Pelin YÜKSELAY

Kuzey Kıbrıs’ta aylardır binlerce çalışanın merakla beklediği ve önceki gün açıklanan asgari ücret birçok kesim tarafından tepkiyle karşılandı.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun, 1730 TL olarak belirlediği asgari ücret, bazı örgütler ve vatandaşlar tarafından yetersiz olarak görüldü. Asgari ücrete 55 TL artış yapılması ile çalışanların açlığa ve yoksulluğa mahkum edildiği savunuldu. Yapılan artışın asgari ücrete çalışanlarla dalga geçilmesi anlamı taşıdığını ileri süren vatandaşlar ve örgütler, özellikle hükümete ateş püskürdü.

Diyalog’a konuşan vatandaşlar, döviz kurlarındaki artış nedeniyle hayatın her geçen gün daha da pahalandığını belirterek, var olan geçim sıkıntısının daha da artacağını kaydetti.

Vatandaş ne dedi…

Ahmet Mağusalı: Çok zam yaptılar. İnsanlara bazen ölmeyecekleri kadar damla damla su verirler ya, bizim yetkililer de onlara benzedi. Etin kilosu 35 lira, yapılan zam miktarıyla et bile zor alınır. Beş nüfuslu, asgari ücretle geçinen bir aile nasıl et yesin, evine nasıl et götürsün? Hükümet yetkilileri kaç para alıyor? Bunu da açıklasınlar. Bizlere 55 TL’yi reva görürken, kendileri kaç para alıyorlar? Biz ne yapalım bu maaşla? Vatandaşları hırsızlık yapmaya, uyuşturucu tacirliği yapmaya teşvik ediyorlar. Çünkü insanlar evlerine bu parayla ekmek götüremiyorlar. Sonra dönüyorlar ‘uyuşturucu çoğaldı’ diye şikâyet ediyorlar. Tabii çoğalacak. İnsanlar o yolla bir sürü paralar kazanıyorlar. Yaz geldi, manavların meyve sebze reyonları çeşit çeşit meyve doldu. Allah’ın şeftalisi, eriği 6-7 lira. Yaz girdi, ben hala alıp yiyemedim. Asgari ücretin en az 2 bin 500 TL olması lazım. 

Osman Sakallı: 

Bence bu 48 TL’ye 2 TL daha zam yapmalıydılar. 50 TL olsaydı. Bu 50 TL’yi de 50’ye bölüp, birer birer milletvekillerine bağışlasalardı keşke. Bu şekilde daha iyi olurdu bence. Müşavirler ordusunun çığ gibi büyüdüğü bir ülkede, evinde oturan bir müşavirin 8-10 bin TL aldığı bir ülkede asgari ücretliye 55 TL’lik zam bence bir şaka gibi. Kamera şakası gibi bir şey yapıyorlar bize. Bence pek yakışmadı ama diyebilecek bir şeyimiz yok. 

Bildan Meraklı: 

Ne yaptıkları zamla, ne de verdikleri maaşla kimse geçinemez. Devlet büyükleri öyle uygun görmüş, diyebilecek fazla bir şeyim yok ama asgari ücretli bir aile asla bu para ile hayatını idame ettiremez. Yarın boşanmalarda artacak. Boşanmaların başlıca nedeni parasızlıktır çünkü. Zaten evlenen her 3 çiftten birinin boşandığı ülkemizde bu gidişle hiç evli insan kalmayacak.

 

Ali Dağdelen: 

Zam haberini aldığımız saatten beridir, ailecek bu büyük parayı nasıl harcayacağımızı, nasıl değerlendireceğimizi düşünüyoruz. Artık ağlanacak halimizle dalga geçer, güler olduk. 48 TL nedir yahu? Çok zor durumdayız. Her şeye zam geliyor, bir asgari ücrete düzgün zam gelmiyor. 48 Liraya bir kilo eti bile zor alırsınız. Biz evde 5 kişiyiz. Üç çocuğum var. Asgari ücretle hiçbir şey yapamıyoruz. Ev kirası, elektrik-su borcu derken, geriye kalan parayla 1 kilo eti bile zor alıyoruz. 5000-6000 TL maaş alan insanlar ‘geçinemiyoruz’ diye ağlarken, asgari ücretle çalışan, üstelik bir de ezilen insanlar ne yapsın. Artık bir çözüm bulunsun. Bu asgari ücret mutlaka yükseltilmeli.

Osman Uygar: 

Yapılan bu artış asla yeterli değildir. Geçinmek çok zor. Kimse ayın sonunu getiremiyor. Artık eve ekmek götürmek bile çok zorlaştı. Benim de çocuklarım, hatta çocuklarım var. Onlar da ne yazık ki bu asgari ücretle hayatlarını idame ettiremiyorlar. Biz anne baba olarak, elimizden geldiğince onlara yardım etmeye çalışıyoruz. Ancak yaşanan bu durum hiç iyi değil. İnsanlar ekmek derdinde.

 

Mustafa Altınkalp: 

Yapılan zam miktarı ne yazık ki çok komik bir rakam, gülünç yani. Asgari ücretin bir an önce artırılması, yaşam koşullarına uyumlu hale getirilmesi lazım. En az 150-200 Lira daha zam yapılması lazım ki, vatandaş da biraz rahatlayabilsin. Benim de çocuğum var. Gönyeli Belediyesi’nde asgari ücretten de daha düşük bir rakama çalışıyor. Bizim de anne baba olarak durumumuz ne yazık ki çok iyi değil. Çocuğumuz istediği hiçbir şeyi alamıyor. Ya borçlanıyor, ya da almaktan vazgeçiyor. Çok yazık  bu gençlere. 

Sendikalar asgari ücreti beğenmedi

Öte yandan açıklanan asgari ücrete sendiakalrdan da tepki yağdı. Sendikalar yaptığı yazılı açıklamada hükümeti topa tuttu. 

Kıbrıs Türk İşçi Sendikaları Federasyonu (Türk-Sen) Genel Başkanı Arslan Bıçaklı, asgari ücrete yapılan 55 TL’lik artışı eleştirerek, asgari ücrete yapılan artışa itiraz edeceklerini açıkladı. 

Bıçaklı yaptığı yazılı açıklamada, “dövizin patlama yaptığı, çalışanların alım gücünün yüzde 40 civarında düştüğü bir dönemde asgari ücretlilere 55 TL artışı uygun görenlere en hafif dille ‘yazıklar olsun’ diyoruz” dedi. 

Kıbrıs Türk Amme Memurları Sendikası (KTAMS) Başkanı Ahmet Kaptan, dört kişilik bir aile için Haziran 2015 sonu itibariyle açlık sınırının 1572 TL, yoksulluk sınırının ise 7 bin 137 TL olduğunu kaydetti. Kaptan, brüt asgari ücrete 55 TL artış yapılması ile asgari ücretlinin açlığa ve yoksulluğa mahkum edildiğini savundu. 

Sağlık-Sen Başkanı Kemal Oktar, asgari ücrete 55 TL artış yapılmasının asgari ücrete çalışanlarla dalga geçilmesi anlamı taşıdığını savundu.

Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (Dev- İş) Başkan Vekili Hasan Felek, Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun toplumsal meşruluğu olmadığını savundu.

Kıbrıs Türk Ofis Banka Sigorta ve Ticari Çalışanları Sendikası (BASS), yeni belirlenen asgari ücreti eleştirdi.

Partiler de tepkili

Sosyal Demokrat Parti (SODEP) Başkanı Tözün Tunalı, Birleşik Kıbrıs Partisi (BKP) Genel Sekreteri Abdullah Korkmazhan da dün bir açıklamaya yayınlayarak, hükümet ve işveren tarafının oylarıyla saptanan asgari ücrete brüt 55 TL’lik artış yapılmasının; “işçi ve çalışanlarla dalga geçmek” anlamına geldiğini iddia ederek, “işçilere kölelik koşullarının dayatıldığını” öne sürdü.