Çiğdem AYDIN
Kuzey Kıbrıs’ın ‘Coronavirüs’ salgını konusunda başarılı bir sınav vermesi ve pozitif vaka sayısının az çıkması nedeniyle ‘güvenilir bölge’ ilan edilmesi; emlak piyasasını umutlandırdı. Diyalog muhabirine konuşan emlakçılar, Türkiye ve İngiltere’den online başvuruların arttığını belirterek, bunun devamını diledi.
KKTC hükümetinin artık ekonomiye odaklanmasını ve bürokratik engellerin ortadan kaldırılmasını isteyen emlakçılar, ulaşımın ve turizm hareketinin başlaması sonrasında konut alımlarının hızlanacağını ve ülkeye para akışının başlayacağını söyledi.
Ne dediler?..
Dengiz Kürşat (Avertiss )
Soru: KKTC’nin Coronavirüse karşı sürdürdüğü mücadeleyi başarılı buluyor musunuz?
Kürşat: Sağlık açısından başarılı bulduğumu söyleyebilirim. Fakat ekonomik açıdan başarılı bulmadım.
Soru: Peki bu kapsamda online emlak satışları arttı mı?
Kürşat: Online satışlarda ciddi bir talep vardır. Fakat henüz sıcak bir para akışı yok. Alıcıların gelip burada alacakları evi görmeleri, satış sözleşmelerinin yapılması ve izinlerin alınması gerekiyor ama talep var mı, ciddi bir talep vardır. Gelebilmeleri için ise uçuşların başlamasını bekliyoruz.
Soru: Kaç satış oldu? Kimler tercih etti?
Kürşat: Şu anda İngiltere’de yaşayan Kıbrıslı Türklerden ve İngilizlerden ciddi talepler var. Sıcak para akışı olmadan doğrudan sattık deyip rakam vermek doğru bir şey olmaz ama talep vardır.
Soru: Fiyat aralıkları genelde nedir? Hangi bölge?
Kürşat: Fiyatlar 40 bin ile 150 bin Sterlin arasındadır. Tercih edilen eve göre rakam daha da yükselebilir. Bu evin durumu ve lokasyonuna bağlıdır. Genellikle tatil konutları ve villalar tercih ediliyor. Yer olarak da sahil bölgeleri talep ediliyor. Bu heyecanın devam etmesi gerekiyor. Tabi bu kapsamda hükümetin de bazı radikal kararlar alması şarttır. Örneği, Rum tarafında belli bir miktar ödeme yapanlara vatandaşlık veriliyor. Burada da İngiltere’den dönüp ilk kez konut alacak olan KKTC vatandaşlarından tapu devir harcı alınmayabilir. İngiltere’de yaşan Kıbrıslı Türk ailelerin çocuklarının askerlik yapmaları noktasında bedelli askerlik getirilebilir. Kısaca KKTC’yi daha cazip hale getirmek gerekiyor.
Hasan Sungur (Emlakçılar Birliği Başkanı)
Soru: KKTC’nin Coronavirüse karşı sürdürdüğü mücadeleyi başarılı buluyor musunuz?
Sungur: Sağlık konusunda başarılı buluyorum. Ekonomik açıdan gayret görüyorum ama yeterli değil. Çünkü bir haftadan beridir iş insanları uyuyamıyor. 30 Haziran tarihine kadar borçlar için öteleme var, fakat tarih yaklaşıyor. Taksitler kapıda, faizler ödenecek, piyasa durgun. Bu insanlar bir kuruşluk kazanç sağlamadan bu yükü nasıl kaldıracak. Ciddi endişeler vardır. Henüz bu konuda yapılan bir çalışma yok. Bu kapsamda çalışma yapılmasını bekliyoruz.
Soru: Peki bu kapsamda online emlak satışları arttı mı?
Sungur: Evet online başvurular vardır. Kıbrıs’ta istatistiki rakam vermek pek mümkün değil fakat süreç içerisinde bir artış olduğunu söyleyebiliriz. Türkiye’den kaporalar geliyor, insanlar Kıbrıs’ı tercih ediyor. Bu tabi ki güzel bir şey. Geçmiş yıllara oranla Türkiye piyasasından pozitif mesaj alıyoruz. İngiltere’den de ilk etapta yaşlılar gelmeyi düşünüyor online satışlardan bunu görebiliyoruz. Yaklaşık 2 bin- 2 bin 500 kadar insan geleceğini öngörüyoruz.
Soru: Kaç satış oldu? Kimler tercih etti?
Sungur: İşlemler tamamlanmadan satış oldu demek yanlış olur, bir rakam veremeyiz. Ama en çok İskandinav ülkelerinden talep vardır, bunun dışında Türkiye’den.
Soru: Fiyat aralıkları genelde nedir? Hangi bölge?
Sungur: Fiyatlar evin durumuna göre değişiyor. Evler 50 bin ve 70 bin Sterlin arasında değişen fiyatlara satılıyor. Villa tipi evlerde 100 ile 150 bin Sterlin arasında satılıyor. İnsanlar genelde üç bölge tercih ediyor. Girne’ye bağlı Esentepe, Alsancak, Lapta, bir de Yeniboğaziçi bölgesi ilk tercih edilen yerler arasında geliyor. Hükümetin de bir takım kolaylıklar yapmasıyla daha fazla talep olacağını düşünüyorum. Örneğin konut alacaklar bir tane alıyorsa metrekare hesabı yapmadan tapu devir harcı alınmayabilir. İkinci konutta sembolik olarak yüzde 1 alınabilir. Bu rakam olarak teşvik olur.
Nejmi Sıddık (Kumsal Emlak)
Soru: KKTC’nin Coronavirüse karşı sürdürdüğü mücadeleyi başarılı buluyor musunuz?
Sıddık: Hayır başarılı bulmuyorum. Sabah bir karar, akşamüzeri başka karar, gece ise bambaşka kararlar veriliyor. Herkes her konuya ortak, patron ve Başbakan oldu. Dünyanın mücadele ettiği bir virüste kimse birlik olamadı.
Soru: Peki bu kapsamda online emlak satışları arttı mı?
Sıddık: Online emlak satışlarında herhangi bir para dönmüyor. Bu nedenle satış oldu diyemeyiz. Sıcak para akışı yoktur, telefon trafiğinden başka bir şey değildir. Mal alım satım durumunda Sterlin 8.50’yi gördü, sıcak para akışı sağlanamıyor. Özellikle iç piyasada Lefkoşa’da hiç hareketlenme yoktur.
Soru: Kaç satış oldu? Kimler tercih etti?
Sıddık: Satış demek doğru değil. Ben online satış yapmam. Sisteme koymam, kara para aklamanın bir yolu olur kanaatindeyim.
Soru: Fiyat aralıkları genelde nedir? Hangi bölge?
Sıddık: Apartman daireleri satıyoruz. Bunlar bir, 2 veya 3 yatak odalı oluyor. Sıfır evler 40 bin Sterlin’den başlıyor, 80 bine kadar çıkıyor.
Hüseyin Sadeghi (H&B Home & Business Real Estate )
Soru: KKTC’nin Coronavirüse karşı sürdürdüğü mücadeleyi başarılı buluyor musunuz?
Sadeghi: Evet kendimce başarılı bulduğumu söyleyebilirim. Sağlık açısından başarılı buldum. İngiltere’de yaşayan Türkler, şu anda Kuzey Kıbrıs’tan ev almak için girişim yapıyor.
Soru: Peki bu kapsamda online emlak satışları arttı mı?
Sadeghi: Üyelerimizden aldığımız verilere dayanarak Mağusa bölgesinde bir artış olduğunu söyleyebiliriz. Kaporaları alınmış olanlar vardır. Bu satış olarak düşünülürse artış oldu diyebiliriz.
Soru: Kaç satış oldu? Kimler tercih etti?
Sadeghi: Lefkoşa ve Girne için ağırlıklı olarak İngiltere’de yaşayan Kıbrıslı Türkler başvuruyor. Bir de Türkiye’de yaşayan Kıbrıslı Türkler yoğunluk gösteriyor. Mağusa, İskele, Esentepe ile Tatlısu bölgelerine ise Ruslar, İskandinav ülkeleri ve İranlılar daha fazla rağbet ediyor.
Soru: Fiyat aralıkları genelde nedir? Hangi bölge?
Sadeghi: Girne ve Lefkoşa’da fiyatlar daha uygundur. Bu bölgelerde evler 60 bin ile 200 bin Sterlin arasında değişen fiyatlara satılıyor. Lefkoşa 40 bin ile 120 bin Sterlin civarlarında evler veriliyor. 100 bin ile 300 bin Sterlin arasında değişen lüks projeler vardır. Bunlara İskandinav ülkelerinden talep geliyor. Ruslar 50 bin ile150 bin Sterlin arasındaki fiyatları tercih ediyor. Ayrıca tapu harçlarında indirim oranı uzatıldı ve bu çok iyi oldu. Vatandaş olmayanlar için de aynı uygulama var, bunlar teşvik edicidir. Yabancıların birden fazla konut alması için yenilikler geleceğini duyduk. Bu da nitelikli kişilerin gelmesine katkı sağlar.