Rum Milli Muhafıs Ordusu’nun (RMMO eski komutanı emekli Korgeneral Andreas Pendaras, Zürih ve Londra Antlaşmaları’nda öngörülen Kıbrıs Ordusu’nun, 1963 olaylarından sonra Kıbrıslı Türklerin devlet kurumlarından dışlanmasıyla dağıldığını açıkladı.

   Pendaras,  Başpiskopos Makarios’un kararıyla dağıtılan Kıbrıs ordusunun yerine Rum Milli Muhafız Ordusu’nun (RMMO) kurulduğunu ve bunun hata olduğunu vurguladı.

   Simerini “Kıbrıs Ordusu Yeniden Kurulmalı… Bizim Taraf Güvenlik Başlığında Gündemi Değiştirebilir” başlıklı haberinde Pendaras’ın, Kıbrıs Ordusu’nun dağıtılmış olmasına karşın, hukuki varlığının bütçe nedeniyle bugüne kadar devam ettiğine dikkat çektiğini yazdı.

   RMMO’nun Haziran 1964 yılında olağanüstü hal kapsamında ihdas edilen yasayla kurulduğunu belirten Pendaras, 1964’ten Crans Montana görüşmelerine kadar cereyan eden gelişmeler değerlendirildiğinde, Kıbrıs sorununun yönetilmesindeki ana hatanın Kıbrıs Ordusu’nun dağıtılması olduğunu savundu.

  Pendaras, Makarios hükümetinin orduyu dağıtmasına hiçbir neden olmadığına ve Kıbrıslı Türklerin bütün devlet kurumlarından dışlanmış olmasına karşın, sadece ordunun dağıtıldığına dikkat çekti, özetle şöyle dedi:

   “Milli Muhafız Ordusu operasyonel açıdan, Kıbrıs Anayasası’nın öngördüğü bir ordu değildi. Bu nedenle Muhafız Ordusu’nun Kıbrıs sorunu çözümsüz kaldığı sürece varlık gösterecek, çözümle birlikte Milli Muhafız Ordusu’nun da lağvedilecekti. Muhafız Ordusu’nun silahlanması için 1974’ten önce tek bir lira harcanmamıştı. Savunma Fonu’ndan yaklaşık 4 milyar Euro’nun da başka maksatlara kullanılması tesadüf değil.”

Çözüm sonrası ne olacak?

   Pendaras Kıbrıs Ordusu’nun dağıtılmasının ve RMMO’nun da çözümle birlikte lağvedilecek olmasının siyasi düzeyde sıkıntı yaratacağını savunarak, “Çözümle şekillenecek olan devletin silahlı kuvveti olmaması bölgede güvenlik açığı yaratır. Bu açığı Türkiye garantiler, müdahale hakkı ve askeri varlığı ile kapatmaya talip. Aksine Federal Kıbrıs’ın, Kıbrıs Anayasası’nda öngörüldüğü gibi kendi silahlı kuvvetlerini idame ettirmesi Türkiye’nin bu argümanını bozacaktır” dedi.

   Andreas Pandaras, Kıbrıs sorununun içerisinde bulunduğu bu toparlanma sürecinde (müzakereler yeniden başlayana kadar) Rum tarafının Kıbrıs Ordusu’nu yeniden kurarak Güvenlik Başlığı’nda gündemi değiştirebileceğini savundu. Pendaras, ordunun, devam etmekte olan hukuki varlığı sayesinde, sadece RMMO’nun kuruluş yasasını iptal edecek bir yasa değişikliğiyle yeniden kurulabileceğini belirtti.

   Özde, RMMO’nun sadece isim değiştirerek Kıbrıs Ordusu adını alacağını ve bu sayede Zürih-Londra Antlaşmaları’nda öngörülen kurum haline geleceğini belirten Pendaras, müzakerelerde de artık RMMO’nun lağvının değil, Kıbrıslı Türklerin katılımı ile reorganizasyonunun konuşulacağını söyledi.

   Pendaras “Kıbrıs Ordusu’nun varlığı Kıbrıs devletinin uluslararası hukuka uygun tek güvenlik prosedürüdür. BM Anayasası’nın 51’inci maddesi ve Lizbon Sözleşmesi’nin 4’üncü paragrafı, güvenlik sorumluluğunun devletlerin kendilerine ait olduğuna silahlı kuvvet bulundurmakla kalmayıp bunları güçlendirme yükümlülükleri de olduğuna açıkça vurgu yapar” dedi.