Suna ERDEN

Ülkenin enerji ihtiyacının yüzde 47’sini sağlayan AKSA, devletten alacağı olan 400 milyon lirayı tahsil edemediği için yeterli üretim yapmıyor. Bu nedenle tüm bölgelerde dönüşümlü elektrik kesintileri uygulanıyor. Mali sorunlarla boğuşan Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’nun (Kıb-Tek) depolarında ise 6 Ocak’a kadar yeterli akaryakıt bulunuyor. Kurumun acil ihtiyacı olan 12 bin 500 ton yakıt için ise 90 milyon lira gerekiyor.
Son günlerde elektrik kesintilerinin artması karşısında vatandaşlar ciddi sıkıntılar yaşarken, Elektrik Kurumu Yönetim Kurulu Başkanı Turan Büyükyılmaz, güneyden de elektrik alamadıklarını belirterek, kurumun mali durumun hiç de iyi olmadığını söylüyor. Büyükyılmaz, bir başka tehlikeye dikkat çekerek “kurum çalışanları ay sonunda maaş alamayabilir” diyor. 

Arıza bahane asıl sebep 400 milyon
Büyükyılmaz, Teknecik Santrali’nde arızalı olan jeneratörlerin onarıldığını, orada sorun kalmadığını ancak ülkenin enerji ihtiyacının yüzde 47’sini sağlayan AKSA’nın yeterli üretim yapmadığını söyledi.
Kıb-Tek Yönetim Kurulu Başkanı Büyükyılmaz şunları söyledi:
“AKSA yetkilileriyle görüştüm. Bana ‘bazı santrallerin arızalı olduğunu, bu nedenle yeterli üretim yapamadıklarını’ söylediler. Ancak gerçek bu değil. AKSA’nın 400 milyon alacağı var. Bunu alamadığı için üretimi azalttı. Bugün iki, yarın 3 santralin arızalı olduğunu söyler ve enerji üretimini daha da düşürür.”

Kasada para yok
Kıb-Tek’in kasasında tek kuruş dahi kalmadığını ifade eden Büyükyılmaz, AKSA’ya şu anda ödeme yapmanın imkânsız olduğunu dile getirdi. Büyükyılmaz, şu anda üretim için yeterli yakıt olduğunu ancak 6 Ocak 2022 tarihinde 12 bin 500 ton yakıt alınması gerektiğini ifade etti. 
Büyükyılmaz, “Biz 12 bin 500 ton yakıtı ödemeyebilmek için günlerdir arayış içerisindeyiz.  Yakıt için 90 milyonun üzerinde bir bütçe gerekiyor. Biz bunu dahi henüz bulamamışken AKSA’ya 400 milyon lira veremeyiz” dedi.
Turan Büyükyılmaz, “Peki AKSA’ya ödeme yapılmazsa elektrik kesintileri sürecek mi?” sorusuna karşın ise şunları ifade etti:
“Eğer hükümet araya girmezse, AKSA ile uzlaşmazsa bu sorunlar bitmeyecek. Aksi takdirde AKSA’nın insafına kalırız. Kıb-Tek tüm bu sorunları tek başına çözemez.  Hükümet devreye girmelidir. Bir eylem planı ortaya koyulmalıdır.”

Güneyden yardım alamayız
Büyükyılmaz, şu anda Güney Kıbrıs’tan elektrik alma imkanının da olmadığını söyledi. Havaların soğumasından dolayı güneyde de enerji kullanımında artış olduğunu ifade eden Büyükyılmaz, “Rum kesiminde üretilin enerji miktarı ancak onlara yeter. Şu anda oradan elektrik alamayız” dedi.

Tahsilat yapamadık, zor duruma düştük
Kıb-Tek Yönetim Kurulu Başkanı Büyükyılmaz, Kıb-Tek’in devlet kurumlarından, belediyelerden, sulama birliklerinden bir diğer birçok kuruluştan 800 milyon liranın üzerinde alacağı olduğunu söyledi. Büyükyılmaz, kurumun alacaklarını tahsil edemediği için zor durumda olduğunu ifade ederek, “7 devredir elektriğe zam yapmadık. Zararına satış yapıyoruz. Bu da kurumun bütçesini etkiliyor” dedi.

Çalışanların maaşları tehlikede
Kurumun mali açıdan çıkmazda olduğunu dile getiren Büyükyılmaz, Kıb-Tek çalışanlarının da maaşlarının tehlikede olduğunu dile getirdi. Büyükyılmaz, “Çalışanların maaşı 20 milyon lira tutuyor. Bu para şu anda kurumun kasasında yoktur. Çalışanlar bu ay sonu maaşlarını alamayabilir” şeklinde konuştu.