Özgül Gürkut MUTLUYAKALI
Alzheimer Derneği’nin yaptığı araştırmaya göre, ülkede her 100 kişinin 37’sinin ailesinde veya yakınında Alzheimer hastası olduğu ortaya çıktı.
Dernek tarafından 800 kişiye yönelik yapılan araştırmada, katılımcıların yüzde 37’si, ailesinde veya yakınında Alzheimer hastası bir birey bulunduğu cevabını verdi.
Alzheimer Derneği Başkanı İzlem Sönmez, son zamanlarda çevresinde gözlemlediği Alzheimer hastalarının sayısındaki artış üzerine hastalık ve hastaların bakımı konusunda halkı bilinçlendirmek amacıyla “Alzheimer Derneği”nin kurulmasına öncülük ettiğini ifade etti.
TAK muhabirine derneğin kurulma sürecini ve hedeflerini anlattı.
Sönmez, uzun zamandır sivil toplumun içinde olduğunu ve son olarak Hasta Hakları Derneği’nde aktif olarak 4 yıldır proje yürüttüğünü kaydederek, son yıllarda Alzheimer hastalığının yaygınlığı konusunda hem iletişim içinde olduğu insanlardan hem de yakın çevresinden veriler aldığını anlattı.
“Alzheimer, nene ve dedelerden sonra anne ve babalar seviyesine de inince ‘ne oluyor’ diye kafamda soru işareti oluştu. Hastalıkta yaş seviyesi düştü ve çok sık duymaya başladım” diyen Sönmez, bunun üzerine Sivil Alan’ın küçük hibe programlarına başvurarak bu konuda bir araştırma yapmak için fon aldığını söyledi.
Yasaları inceledim
Hem hastalığın artması hem de devletin bu hastalar için ne yaptığı konusunda bir araştırma yaptırmak istediğini kaydederek özetle şöyle konuştu:
“Yasaları inceledim. Bu insanlar huzurevine, bakımevine, rehabilitasyon merkezlerine girebiliyor mu? Evde bakım hizmeti var mı, ilaç yardımı yapılır mı, maddi kaynak sağlanır mı?
Huzurevi yasasında burada kalabilecek kişiler için ‘ruhsal olarak kendine yetmesi lazım” koşulu var. Demek ki Alzheimer hastası huzurevine giremez. Rehabilitasyon merkezleri Özel Hastane Yasası’na bağlıdır, bu yasada da Alzheimer hastaları için bir kriter yok.
Bu hastalar için evde bakım hizmeti yok. Hasta nakil aracı da yok. Hasta yakınları ambulanslara yönlendiriliyor ama acil hasta olmadığı için de çoğu kez ‘kendi imkanlarınızla götürün’ cevabıyla karşılaşıyor.”
Telefon yöntemiyle 800 kişiyle görüşüldü
Alzheimer Derneği Başkanı İzlem Sönmez, telefon yöntemiyle 800 kişiyle yapılan “Kıbrıs’ın Kuzeyinde Alzheimer Hastalığı Farkındalık ve İhtiyaç Araştırması” çerçevesinde bugünlerde devletin ilgili birimleri Sağlık Bakanlığı Sosyal Hizmetler Dairesi, hukukçular, nörologlar, nöropsikologlarla görüşmeler yapılacağını bildirdi. Hastalıkla ilgili tanı konulurken zorluk yaşayanların yüzde 30 civarında olduğunu kaydeden Sönmez, katılımcıların yüzde 37’sinin, ailesinde veya yakınında Alzheimer hastası olduğunu söylediğini açıkladı. Sönmez, bu yüzde 37’nin yüzde 48.8’inin ise hastanın akrabası olduğunu ifade ettiğini kaydetti.
Sönmez, ankete katılanların yüzde 90’a yakınının hastalar için evde bakım hizmeti istediğini ayrıca maddi yardım bekleyenler de bulunduğunu ifade etti.
İzlem Sönmez, derneği kurarken elde veri olması amacıyla yaptırdıkları anket sonuçlarına göre, katılımcıların yüzde 98’inin bu konuda bir derneğe ihtiyaç duyulduğu görüşünü dile getirdiğini bildirdi.
Anladık ki yapacak çok şey var
Sönmez, derneğin amaçları arasında hasta ve hasta yakınlarına psikolojik destek vermek de bulunduğunu belirterek “Teşhis alan hastanın yakınları neye uğradıklarını şaşırıyor, ne yapacaklarını bilemiyor. Anladık ki yapılacak çok iş var. Daha çok başındayız. Belli ki yolumuz uzun olacak” dedi.
Güney Kıbrıs’taki Alzheimer Derneği ile ada genelinde ortak bir araştırma yapmak istediklerini de açıklayan Sönmez, bunun için Stelios Vakfı’na başvurduklarını bildirdi.
İzlem Sönmez, Alzheimer Derneği’nin kurucuları arasında genetik uzmanı ve savunuculuk uzmanı; Denetleme Kurulu’nda nörolog ve psikolog bulunduğunu belirterek “Bu kişilerin gönüllü gelmeleri beni motive etti. Elimizde sihirli değnek yok ama önümüzü görüp bir şeyler yapmak istiyoruz” dedi.
Destek çağrısı
Sönmez, kendisinin Alzheimer konusunda herhangi bir uzman olmadığına da işaret ederek konunun uzmanlarına ve toplumdaki bireylere birlikte çalışma çağrısı yaptı. Sönmez, “Birlikte bir şeyler yapabiliriz. Tek isteğimiz destek” diye konuştu.