Züleyha KARAMAN

   Hükümetin büyük ortağı CTP’ye bağlı İçişleri Bakanlığı tarafından hazırlanan  ‘Vatandaşlık Yasa Tasarısı’nın çerçevesinin Diyalog’ta yayımlanması sonrasında görüş belirten TC kökenli derneklerin yöneticileri, 5 yılda ‘Beyaz Kimlik’ verilmesini olumlu bir gelişme olarak değerlendirdi.

   Ancak vatandaşlık için 10 yıl koşulu getirilmesi ve bunun da kesin olmamasının sıkıntı yaratacağını belirten dernek temsilcileri, gerekli düzeltmelerin yapılmasını istedi.

   Vatandaşlığa başvuru için 10 yılın uzun bir süre olduğunu, üstelik bu sürenin  sonunda vatandaşlığın kesin olmadığını belirten dernek yetkilileri “yeni yasa bazı kuşkuları da beraberinde getirmemeli” şeklinde görüş belirtti.

   Yasanın tüm yönleri ile kamuoyunda tartışılması gerektiğini ifade eden dernek yetkilileri, beyaz kimliğin de, vatandaşlığın da gerçekten hak edenlere verilmesinden yana. Ülkedeki yabancı işçilere yönelik çalışma koşullarının iyileştirilerek insan onuruna yakışır bir hale getirilmesi gerektiğini dile getiren dernek temsilcileri, Türkiye’den gelen 70 bine yakın nüfusun geri döndüğünü, ülkedeki koşuların her geçen gün kötüye gittiğini, tüm bunarın da değerlendirilmesi gerktiğini söyledi.

Ne dediler?..

   Konuyla ilgili düşüncelerini Diyalog’a aktaran dernek temsilcileri şöyle konuştu:

Yaşar Suvat:Konyalılar Derneği Genel Sekreteri)

   “Beyaz kimlik verilmesi,  bu ülkede çalışma izni ile bulunanlar için kolaylıklar getireceğine inanıyorum ama, beyaz kimliğin ne getirdiğine iyi bakmak lazım. Oy kullanma dışında vatandaş muamelesi görecekse iyi olacağını düşünüyorum.

   Vatandaşlığa müracaat hakkının 10 yıl olmasının  uzun olduğu düşüncesindeyiz. 10 yıl uzun bir süre, o da garanti değil. Hiçbir ülkede garanti değil ama önemli olan hak edenlere beyaz kimlik ve vatandaşlık verilmesinden yanayız.

   Eğer beyaz kimlik, burada çalışan insanları rahatlatcaksa, sorunlarını ortadan kaldıracaksa iyi bir uygulama. Eminim ki vatandaş olmayanlar için mağduriyetleri ortadan kaldıracaktır. Ama biz şunu isteriz, beyaz kimliği alan insanlar işsiz kalma, işten çıkarılma durumunda yok sayılacaksa, cezalı duruma düşüp yine sınır dışı yapılacaksa o pek sağlıklı olmaz, beyaz kimlik göstermelik olur. Ayrıca çalışma şartlarının insan onuruna yakışacak şekilde olması gerekiyor, bu  konular da sıkı takip edilmeli.

   Çalışmak için bu ülkeye gelen insanlara, insan onuruna yakışır muamele edilmesi gerekiyor. Beyaz kimlik, çalışan insanların her yıl muhaceret ve hastaneye taşınması derdinden kurtulması açısında iyi ve olumlu bir uygulama olur. Vatandaşlık yasasının açık açık tartışılması gerekiyor.”

Turan Büyükyılmaz (Karadeniz Kültür Derneği Başkanı):

   “Bu konular daha önce de bizim önümüze geldi. KKTC’deki anayasal haklar bence değiştirilmemeli. Bu konu çok önemli. Daha önce 5 yıllık bir süreden sonra vatandaşlığa başvuru hakkının doğması, çalışma izinlerinin tamam olup olmaması hep gündemimizi sarsıyor, en büyük sıkıntımız ve korkumuz oluyor. Oysa bu ülkede tüm sorumluluklarını yerine getiren insanların anayasal hakları ne ise o seviyede vatandaşlığa başvurması ve bu hakkı elde etmesi gerektiğine inanıyorum. Yani eğer ki 5 yıl bu ülkede kalıp çalışma izinleri tamamsa, sorumluluklarını yerine getirmişse ve vatandaşlık hakkı doğuyorsa insanların bu anayasal hakkını kullanması gerekiyor.

   Beş yıl çalışma izni olanlara beyaz kimlik veriliyor. 5 yıl da beyaz kimlik taşıyanlara vatandaşlığa müracaat hakkı veriliyor. Bu süreçte, insanların 5 yıl beyaz kimlik kartı taşıdıktan sonra kaç yıl sonra vatandaş olacağı da belli değil. Anayasal haklar çiğnenmiş oluyor. KKTC’de anayasal haklar ne ise, insanların hakları ne ise verilmesi gerekiyor. Ancak, ‘çok çalışma izinli var, vatandaşlık verilemeyecek, bu nedenle beyaz kimlik uygulamasına gidiliyor’ deniliyorsa bu da tartışılabilir. Yeni vatandaşlık yasası şeffaf bir şekilde tartışılmalı.

   Burada yaşayan insanların görüşlerine değer verilmeli, ‘ben yaptım oldu’ olmamalı. Bu ülkede yıllardır, ‘ülke Türkiye’den gelenlerle doldu taştı, birçok hakkımız elimizden alındı’ düşüncesi hakimdi. Ama bugün bakıyoruz ki KKTC ölü şehirlere döndü. 

   Lefkoşa bomboş, ben İskelede yaşıyorum İskele bomboş, Gazimağusa boş, öğrenci ve asker olmasa hiçbir şey görmeyeceğiz.

   Peki bu ülkede nasıl bir düzen tutturacağız. Beşinci af yasası çıktı, gidenler bir daha geri dönmedi. KKTC’den yaklaşık 70 bine yakın insan hiç nedensiz ayrıldı, gitti. Bunları hep düşünmemiz gerekiyor. Bu değerlendirmeleri ona göre yapmalıyız. İnsanlara 5 yılı doldurunca beyaz kimlik kartı vereceğiz ama o beş yıl gelene kadar insanlara neler yaptığımızı da  hiç konuşmayacağız!

   Bunalar da konuşulmalı.  Beş yılın sonunda ise o insanların vatandaşlık konusu muamma. Yasa geniş bir şekilde tartışılmalı.”

Bertan Zaroğlu (Hataylılar Derneği):

   “10 yıldan sonra herkesin vatandaşlık alması kesinse, yasayı sonuna kadar destekliyoruz. 10 yıl sonra müracaat hakkı veriliyorsa bu sıkıntı. Bu durumda, toplumu rahatlatıcı bir çalışma yapılmamış gözüküyor. Çünkü 10 mühürden sonra yine müracaat hakkı veriliyor, 10 mühürlü olan da alabilecek, 16 mühürlü olan da alabilecek, kesin bir hüküm getirilmediği için  bu yasanın toplumu rahatlatmadığını düşünüyorum.

   Beyaz kimlik uygumasına gelince, 5 yıldan sonra beyaz kimlik verilmesi yanlış değil, doğru olabilir. Çok gerekli olan bir durum değil. KKTC’de 45-50 bin civarında çalışma izniyle bulunan insan var, bunlar beyaz kimlik nedeniyle elbet rahatlayacaklar.

    Ama bu insanların beklediği kesin bir hüküm. Ortada kesin bir hüküm yok, beş yıldan sonra beyaz kimlik veriliyor ama 10 yıldan sonra o insanların bu ülkedeki durumu meçhul, bunun yeni sıkıntılara kapı açacağını düşünüyorum.”