Güney Kıbrıs ile İsrail arasında 9 yıldır varlığını sürdüren, Rum yönetiminin tek yanlı ilan ettiği MEB’in 12’nci parselindeki “Afrodit” ve bitişiğindeki İsrail’in “Ishai” isimli doğal gaz yataklarıyla ilgili anlaşmazlığın, şirketlere ortak mektup göndererek “çözüldüğü” bildirildi.
   Alithia, “Dokuz Yıllık Tartışmadan Sonra Uzlaştılar… Kıbrıs İle İsrail Arasında ‘Afrodit’ ve ‘Ishai’ Konusunda Tarihi Anlaşma” başlığıyla manşete çektiği haberde, Rum Enerji Bakanı Nataşa Pilidu ve İsrail Enerji Bakanı Yuval Stainitz’in Güney Kıbrıs-İsrail ilişkilerini gölgeleyen ve Afrodit ve Ishai yataklarının inkişafını engelleyen 9 yıllık ciddi soruna çözüm getirdiğine işaret etti.
   Habere göre, Pilidu ve Stainitz, Mısır’ın başkenti Kahire’de düzenlenen EastMed Gas Forum (EMGF) bakanlar toplantısı için Kahire’ye hareketten önce yaptıkları ortak açıklamada, bitişik doğal gaz yatakları Afrodit ve Ishai konusunda bir çerçeve anlaşmasına vardıklarını açıkladı.
    Nataşa Pilidu “Müdahil şirketler, aralarındaki meselenin halli için yapılacak görüşmelerle ilgili, belirli bir zaman çerçevesi içerisinde çok somut yönergelere sahip olacak. Şirketler arasında uzlaşılacak çözüm iki ülke hükümetleri tarafından onaylanacak. Bu çerçeve şirketlere ortak mektup aracılığıyla iletilecek” dedi.
   Yuval Stainitz ise yeni tip koronavirüs pandemisinden sonra ilk yurtdışı gezisini Güney Kıbrıs’a gerçekleştirmesinin sembolik önemine işaret ederek, misafirperverliği için Pilidu’ya teşekkür etti. Güney Kıbrıs ile İsrail arasında elektrik bağlantısı “EuroAsia” için tarihî bir anlaşmaya imza attıklarını,  9 yıldır tartışma konusu olan “Afrodit” ve “Ishai” yatakları meselesinde de çok önemli bir ilerleme kaydettiklerini söyledi.
Stainitz, şunları aktardı:
   “Ana fikir,  şirketlerin Kıbrıs ve İsrail MEB’lerinin ortak hat sınırın her iki tarafında da faaliyette bulunmasına ve önümüzdeki altı ay için masaya oturup, kendi aralarında ticari düzenlemeler bulmalarına müsaade edilmesidir. Şirketlerin bulacağı ticari düzenlemeler daha sonra iki ülkenin onayına sunulacak.”

Alternatif güzergahlar olabilir

   Öte yandan, Haravgi, “Y. Stainitz: Doğal Gaz İki ve/veya Üç Boru Hattına Yeter… İsrail Enerji Bakanı EastMed Beş Yıl İçerisinde Hazır Olabilir Diyor” başlıklı haberinde, İsrail Enerji Bakanı Yuval Stainitz’in Rum Haber Ajansı’na (KİPE) yaptığı açıklamayı aktardı.
   Gazeteye göre, Stainitz “Çok büyük gaz rezervimiz var ve Kıbrıs ile bu şekilde iki veya üç boru hattı daha çıkarabileceğimizi düşünüyorum” diyerek “alternatif güzergâhlar olabileceğini dolaylı ancak net şekilde” doğruladı.
  İsrail’in çok büyük bir gaz rezervi bulunduğunu belirten Stainitz “AB’yi 2016’da Nord Stream’in yerine koyacak bir şey ararlarsa, bir deniz altı boru hattı için Doğu Akdeniz’e, İsrail ve Kıbrıs’a yönelebileceklerine ikna ettim” ifadesini kullandı.
   AB’nin sürdürülebilirlik incelemelerini yaptığını ve 6 milyon Euro yatırım yaptığını hatırlatan İsrail Enerji Bakanı “yeni tip koronavirüs krizi sonlandığında birkaç ay, yarım yıl içerisinde projeyi ilerleteceğimizi umuyorum. Elektrik bağlantısı hattı iki-üç yıl içerisinde hazır olabilir. EastMed boru hattı daha büyük ve daha pahalı bir proje, hazır olması için belki 5 yıl gerekebilir” dedi.
  Stainitz, İsrail’e ait olduğunu söylediği EastMed projesinin kendileri için çok önemli olduğunu belirterek şöyle devam etti: “doğal gazı komşularımıza; Ürdün’e ve Mısır’a ihraç ediyor olmamıza ve İsrail’den Mısır’a giden bir miktar gazın da Nil Deltası’ndaki enerji altyapıları aracılığıyla AB’ye gidiyor olmasına rağmen EastMed bizim için önemli.”