Özlem ÇİMENDAL
Deprem kuşağında bulunan Kuzey Kıbrıs’ta gerekli önlemlerin alınabilmesi için bir yandan ‘acil ihtiyaçlar’ belirlenirken, diğer yandan mali kaynağın nereden ve ne şekilde karşılanacağı üzerinde duruluyor. Meclis’te oluşturulan Geçici ve Özel Komite’nin (Ad-Hoc) Başkanı Dr. Özdemir Berova, ilk tespitlere göre bir milyar 500 bin liraya ihtiyaç duyulacağını söyledi.
Diyalog’a konuşan Berova, ihtiyaç duyulan kaynağın sağlanabilmesi için asgari ücretin üzerinde maaş alanlardan ‘gönüllülük’ esasına göre kesinti yapılmasının öngörüldüğünü belirtti. Berova, maaş kesintisinin 10 aylık bir süreyi kapsayacağını kaydetti.
Cumhuriyet Meclisi Doğal Afet ve Depremle İlgili Mevzuatın Düzenlenmesine İlişkin Oluşturulan Geçici ve Özel (AD-HOC) Komite dün UBP Milletvekili, Komite Başkanı Özdemir Berova başkanlığında toplandı.
Komite, dünkü toplantısında yasal mevzuatın düzenlenmesi ile ilgili çalışmalarını tamamladı ve bir yasa önerisi hazırladı. Komitenin çalışmaları neticesinde ortaya çıkan yasa önerisi hakkında siyasi partilerin son değerlendirmelerini yapmasının ardından, komite pazartesi günü tekrar toplanacak ve ortaya çıkan yasa önerisini Cumhuriyet Meclisi Başkanlığı’na sunacak.
Komite Başkanı Berova, maaş kesintilerinin de olduğunu ama asgari ücretlinin dışarıda bırakıldığını açıkladı. Berova, kesintilerin gönüllülük esasına dayalı, 10 ayla sınırlı bir çerçevesi olduğunu belirerek, şöyle devam etti:
“Yeni yasaya göre çalışanlarımızdan kesinti olacak. Ama yasa gücündeki kararnameden farkı olarak bu alanda asgari ücret alanları kesinti kapsamı dışında tutacağız ve bu maaş kesintileri gönüllülük esasına göre olacak. Sürenin 10 ay gibi sınırlı olmasını planlıyoruz. Çünkü 31 Aralık tarihinden sonraki bütçe hayata girmiş olacak.”
Birçok kaynak kalemi daha ortaya çıktı
Berova, yine ön görülen diğer kaynak alanlarının da şunlardan oluşacağını ifade etti: “Diğer alanlardan da gelirler elde edilecek. Gelirler ve Kurumlar Vergisi üzerinden de gelir elde edilecek. Oradan bir miktar para geliri yasa kapsamında oluşturacağımız fona aktarılacak. Bazı istisnai durumları da ortaya koyuyoruz. Örneğin götürü üzerindeki vergi üzerinden vergi ödeyenler kapsam dışında kalacak. Listede kira stopajları, casino ve şans oyunları gelirleri, taşınmaz malların özellikle yabancıların alımı ve satımı gelirleri, Güney Kıbrıs- Kuzey Kıbrıs arasında giriş-çıkış trafiği ve bunların sigorta ücretleri gelirleri var. Sigorta ücretlerinde insanları sıkıntıya sokmayacak şekilde ve diğer bazı konularda yapacağımız düzenlemeler ile birlikte gelir kalemi oluşturmayı düşünüyoruz.”
Bir milyar bekleniyor
Berova, Maliye Bakanlığının depreme hazırlık ve acil ihtiyaçların karşılanması yönünde hazırlanacak kaynak için ön görülen kalemlerden gelecek geliri hesapladığını da dile getirdi. Berova, “Maliye Bakanlığı’nın teknik ekiplerinin yaptığı projeksiyonda gelir kalemlerinin şu an için yaklaşık bir milyar TL civarında bir gelirin bu kaleme gelebileceği öngörüsü var” dedi.
Birçok üniversite, banka ve büyük iş yerleri çalışanları astronomik maaşlar aldıkları halde bu kesintiden muhaf olacaklar. Çünkü tüm çalışanlarını asgari ücret üzerinden ödediklerini beyan etmektedirler.