal ve kültürel faaliyetleri artırarak devam ettik. Bölgenin kaybettiği Citta Slow ünvanını geri kazanmasını sağladık. Bölgede 36 tane STÖ vardır. Onlarla bir araya geldik ve beraber çalışma kararı aldık. Spor Kulüplerimizle bir araya geldik, yarım kalan projelerimizi tamamlamak adına adımlar attık. Kurumlarla iletişimimizi artırdık. Türkiye’nin Kıbrıs koordinatörünü ziyaret ettik, elçimizi ziyaret ettik, sorunlarımızı, ihtiyaçlarımızı anlattık. Maaş ödemelerimiz düzenli. Aralık maaşları ve 13. Maaşlar da olmak üzere hepsini yatırarak 2018’i kapattık. Belediyemizin 2002’den gelme 23 milyon TL borcu vardır, 2019’a bu borçla giriyoruz. Bu 23 milyon borcun 17’si personeledir. Geri kalanın 3’ü tamamen seçim külfeti, diğer 3’ü de eski başkanın seçim için borçlandıklarıdır. 2018 işte bizim için böyle geçti. Yine de 2019’dan umutluyum. Ekonomistler 2019’un maddi açıdan daha zor geçeceğini söylüyorlar ama biz mücadele etmeye alışkınız, yine mücadele eder, 2019 yılını geçiririz. Ben 2019 yılının herkese kutlu olmasını diliyorum. 

İlker Edip (Beyarmudu Belediye Başkanı): 
 2018 Yılında aklımızdaki birçok projeyi gerçekleştirdik. Ancak siz de biliyorsunuz 2018 yılı seçim yılıydı o yüzden bazı projelerimizi yetiştiremeyeceğimizden 2019 yılına aktarmayı doğru bulduk. 2018’in son aylarında ekonomik kriz belediyeleri de etkiledi. Bu da tabi ki bazı işlerde yavaşlamaya neden oldu. Bunlar dışında iyi bir yıldı. Maaşlarımızı düzenli ödedik. Aralık maaşları 13. Maaşlar da ödendi. Her belediye gibi bizimde borcumuz var. Onlar da düzenli ödeniyor. 2019 yılında 600 bin TL borçla giriyoruz ama dediğim gibi düzenli ödememiz mevcut. 2019 yılında yapılması gerekenler var. Öncelikle belediyeler reformu hayata geçmeli. Ülkemiz belediyelerinin varlıklarını daha iyi sürdürmeleri açısından bu çok önemli. Ben 2019’un 2018 yılından daha iyi olmasını ümit ediyorum. 

Hulusi Manisoy (Alayköy Belediye Başkanı)

 “2018 Yılı bizim belediyemiz açısından iyi geçti, herhangi bir sıkıntı yok. Planlarımızı, projelerimizi yerine getirdik, 2019 yılı hedeflerimizi koyduk, yolumuzda ilerliyoruz. Maaşları düzenli ödüyoruz, sosyal sigorta, ihtiyat sandığı ödemelerimizde bir sıkıntı yok, her şey yolunda. Belediyenin bir borcu da yok. 2019 Yılında da aynı çizgide olmayı hedef koyduk. 2019 yılı tüm halkımıza hayırlı uğurlu olsun. Devletimiz daha çok çalışsın ki, halkımız daha iyi geçinsin.”
Cemal Erdoğan (Esentepe Belediye Başkanı): 
“2018 Yılı mali açıdan sıkıntılı geçti. Ülkemizde seçimler vardı, Türkiye’de seçimler vardı, Türkiye Cumhuriyeti kaynaklı projeler hayata geçmedi. Planladığımız hiçbir projeyi 2018 yılı içerisinde yerine getiremedik. Belediyenin 1 milyon 200 Bin TL’ye tekabül eden 6 maaş geriliği, 11 bin TL’de borcu var. Aralık ayı maaşlarıyla, 13. Maaşları ödedik ama. 2019 yılı ekonominin düzeldiği, felaketlerin yaşanmadığı bir yıl olsun. Tüm halkın yeni yılı kutlu olsun.” 

Ali Öncü (İnönü Belediye Başkanı): 
“2018 Yılı belediyemiz açısından çok parlak geçmedi. Hem Türkiye Cumhuriyeti kaynakları durduruldu hem de ödemelerde büyük sıkıntılar çektik. Türkiye’den su geldi, onla uğraştık, alt yapıyla uğraştık, hep kendi yağımızda kavrulduk. Bir de hep bekledik. Belediyeler reformunu bekledik, kamu reformunu bekledik, olmadı. 2019’da da beklemeye devam edeceğiz. Benim kendi dönemime ait borcum yok belediyede. Eskiden kalma borçlar var, şu an meblağı bilemiyorum. Bunun yanında maaş ödemelerimizde sıkıntı yok. 2019 Yılı daha iyi olsun, hem bizim için, hem belediyemiz için.”

Hayri Orçan (Tatlısu Belediye Başkanı): 
“2018 Yılı güzel geçti, verimli geçti. Biz yıl içerisinde herhangi bir sıkıntı yaşamadık. Yapmayı planladığımız yatırımları büyük ölçüde hayata geçirdik, 2019 yılında yapmayı planladığımız yatırımları da takvimlendirdik. Maaş ödemelerimiz tamam, belediyenin herhangi bir borcu yok. Dediğim gibi 2018 yılı bizim için çok iyi geçti. 2019 yılının tüm insanlık için sağlık, huzur ve barış dolu bir yıl olmasını diliyorum.”

Mehmet Adahan (Vadili Belediye Başkanı): 
“2017 Yılında aldığımız bir karar vardı bizim, 2018 yılı tasarruf yılı olacaktı. Onun doğrultusunda 2018 yılı sıkıntılı geçti ama belediyemiz bu sıkıntıyı da rahat atlattı. Belediyemizin en büyük sıkıntısı siyasi sıkıntılardır. Türkiye ile protokolün imzalanmasını işitiyoruz, yatırım bütçelerinin serbest bırakılmasını istiyoruz. Bunun harici belediyemizin sıkıntısı yok. Maaşlarımızı gününde ödüyoruz. Ha tabi borç derseniz, ben de size şunu derim; borçsuz belediye mi var? 2019’a yaklaşık 2 Milyon TL’lik bir borçla giriyoruz. 2019 Yılının tüm insanlık için önce sağlık getirmesini diliyorum. 2019 Yılı birlik beraberliğin ve aklın ön plana çıktığı bir yıl olsun.”

Mahmut Özçınar (Güzelyurt Belediye Başkanı): 
“2018 Yılı kurumsal anlamda seçim yılı oldu. Onun haricinde yıl içerisinde yatırımlarımız çok iyi bir tempoda devam etti. Gerek bütçe dengesi, gerek çalışanlar ve projelerimiz açısından olumlu bir yıl oldu. Ancak yaşanan son ekonomik kriz neticesinde belediyelere yönelik girdilerin artması, personel giderlerindeki artışlar ve de personel dışındaki harcamalardaki artışlar, bütçe dengemizi olumsuz etkiledi. Bu olumsuzluklar, dönüşüm sağlayamazsa belediyemizde tasarruf tedbirlerimizi artırmamız gerekecektir. Yeni yılın tüm ülkemize sağlık, huzur ve mutluluk getirmesini temenni ediyorum.”

Hasan Barbaros (Akıncılar Belediye Başkanı): 
“Vallahi orta şekerli bir yıl geçirdik. Ne iyi, ne kötü. Yapmayı planladığımız yatırımların hiçbirini yapamadık. Türkiye kesti parayı. Onun harici büyük sıkıntılar yaşamadık. Maaşlarımızı düzenli ödedik. 300 bin TL civarında bir borcumuz var. Onunla giriyoruz 2019’a. Bunlar harici bir şey yok. Herkese sağlık, mutluluk, döviz krizlerinin, ölümlerin olmadığı, barış içinde bir yıl dilerim.”