Çiğdem AYDIN

   Kıbrıs Türk Mimar ve Mühendisler Odası (KTMMO) Başkanı Azmi Öge, KKTC’de atıl durumda bulunan inşaatların bir an önce devlet politikasıyla ekonomiye kazandırılması gerektiğini söyledi.

   Öge, KKTC’nin ‘devlet politikaları’ ile değil ‘hükümet politikaları’ ile yönetildiğini, bunun da ülke ve toplum yararına uzun süreli bir istikararın önünde en büyük engel olduğunu ifade etti.

   Azmi Öge, oda olarak ülke sınırları içerisinde atıl durumda bulunan ne kadar inşaat olduğunun istatistik bir araştırmasını yapmadıklarını ifade etti. Yarım kalan inşaatlerın bir kaç sebebi olduğunu belirten Öğe, 2004 yılında Annan Planı ile beraber inşaat sektöründe ciddi bir patlama meydana geldiğini ve bir anda gereğinden fazla inşaat yapıldığını söyledi. Annan Planı döneminde yap-sat’cıların da sayıca fazlalığına dikkati çeken Öge, bu kapsamda bina kalitelerinin düştüğünü ve gereğinden fazla bina yapıldığını kaydetti.

Süreç kontrol edilemedi

   KTMMO Başkanı Azmi Öge, inşaat patlamasının yaşandığı 2004 dönemindeki hükümeti ise süreci doğru kontrol edememekle suçladı. Öte yandan planlı gelişememenin de önemli bir faktör olduğunu dile getiren Öge, şöyle konuştu:

   “Bizim bir değişim planımız yok. Devlet planlama örgütü beş yıllık kalkınma planları hazırlaması gerekiyor ama uzun süredir yapılmıyor. İdare, bizim ülkemizde devlet politikası ile değil hükümet politikaları ile oluyor, devlet politikası olmayıp da hükümet politikası olunca istikrar münkün değil. Düşünün bir yıl içerisinde üçüncü hükümet değişikliği yapıldı ve bizler toplum olarak üçüncü hükümet programı ile yüz yüze geldik, haliyle hükümetler değiştiği zaman devlet politikası olmadığı ve hükümet politikası olduğu için dönüşümlü olarak müşavir ve müsteşar ordularıyla uğraşıyoruz. Planlama ilkeleri adil olmadığı için insanlar bir anda eline bir kazanç geçer geçmez bu hakkı korumaya çalışıyor, her alanda bu şekilde davranıldığından inşaat sekteründe de aynı davranış biçimi ne yazık ki ülkeyi çarpık bir yapılaşmanın içine sürekledi.”

Hükümete güvenmiyorlar

    Azmi Öge, insanların hükümetlerin politikalarına güvenmediğini ve ellerine geçen her fırsatı değerlendirmek istediğini, imara açılan bir alan içerisinde eğer arsası olan birileri varsa hemen bir karkas çıkıp, “ileride hükümet değişirse oğlum, kızım mağdur olmasın” mantığı ile hareket ettiğini kaydetti. Öge,Toplumun bu davranış biçiminin de yarım ve atıl inşaat potansiyelini çoğaltan bir başka etken olduğunu söyledi.

   Ülke genelinde yapılan yarım inşaatlar, batan sitelerden kalan atıl binalar mirası varken, başkent Lefkoşa’da da aynı çarpık yapılaşmanın görüldüğünü ifade eden Azmi Öge, “Bir devlet politikası olmayınca toplum kendi mülk politikasını geliştirdi, hükümetin adil bir mülk politikası ne yazık ki yok” dedi.

  İnşaat sektörünün devletin belirleyebileceği kalıcı bir politika ile yönetilmesi gerektiğini vurgulayan  Öge, emirnamelerle yönetilmeye devam edilirse daha da büyük çevre felaketleri ve tuhaf yapılarla karşı karşıya kalınabilme ihtimalinin çok yüksek olduğunu söyledi.

DPÖ uzun vadeli planlar yapmalı

   Azmi Öge, genel kullanım alanlarını ve dış cepheyi toparlamak kaydı ile kat mülkiyet yasasına göre bitmemiş binalara dahi koçan verilebildiğini, yerel yönetimlerin ise bu yaptırımı uygulamadığını, dolayısıyla turistlere ve komşulara karşı sorumluluk olan çevre faktörlerinin yerel yönetimlerin insiyasitifine kaldığını ifade etti.

   Atıl durumda kalan inşaatların değerlendirilmesinin ve ülke ekonomisine kazandırılmasının önemine değinen Öge, yeni alanlar açmanın doğru olmayacağını Devlet Planlama Örgütü’nün (DPÖ) uzun süreli bir planlama yapıp bir takım teşvikler yaparak ekonomiye kazandırılabileceğini belirtti. Öge, atıl  binalar arasında, üniversitelerle konuşularak, öğrenci yurdu veya öğretmen lojmanı, turizmde eko turizm için küçük çapta apart oteller olarak kullanılabilecek bir çok bina olduğuna işaret etti.

   “Çürük olan yarım inşaatlar derhal yıkılmalıdır” diyen Öge, bu binalar tespit edilerek, mal sahiplerinin süspansiye edilerek, en azından alanları değerlendirme yönüne gidilmesi gerektiğini vurguladı. Azmi Öge, ülkede bulunan atıl inşaatların ekonomiye ve topluma doğru bir şekilde kazandırılabilmesi için çok sesli bir komisyonun oluşturulması gerektiğini de  sözlerine ekledi.