Doğuş Özokutan ÇİFTÇİOĞLU- (TAK)

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Aziz Gürpınar, uygulamaya konacak programla, yerli işgücü istihdam eden işletmelere ve kendi işini kuran vatandaşlara 48 aya kadar Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı yatırımlarında teşvik uygulanacağını söyledi.

Aziz Gürpınar, TAK muhabirine “Yerel İşgücü İstihdamının Desteklenmesi Projesi”ni anlattı.

Projede temel hedefin yerel işgücü istihdamını artırmak olduğunu dile getiren Gürpınar, işsizliğin ülkedeki en önemli sorunlardan olduğuna işaret etti.

Kamu kurumları kapsam dışında

İşsiz kaydı olanların önemli bölümünün açık münhallerde aranan niteliklere sahip olmadığına işaret eden Gürpınar, bu sorunu aşmak için de yerel işgücüne yönelik nitelik geliştirici programları hayata geçireceklerini anlattı.

Gürpınar, İhtiyat Sandığı Yasası altında çıkarılan bir tüzükle hayata geçirdikleri projeyle bu sorunları çözmeyi amaçladıklarını kaydetti.

Projeden, KKTC’de faaliyet gösteren gerçek veya tüzel kişiliğe haiz tüm işverenlerin ve 16–60 yaş aralığındaki tüm KKTC vatandaşlarının yararlanacağını belirten Gürpınar, kamu kurumlarının proje kapsamında olmadığını söyledi.

Gürpınar, işverenlerin eş, çocuk, anne, baba ve kardeşleri yanında, Belugabahis emekli aylığı alanların da teşvik kapsamı dışında olduğunu dile getirdi.

“Gençler, kadınlar ve engelli bireyler...”

Dezavantajlı grupların öncelikli şekilde teşvik edileceğine işaret eden Gürpınar, 18-30 yaş arası gençlerin; kadınların ve engelli bireylerin bu grupta olduğunu kaydetti.

Sistemin nasıl çalışacağını anlatan Gürpınar, yeni istihdam edilen yerli personelin Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı primlerinin işveren katkı paylarının devlet tarafından karşılanacağını anlattı.

“Prim borcu olmaması lazım”

Teşvikten faydalanmak için istihdam edilecek kişinin son altı ayda o işletmede çalışmamış olması gerektiğini anlatan Gürpınar, istismarları önlemek için koydukları bir diğer kural uyarınca işverenin aynı işyerinden aynı özeliklere sahip birini son 3 ay içinde işten çıkarmamış olması gerektiğini söyledi.

Teşvikten yaralanmak için işletmelerin Sosyal Sigorta ve İhtiyat Sandığı’na prim borcu bulunmaması ya da borçlarının yapılandırılmış olması gerektiğini ifade eden Gürpınar, “Böylece bir yandan istihdamı artırırken diğer yandan da kayıt dışılığı azaltmayı amaçlıyoruz” dedi.

“Yatırımlar iade edilecek”

Bakan Gürpınar, Yerel İşgücü İstihdamının Desteklenmesi Projesi’nden yararlanacak işverenlerin istihdam edecekleri kişiler için sosyal güvenlik kurumlarına kayıt ve başvuru yapmaları gerektiğini belirterek, yapılan incelemede uygun görülmesi halinde işverenlerin işçiler için yatırdıkları sosyal sigorta primleri ile İhtiyat Sandığı depozitlerinin iade edileceğini anlattı.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Aziz Gürpınar, geri ödemelerin yılda 4 kez, Şubat, Mayıs, Ağustos ve Kasım aylarında yapılacağını belirtti.

Projeyle hem yerli işgücü istihdam eden işverenin hem de kendi işini kuranların teşvik edileceğini vurgulayan Gürpınar, kendi işini kuran 18–30 yaş arası gençlerin ve yaşına bakılmaksızın iş kuran kadınların sosyal sigorta yatırımlarının iade edileceğini söyledi.

Destek süreleri belirlendi

Desteklerin belirli bir süreyle sınırlı olacağını anlatan Gürpınar, istihdam edilenlerden ilkokul, ortaokul ve düz lise mezunlarının 18; üniversite ve yüksekokul mezunlarının 24; basın sektörü ve kumarhane hariç turizm sektöründe çalışanların 36; eğitim gördükleri alanda istihdam edilen meslek lisesi mezunlarından ve mesleki sertifika sahiplerinden 18–30 yaş arasında olanların 36; 30 yaş üzeri olanların ise 24 ay süreyle destekleneceğini anlattı.

Kadının istihdamında destek süresinin başka bir koşula bakılmaksızın 48 ay olacağını belirten Gürpınar, toplu iş sözleşmesi bulunan yerlerde de sürenin 48 ay olduğunu söyledi.

Gürpınar bu şekilde toplu iş sözleşmelerini desteklemeyi amaçladıklarını da vurguladı.

“Kadınlar 48 ay desteklenecek”

Gürpınar, kendi işini kuran 18- 30 yaş arası KKTC vatandaşlarının 36; kadınların ise yaşına bakılmaksızın 48 ay süreyle destekleneceğini anlattı.

Engellilere yapılacak desteğin bu tüzük kapsamında değil Özürlüleri Koruma, Rehabilite ve İstihdam Yasası’nın altında düzenleneceğine işaret eden Gürpınar, ilgili yasada gerekli düzenlemelerin yapılmasıyla engellileri istihdam eden işletmelere 36 ay süreyle sosyal güvenlik desteği sağlanacağını söyledi.

Bakan Gürpınar bu değişiklik yapılırken yasadaki tüm “özürlü” ifadelerinin “engelli” şeklinde değiştirileceğini kaydetti.

Gürpınar, çalışmaya başlayan engellilere daha önce aldıkları nakdi yardımın yüzde 30’unun da ödenmeye devam edeceğini, bunun bir yenilik olduğunu, çünkü bugüne kadar işe başlayanlara nakdi yardımın kesildiğini söyledi.

“İşgücü yetiştirilecek”

İstihdamın artırılması için ekonominin ihtiyaç duyduğu yerel işgücünün kurslar ve eğitim politikalarıyla yetiştirilmesini hedeflediklerini söyleyen Gürpınar, çalışma yaşamındaki denetimleri artırarak çalışma yaşamını iyileştirmeyi de hedeflediklerini vurguladı.

Aziz Gürpınar, 2009 yılında aynı amaçla başlatılan teşvik programının yasal engeller nedeniyle 2011 yılı Kasım ayında durdurulduğunu ancak hazırlanan yeni tüzükle yaşanan sorunların üstesinden gelindiğini söyledi. Gürpınar, son yapılan değişikliklerle teşvik kapsamının da genişletildiğini ifade etti.