Kıbrıs sorununda 5+1 gayriresmî konferansın düzenlenmesi arifesinde İngiltere Dışişleri Bakanlığı’nın, Ada’daki İngiliz varlığının devamını sağlamak hedefiyle “iki toplum devleti”nden söz edilen bazı fikirler üzerinde çalıştığı ve bu konuda nabız yokladığı bildirildi.

   Fileleftheros gazetesi “İngiliz Yönetmenliğinde Fikirler… İki Başkan Yardımcısı ile İlgili Nabız Yoklamalar, Raab’ın Gelişi ile Birçok Şey Netleşecek” başlığıyla manşete çektiği haberinde İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab’ın 4 Şubat’ta geleceği Ada’da Cumhurbaşkanı Ersin Tatar,  Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis, Dışişleri Bakanı Nikos Hristodulidis ve Ada’daki BM temsilciliği ile görüşeceğini yazdı.
   Daha önce de İngiltere Dışişleri Bakanlığı Siyasi Müdür Yardımcısı Ajay Sharma’nın Ada’yı ziyaret ettiği, beraberinde getirdiklerinin Rum yönetiminin de Yunanistan’ın da hoşuna gitmediği kaydedilen haberde, birçok şeyin Raab’ın ziyareti sırasında netleşeceğine işaret edildi. Haberde İngilizlerin, nabız yoklayarak tepkileri not ettiği belirtildi.
   İngilizlerin bu taktiği, Türk tarafının egemen eşitlik, iki devlet olarak tarif ettiği siyasi eşitliğin kabulünü sağlamak için uyguladığı kaydedilen haberde şu detaylar aktarıldı:  
    “İngilizler, Başkan Anastasiadis’in söylediklerine de atıf yaparak, birçok yetkiye sahip iki toplum devletinden (community states /toplumların egemenliği) oluşan, merkezî hükümetin de egemenliği, tek vatandaşlığı ve uluslararası temsiliyeti sağlayacağı bir gevşek federasyon tarif etmektedir. Toplum devleti ifadesi yalnız Kıbrıs sorununda değil daha geniş alanda kullanılmakta olan yeni bir ifade. İngilizler “bir (dönüşümlü) başkan ve eşitliği ifade edecek olan biri Kıbrıslı Türk öteki Kıbrıslı Rum olmak üzere iki de başkan yardımcısı” fikrini de ortaya attı. Dahası, 2 Kıbrıslı Türk ve 4 Kıbrıslı Rum’dan oluşacak küçük esnek bir bakanlar kurulunda karar alınması için bir Kıbrıslı Türk oyu gerekmesini de uygun buluyor görünüyor. İngiltere Dışişleri Bakanlığı heyeti, Lefkoşa’yı, siyasi eşitlik konusuna atıf yaparak Türkiye’ye iyi niyet hareketinde bulunmaya teşvik ediyor izlenimi veriyor.”

Garantiler de ele alınacak

   Gazete Raab’ın, ziyareti sırasında garantiler konusunu da gündeme getirmesinin beklendiğini yazdı; İngiltere’nin garantiler konusunda “saklambaç oynadığını”, iki tarafın görüşüne saygı göstereceğini söyleyerek, öze dair görüş belirtmekten kaçındığı yorumunda bulundu.
   Türkiye’nin, garantilerin kaldırılmasına destek verirse “üsler” meselesini gündeme getireceğini söyleyerek İngiltere’yi baştan uyardığını yazan gazete, “Üsler konusunu elbette, Kıbrıs Cumhuriyeti’ni korumak için Lefkoşa da gündeme getirebilir” ifadesine yer verdi.
   “Önemli olan Mart ayının ilk 10 günü içinde düzenlenecek 5+1 gayriresmî konferansta ne olacağıdır” vurgusunu yapan gazete, BM Genel Sekreteri’nin alenen, “şahsen Güvenlik Konseyi beyanlarına bağlı olsa da, bütün konuların masada olacağını” söylediğini hatırlattı, özetle şunları yazdı:
    “Birleşmiş Milletler’in, zemini değiştirebileceği, Genel Sekreter’in yetkilerini genişletebileceği, tamamen değiştirebileceği açıktır, yeter ki bütün taraflar istesin. Bunun, Türk tarafının işine geldiği ve adını her ne koyarsa koysun, konfederasyon çözümünü gündeme getirmesine fırsat tanıdığı ortadadır, gelişmeleri ‘kolaylaştırma’ ve İngiliz ‘altın kesit’ formülü tam da buraya denk geliyor.”