KKTC Başbakanlığı himayelerinde “Hukuki, Siyasi ve Ekonomik Yönleri ile Kapalı Maraş Açılımı Toplantısı” Başbakan Ersin Tatar ve Türkiye Başbakan Yardımcısı Fuat Oktay’ın katılımı ile Kapalı Maraş’taki Ordu Evi’nde saat 11.00 sıralarında başladı.
Türkiye Barolar Birliği tarafından organize edilen toplantıda Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay, Türkiye Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Sezai Öztürk, Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu da hazır bulundu.
Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay da konuşmasında, “KKTC’nin egemenlik alanında bulunan bu cennet kıyının, Kapalı Maraş’ın atıl kalması ne hukuki ne siyasi ne de ekonomik yönden kabul edilebilirdir” dedi.
Oktay, KKTC’nin Kapalı Maraş ile ilgili yürüttüğü envanter çalışmasının son derece anlamlı ve önemli olduğunu, statükoyu kabul etmeyeceğinin ve Kapalı Maraş’ın kapalı kalmayacağı konuşmalarının sadece laftan ibaret olmadığının ispatı olduğunu vurguladı.
Maraş bir kısmının 1974 Barış Harekatı sonrası “iyi niyetli olarak tarafımızdan yasak bölge ilan” edildiğini, 1990’da da KKTC Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı’na devredildiğini anlatan Oktay, “Kapalı Maraş KKTC toprağıdır ve KKTC makamlarının aldığı karar kapsamında şu anda kapalı askeri bölgedir” dedi.
Kapalı Maraş’ın KKTC toprağı olduğu algısının oturmasının çok önemli olduğunu, envanter çalışmasının KKTC hükümeti tarafından yaptırıldığını ifade eden Oktay, “Zira bazı çevreler bu gerçeği halen sindirememiştir” dedi.
Oktay, Kapalı Maraş’taki arazilerin büyük çoğunluğunun vakıf malı olduğunu, 1950’li yıllarda İngiliz Sömürge Yönetimi tarafından hukuka aykırı bir şekilde, üçüncü şahıslara devredildiğini buna ilişkin arşiv kararlarının da mevcut olduğunu söyledi.
Uluslararası hukuk ve BM Güvenlik Konseyi kararlarının herkes için geçerli olması gerektiğini ifade den Oktay, “Vakıf arazileri devredilemez ve satılamaz, sadece kiralanabilir, mal sahibi yine vakıflar olur” dedi.
Türkiye’nin yol haritası belli
Oktay, Türkiye’nin Kıbrıs meselesiyle ilgili yol haritasının belli olduğunu ifade etti ve şöyle devam etti:
“KKTC Rum kesimi ve garantör devletlerin, BM nezdinde bir araya geleceği bir çözüm toplantısı gerçekleşmesine önem veriyoruz. Tarafların çözüm vizyonlarının ne olduğu ve bir ortak paydada buluşulup buluşulmayacağının net olarak ortaya konması elzemdir, bu toplantı öncesi. Artık müzakerelerde boşa kürek çekemeyiz.”
Tarafların siyasi eşitlik konusunda da ön anlaşmaya ulaşması gerektiğini kaydeden Oktay, “Siyasi eşitliğe dair ön anlaşma olmadan başlatılacak herhangi bir sürecin sonucu ancak çözümsüzlük olabilir” dedi.
Tatar: Maraş açılımı gerçekleştirildi
Başbakan Ersin Tatar da konuşmasında hükümetin güvenoyu almasından sonra gündemine gelen ilk konulardan birinin Kapalı Maraş olduğunu belirtti. Tatar, müzakerelerden hiçbir sonuç elde edilemediğini, bunun üzerine, kapsamlı bir sonuç beklemeden, ilk kez olarak, Kapalı Maraş’ın açılması yönünde bir açılım gerçekleştirildiğini ifade etti.
Kapalı Maraş’ın bir hukuk meselesi olduğunu söyleyen Tatar, ileride sıkıntı yaşanmaması için bunun planlı yapılması gerektiğini, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarına “çok ters” düşmeden açılım getirmek istediklerini belirtti.
Maraş’ın bir kısmının açık olduğunu, Kapalı Maraş kelimesinin irite edici olduğunu kaydeden Tatar, “Maraş’ın açılması KKTC’nin siyasi hayatında, önemli bir kavşak olacaktır. Dolaysısıyla bu toplantıyı önemsiyorum” dedi.
Tatar, “Büyük ölçüde vakıf malı olan toprakları tekrardan ülkemize kavuşturmak hepimizin milli bir görevidir” dedi.
Tatar, TC Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan’a desteklerinden dolayı teşekkür etti.
Özersay: Siyaset malzemesi yapılmasın
Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Kudret Özersay da toplantıda yaptığı konuşmada, Maraş konusunun siyasetin bir malzemesi haline getirilmemesi gerektiğini vurguladı.
Kudret Özersay, Kapalı Maraş’ın, statükonun en önemli sembollerinden biri olduğunu, hükümet olarak Kapalı Maraş’ın açılması yönünde karar aldıklarını, alınan kararın; gerek eski sakinleri gerekse vakıfların haklarına halel gelmeyecek şekilde adım atılması yönünde olduğunu söyledi.
Gelinen noktada envanter çalışmalarında, çalışmanın en önemli ayaklarından olan bina ve arazilerin durumuna ilişkin çalışmaya gelindiğini kaydeden Özersay, bunun için Doğu Akdeniz Üniversitesi ile protokol imzalanacağını, bunun için yetkilendirildiğini, protokol kapsamında DAÜ Mühendislik Fakültesi’nin gerekli çalışmaları yapacağını söyledi.
Özersay, toplantıda, nasıl bir yol yürüneceği konusunda görüşlerin ortaya çıkacağına inandığını söyledi.
Gül: Önemli sonuçlar çıkacak
Türkiye Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, konunun uluslararası boyutta düzenlenen bir toplantıda Ankara’da Eylül 2019’da ele alındığını, tarihi bir toplantı olduğunu, toplantıdan önemli sonuçlar çıkacağına inandığını söyledi
Gül, “Amaç, Kıbrıs Türk halkının davasının bir yük gibi değil, göğsünde bir çiçek gibi taşıyarak, sonuç alıcı, çözüm alıcı bir hale getirmektir. Bu toplantıların temel amacı da bu sonucu ortaya çıkarmaktır“ dedi.
Siber: Mülkiyet, sorunun köşe taşı
Eski Cumhuriyet Meclisi Başkanı ve eski Başbakanlardan Sibel Siber de, mülkiyet konusunun Kıbrıs sorunu çerçevesinde en çok önem verdiği konu olduğunu, mülkiyet başlığının Kıbrıs sorununun köşe taşı olduğunu söyledi.
Mülkiyette, Taşınmaz Mal Komisyonu’nun daha aktif olması gerektiğini, fazla tazminat ödenmemesi için Kıbrıs Türkü’nün de takas için başvuru yapabilmesinin önünün açılması gerektiği belirten Siber, mülkiyet sorununa bulunacak bir çözümün Kıbrıs sorununun çözümünü getirip getiremeyeceğini sorguladığını kaydetti.
Önemli isimler konuştu
Toplantıda ayrıca Demokrat Parti Genel Başkanı Fikri Ataoğlu, Gazimağusa Belediye Başkanı İsmail Arter, Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu, Türkiye Barolar Birliği Başdanışmanı Prof. Dr. Necdet Basa birer konuşma yaptı.
Heyet onuruna yemek
Öte yandan Başbakan Ersin Tatar, "Hukuki, Siyasi ve Ekonomik Yönleri ile Kapalı Maraş Açılımı" başlıklı toplantıya katılmak için KKTC’ye gelen Türkiye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ve beraberindeki heyet onuruna yemek verdi.
Yemeğe, Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Şefik, 3. Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, Türkiye Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Sezai Öztürk, Güvenlik Kuvvetleri Komutan Vekili Tuğgeneral İbrahim Dağman ve bazı bakanlar da katıldı.