Rahme ÇİFTÇİOĞLU
Uzmanlar, organ bağışının nakil bekleyen hastalar için hayati önem taşıdığını bir kez daha vurgulayarak vatandaşları bu konuda duyarlı olmaya çağırdı.
2014’te Hücre, Doku ve Organ Nakli Yasası’nın, 2015’te de Organ Tüzüğü’nün Cumhuriyet Meclisi’nden geçirilmesiyle KKTC’de bugüne kadar 66’sı böbrek, 4’ü de kalp olmak üzere 70 hastaya nakil yapıldı. Böbrek naklinin 33’ü canlı vericiden, 33’ü kadavradan (tıbben ölen, beyin ölümü gerçekleşen hasta) oldu.
3-9 Kasım Organ ve Doku Bağışı Haftası” kapsamında Türk Ajansı Kıbrıs’a (TAK) konuşan, KKTC’deki nakil sürecini değerlendiren İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Dr. Ahmet Behlül 120’ye yakın böbrek hastasının nakil için beklediğini kaydederken, Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Dr. Hasan Birtan da kalp nakli bekleyen hasta sayısının 20’ye yakın olduğunu söyledi.
2015’ten bu yana gerçekleştirilen böbrek nakilleriyle ilgili konuşan Dr. Ahmet Behlül, “Organ bağışında desteğe ihtiyacımız var. Ne yazık ki her hastanın canlı verici bulma şansı yok. Böbrek yetmezliği olan hastalar hayatlarına devam etmek için organ bağışı bekliyor.” dedi.
2019’dan bu yana yapılan kadavradan kalp nakilleri hakkında konuşan Dr. Hasan Birtan ise organ bağışının yeterli düzeyde olmadığını vurgulayarak, “Nakil bekleyen hastalar inancını kaybediyor.” diye konuştu.
Kadavradan böbrek nakli yapılan İbrahim Yazıcı ise, “Beni yaşatan, hayata döndüren bu bağıştır. Hayata yatırım yapmak isteyenler mutlaka organlarını bağışlasın.” dedi.
Sürecin yönetilmesinde görev yapan Organ Nakli Koordinatörü Meral Yükseliş, “Kılına zarar gelmesini istemediğiniz sevdiğinizin organlarını bağışlama kararı vermek zor ama organ bağışı nakil bekleyen hastalar için hediye. diye konuştu.
Behlül: Organlarını bağışlayacak kişiler tereddüt duymamasın
Böbrek nakiliyle ilgili ekipte yer alan İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Dr. Ahmet Behlül, dünyanın her yerinde ilk seçeneğin kadavradan organ nakli olduğunu kaydederek, ölen kişinin organlarının çürümek yerine bir hastaya hayat verebileceğini ifade etti.
Organlarını bağışlayacak kişilerin tereddüt duymamasını isteyen Behlül, ülkedeki organ nakli yasasının hiçbir suistimale fırsat vermeyecek şekilde, titizlikle hazırlandığını kaydetti.
“Beyin ölümü gerçek ölümdür”
“Beyin ölümü gerçek ölüm mü?” diye şüphe duyanlar olduğunu da belirten Behlül, beyin ölümü tanısının anestezi, nöroloji ve beyin cerrahı olmak üzere 3 hekim tarafından konduğunu anlattı.
Hastalara, beyindeki kanlanma miktarını gösteren beyin anjiyosu da yapıldığını, bunun dünyada “altın standart” olarak kabul edilen bir test olduğunu kaydeden Behlül, beyin ölümünden 48-72 saat sonra diğer organların da durduğunu söyledi.
Birtan: Nakil bekleyen hastalar inancını kaybediyor
Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Dr. Hasan Birtan, kadavradan kalp naklinin, Güney ve Kuzey dahil Kıbrıs’ta ilk kez 2019’da kendilerinin de yer aldığı ekip tarafından Lefkoşa Dr. Burhan Nalbantoğlu Devlet Hastanesi’nde yapıldığını anımsatarak, bugüne kadar 4 kalp nakli gerçekleştirdiklerini söyledi.
Kadavradan bağışın istenilen düzeyde olmadığını, 20’ye yakın hastanın uzun süredir kalp nakli beklediğini kaydederek, bağış konusunda bir devlet politikası oluşturulması ve bunun toplumda yaygınlaştırılması gerektiğini ifade etti.
Birtan, “Nakil bekleyen hastalar inancını kaybediyor. Organ bağışı onlar için umut olmaktan çıkıyor. Müracaatın artması gerekiyordu ama umudunu kaybeden hastalar müracaat etmiyor.” dedi.
Yükseliş: Organ bağışı nakil bekleyen hastalar için hediye
Organ Nakli Koordinatörü Meral Yükseliş, özellikle kadavradan organ nakli konusunda izlenen süreçle ilgili bilgi vererek, beyin ölümü gerçekleşen ve organ bağışçısı olmaya uygun hastaların ailelerine telefonla ulaştığını, ailelerin hastaneye çağrıldıktan sonra organ bağışının konuşulduğunu söyledi.
Yükseliş, “Kılına zarar gelmesini istemediğiniz sevdiğinizin organlarını bağışlama kararı vermek zor ama organ bağışı nakil bekleyen hastalar için hediye.” dedi.
