Aytuğ TÜRKKAN
Hükümetin, elektrik ücretlerine bir çırpıda yüzde 30’luk zam yapması ve halktan gelen tepkiler üzerine “Buna mecburduk ama tarifeler güneyden daha düşüktür” savunmasıyla karşılık vermesi, muhalefetteki Yeniden Doğuş Partisi (YDP) Genel Başkanı Erhan Arıklı’dan sert tepki gördü. Arıklı, KIB-TEK’in maliyetlerinde personel giderinin önemli yer tuttuğunu belirterek, sadece bir çalışanın aylık maliyetinin 13 bin TL olduğunu savundu.
Diyalog’a konuşan Arıklı “Elektrik kurumunda çalışanların asli maaşı, aynı baremle devlette çalışanlardan yüzde 3 ile 40 daha fazladır” dedi.
“Bir KIB-TEK çalışanının devlete aylık 13 bin TL maliyeti var” diyen Arıklı, vatandaşların daha ucuza elektrik kullanabilmeleri için sistemin değişmesi gerektiğini söyledi.
Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu’nun yüzde 30’a varan zam kararı ve hükümetin de bu zammı onaylaması bir anda tüm eleştirilerin kurumun üzerine yönelmesine neden oldu.
Kurumda maliyetleri oluşturan kalemlerin ilk sırasında akaryakıt, ikinci sırada ise personel giderleri geliyor.
KIB-TEK’te kazanılmış haklar neler?
YDP Başkanı Arıklı Diyalog Tv’de konuk olduğu Detay programında çalışanların kazanılmış haklarının ne olduğunu açıkladı.
Arıklı’nın paylaştığı bilgiler şu şekilde:
• KIBTEK çalışanlarının asli maaşları devlette aynı baremde çalışanlardan %3 ile % 40 arasında daha fazla…
• Asli maaşlarına ilaveten tüm çalışanlara ek menfaat olarak asli maaşlarının %18’i kadar ilave maaş ödeniyor…
• Tüm çalışanlara 500 TL aile yardımı yapılıyor…
• Tüm çalışanlara 715 TL elektrik yardımı yapılıyor. Bu miktar 6 ayda bir enflasyon oranında artırılıyor…
• Ayrıca, Toplu İş Sözleşmesi uyarınca tüm KIBTEK çalışanlarına kurum tarafından ferdi kaza sigortası yaptırılıyor…
• Tüm çalışanlara görevlerine göre kıyafet alınıyor…
• İhtiyat sandığı işveren payı %7,5-%10 olarak yatırılıyor…
• Kurumdaki ek mesailer hafta arası bire 1,5 hafta sonu ve tatillerde bire 2 hesaplanıyor…
• Teşvik tahsisatı uyarınca yılda 5 günden az raporu olan her çalışana asgari ücretin %30’u kadar ödül veriliyor…
• Her doğum için 572,76 TL doğum ödeneği sağlanıyor…
• İş riski ödeneği olarak 1. Derece iş riski için günde 11,65 TL, 2. Derece iş riski için günde 5,81 TL ödeniyor…
• Santral çalışanlarının yemek parasının %50’sini kurum ödüyor…
• Santral çalışanları çalıştıkları her gün için vardiya iş riski olarak 22,26 TL ödeniyor…
• Bekâr personele nakil ve yerleşme ödeneği olarak 143 TL, evli personele ise 286,41 TL veriliyor.
• Standby-Santral-Şalt Sahası çalışanlarına %2 ilave maaş veriliyor, %4 gürültü tahsisatı bağlanıyor, %3 bakım ödeneği sağlanıyor…
• Nöbetçi mühendis tahsisatı uyarınca nöbet tutulan her hafta için mühendislere asgari ücretin 2/3’ü kadar ilave ödeme yapılıyor…
• Başmühendislere bilgi işlem tahsisatı olarak brüt maaşının %2,5’i oranında ilave ödeme yapılıyor…
• Araç sürüş ödeneği olarak çalışanlara günde 5,86 TL ödeniyor…
• Komprosör ve ağır araç ödeneği olarak her saat için 3,41 TL ödeniyor…
• Nöbetçi teknisyen şoförlere günde 5,73 TL ödenek sağlanıyor…
• Sayaç okuyuculara ayda 85,93 TL ödenek sağlanıyor…
• Vezne çalışanlarına ayda 455,35 TL ödenek sağlanıyor…
• Tahsildarlara ayda 455,35 TL ödenek sağlanıyor…
• Oncall ödeneği olarak oncall beklenilen her gün için 136,59 TL ödeniyor…
• İşçi statüsünde olanlara 75 saat ücret üzerinden dini bayramlarda bayram ödeneği sağlanıyor…
• Memurlara kurum tarafından her yıla bir maaş şeklinde emeklilik ikramiyesi veriliyor…
• Ek menfaatlerle birlikte KIBTEK çalışanları devlette aynı baremdeki çalışanlardan ortalama %50’nin üzerinde daha fazla maaş çekiyor…
Arıklı: Sabit giderler 32 kuruş!
Erhan Arıklı sözlerine şu şekilde devam etti:
“KIB-TEK bugün sıfır TL’ye enerjiyi mal etseler bile bunun maliyetinin 32 kuruş olduğunu söyledi. Yani sabit giderler 32 kuruş. Bu giderlerin büyük bir kısmı burada çalışanların giderlerindir. Bunun bir incelemesi yapılması gerekir.”
Siyasi partilerin KIB-TEK’i rant kapısı olarak gördüklerini savunan Arıklı, hem siyasi partilere hem de burada örgütlü olan El-Sen yönetimine eleştirilerde bulundu.
Kablo ile elektrik mutlaka gelmeli
Arıklı, “Siyasi partiler kurumda hem ihalesiz alımlar yapıyor hem de burayı istihdam kapısı olarak görüyor. Yukarıda kurulan saltanatı kamuoyuna karşı gölgelemek için de El-Sen kullanılıyor. Kurumu eleştiriyorsunuz karşınıza El-Sen çıkıyor. KIB-TEK’in bir personeli devlete ortalama aylık 13 bin TL’ye mal oluyor. Helal olsun çalışanın maaşında gözümüz yok ama vatandaşı da düşünmek zorundayız. Vatandaş daha ucuza elektrik kullanması gerekiyor. Bunun için kablo ile elektrik ülkeye gelmelidir ve bunun yanı sıra alternatif enerji kaynaklarına yönelmek gereklidir” dedi.
“Güneş enerjisine yatırım şart”
Erhan Arıklı kurumun alternatif enerji için çalışmalar yapmadığını, bunun için yasalar hazırlamadığını ifade ederek hükümetlere suçlamalarda bulunarak şunları aktardı:
“Ülkeye güneş enerjisiyle ilgili yatırım yapmak isteyen firmalar var. Bu yatırım gereklidir. Ama o kadar çok bürokratik engeller çıkarıyoruz ki önleri kapanıyor, vazgeçiyorlar. Hükümet yasalar hazırlamalı, yeni yatırımların önünü açmalı. Biz iktidara gelirsek öncelikle yatırımın önünü açacağız. Yeni istihdama gerek yoktur. 300-350 personel sayaç okuyordu, şimdi akıllı sayaç var… Bu personeller nerede? Yatıyorlar bir çoğu. Bu personeller eğitilerek atıl durumdan çıkaralım. Şimdi bu personel atıl dururken yeni personel almak istiyorlar. Bu olacak iş mi?”
“İş yapmak isterseniz sendikaları ıslah etmelisiniz”
YDP Başkanı, KKTC’de bir hükümetin iş yapabilmesi için sendikaları ıslah etmesi gerektiğini savundu.
Arıklı sözlerini şöyle tamamladı: “KKTC’de iş yapmak isteyen bir hükümet öncelikle sendikaları ıslah etmesi gerekiyor. Sendikayı karşısına almaya cesaret etmeyen hiçbir hükümet başarılı olamaz. Kurum ile ilgili reform yapmak isterseniz karşınızda El-Sen’i bulursunuz. Biz hükümet ortağı olursak bizim şartımızdır bu. Biz figüran olmayız olası bir hükümette. Biz iş yapabileceksek hükümete geliriz.”
