Remzi SAMAR

Güney Kıbrıs’ta görülen Mormenekşe Davası’nda, Kıbrıslı Türk Mustafa Mehmet Mustafa’nın Mormenekşe’deki arazisinin satışından rüşvet yemekle suçlanan Rum yetkililere 3 ile 9 yıl arasında değişen hapislik cezası verilmesi Kuzey Kıbrıs’ta da yankı buldu.

Mari Davası’nın ardından Rum adli makamlar tarafından bu yönde bir kararın daha alınması, Kuzey Kıbrıs’taki hukukçuların takdirini kazandı. 

  Konu ile ilgili olarak Diyalog Gazetesi’ne konuşan Hukukun Üstünlüğü Hareketi Başkanı Barış Mamalı, bu dava kararının KKTC’de henüz emsali olmadığını belirterek örnek alınması gerektiğini belirtti.  Bir başka hukukçu Avukat Boysan Bora da KKTC’de hukukun sadece garibana işlediğini ifade ederek, konunun üst düzey kişiyi kapsaması durumunda tüm yolsuzlukların görmezden gelindiğini savundu. 

Mamalı: En büyük sorun usulsüzlüklerin kapatılması

 Bu ülkenin en büyük sorunlarından birisinin usulsüzlük ve rüşvet konularının yargıya yansımaması olduğuna işaret eden Mamalı, “Kendisine hukuk devleti gören yapılarda bu kabul edilebilir bir durum değildir. Güneydeki meselede yargının vermiş olduğu karar tabii ki bizim açımızdan bence örnek alınması ve ders çıkarılması gereken bir karardır. Güneyde yargı kesinlikle kanunlara aykırı hususlarda kimsenin gözünün yaşına bakmıyor. Mağdur bir Türk olmasına rağmen üst düzey makamlarının karıştığı bir yolsuzluk ve usulsüzlük olmasına rağmen mahkeme herhangi bir etkiyi ve ya bir manevi baskı altında kalmadan ağır da denebilecek hapislik cezaları üretmiştir” şeklinde konuştu. 

“KKTC’de utanılacak derecede”

Devletin ekonomik açıdan ahlaksızlıklardan korunabilmesi için kanunları bu yönde işletip yasadışı işlemlere tenezzül edenlere tolerans gösterilmemesi gerektiğine vurgu yapan Mamalı şöyle dedi: 

“Bizde güneydekinden çok daha yasadışılık usulsüzlük olmasına rağmen yargıya intikal eden konunun çok çok az olduğu hatta ve hatta utanılacak derecede olduğunu söyleyebilirim. Bu da buradaki yapının kurulu düzen üzerine olmadığı tamamen keyfi bir hukuk düzeni üzerine kurulu olduğunu gösteriyor. Bu hukuk dışılığın da artık bu ülkede sistem haline geldiğini ortaya koymaktadır. Bunları söylerken bile ben acı ve ıstırap duymaktayım ama maalesef gerçekle bu şekildedir.“

“Yargıya intikal etmedi”

Bu konunun benzerinin daha önceden KKTC’de görüldüğünü ancak yargıya intikal etmediğini hatırlatan Mamalı, “Bu konuların yargıya yansıdığını bile göremedik. Benzeri olaylar yaşandı. Üstü bir şekilde kapatılıp dava görülemedi. Bu da demektir ki bu ülkede yolsuzluk ve usulsüzlük yapanları çalıp çırpanları koruyan bir yapıdır. Bunun başka bir anlatımı olamaz” ifadelerini kullandı.  

Bora: Gıpta etmemek mümkün değil 

Diyalog’a konuşan bir başka hukukçu olan Avukat Boysan Bora da Mormenekşe Davası’nın bir benzerinin 15 yıl önce İskân Bakanlığı döneminde yaşandığını ancak sadece 6 aylık bir mahkûmiyet verildiğini kaydetti. 

“Üst düzey bir yetkili yargılanmadı”

Onun dışında kimsenin ne devlet dairesine ne de üst düzey bir yetkiliyi yanlış bir iş yaptığından dolayı yargılamadığını dile getiren Bora şunları söyledi: “Şimdi bu açından baktığımızda Rum tarafındaki olaya gıpta etmemek ve kıskanmamak mümkün değildir. Bugünkü en büyük hastalık bu olayın ta kendisidir. İdareciler müsteşarlar müdürler bakanlar hata yaptıkları zaman yargılanacakları ve ceza alacaklarını fark etmezlerse bu işler asla düzelmeyecektir. Devlet otoritesi ve ya otoriteler bunu fark ettirseler bugüne kadar meydana gelmiş ve bugünden sona daha gelecek birçok yolsuzluk olayı devleti zarara sokan olay gerçekleşmezdi. Böylece insanların devlet otoritesine idareye karşı da yeterince kayda değer bir noktada olacaktı. Ama maalesef bu gerçekleşmiyor.”

“Menfaat oluşursa gözardı ediliyor”

 “Bir suçlu varsa o suçluyu yakalayacak mekanizma önceden koyulmuştur o mekanizma isterse o hırsız yakalanır.” diyen Boysan Bora şöyle devam etti: “ Kendi kendine bir menfaat oluşursa göz ardı ediliyor. Biz Kuzey Kıbrıs’ta nasıl bir sistem yarattık böyle… Yani bana sorarsanız aslında sistem kendisi içinde çalışabilir ama bir şekilde hırsızı ya da sahtekârın bir sıfatında bir değişiklik olduğu anda normal vatandaşın dışında bir kişiliğe sahip olduğu anda polis geri adım atıyor. 

“Hukuk sadece garibana işliyor”

Normal vatandaşın cezalandırılması için hukuk sistemi çalışıyor ama nitelikli bir görevde bulunanlar için maalesef bu cezai anlamdaki hukuk sistemi çalışmıyor. Bunun işlemesi için birilerinin işaret çakması ve yürümesi demesi lazım. Aksi halde her türlü haksızlığın üstü örtülüyor. KKTC’nin hukuk sisteminde bu yönde bir ışık da göremiyorum.”

Mormenekşe Davası nasıl sonuçlanmıştı?

 Kıbrıslı Türk Mustafa Mehmet Mustafa’ya ait, Larnaka’ya bağlı “Dromolaksia” (Mormenekşe) köyünde bulunan arazinin, önce bir işadamı, ardından da Rum Telekomünikasyon Dairesi’ne (CYTA) yasadışı şekilde satışıyla ilgili olarak, mahkeme Mustafa’yı haklı bulmuş,  CYTA eski Başkanı Stathis Kittis’e 8 yıl, CytaVision Müdürü Orestis Vasiliu’ya 9 yıl, ve AKEL üyesi Venizelos Zanettos’a  da 3,5 yıl hapis cezası verilmişti.