Gaz konusunu ele aldığım makalelerde, Kıbrıs sorunun çözümsüz olduğu bu aşmada, Güneyin BM ve AB üyeliğinin arkasına saklanarak attığı tek yanlı adımları karşılamada, Kuzeyin uluslararası siyasette kurumsal bir varlık olarak yer almaması nedeni ile ciddi sıkıntı olduğunu çokça ele almıştım.
Bu eksikliğin yol açtığı sıkıntıyı kapamak için takip edilen yol, hali ile ağırlıkla, Türkiye’nin desteği ile evrensel platformda ses vermek şeklinde oldu.
Ancak süreç içinde bu yol, Kuzeyi edilgen kıldı. İç siyasi hesaplarla da abartılan bu durum, sonuç itibari ile Kıbrıs Türk Toplumunu ve Türkiye'yi zora soktu. İş vekalet verenin edilgenliğine ve vekaleti alanın da sıkıntı içine girmesine yol açtı.
Ancak ENI şirketinin son gaz sondajında yaşanan bazı gelişmeler, adımın farklı olması halinde, daha da etkin olunacağının göstergesi oldu.
Hükümetin girişimleri...
Konunun en gergin aşamasında elbette ki Türkiye’nin desteği ile Dışişleri Bakanı Sayın Kudret Özersay, konunun ilgili tarafı olan İtalya'yı ziyaret etti.
Hükümet Programında Kıbrıs konusunda ortak bir ifade olmayan 4'lü koalisyonun taraf olduğu bu yeni adım, çok olumlu bir girişimdir.
Ancak bu adıma dönük olarak UBP sözcülerinin getirdiği küçümseyici ve protokol düzeyi esaslı eleştiriler, gerçekte yıllardır süren “Elma piş, ağzıma düş” temelli edilgen siyasetin yansımasıdır.
Buna bağlı olarak 4'lü koalisyonun Başbakanı Sayın Tufan Erhüman düzenlediği son basın toplantısında, hükümet programında Kıbrıs sorununa dair, ortak bir tespit olmadığını vurgulamasına karşın, gaz konusunda ifade ettikleri, Hükümetin sağlıklı görüşleri olduğunu gösterdi.
Sayın Anastasiadis'in gaz konusunda attığı tek yanlı adımları meşrulaştırmak için, Kıbrıs Türk Toplumu üzerinden ifade ettiği ve akla mantığa sığmayan yaklaşımlarına, Sayın Tufan Erhürman’ın Kıbrıs sorununun esasını oluşturan siyasi eşitlik üzerinden yaptığı cevap niteliğindeki yorumları, yalnız gaz konusunu değil, ama esasın, yani, karşılıklı kabul edilebilir bir çözümün de nereden neşet alması gerektiğini vurgulaması bakımından yerinde idi.
Sondaj durdu, ama konu kapanmadı…
Fakat ne isterse olsun ENI sondajı durmuş olsa dahi konu kapanmadı. Çünkü TOTAL sıradadır. Ayrıca son baharda EXXON Mobil sondaja başlayacak. Onun ortağı da Katar Petroldür.
Şimdi iki taraf ne yapacak?
Kuzey, ENI meselesinde, Türkiye’nin askeri potansiyelinin desteği ile elde ettiği bu kısa vadeli siyasi kazanıma bakarak; TOTAL, EXXON Mobil- Katar Ortaklığının yapacağı sondajlara dönük olarak da aynı yolu mu tutacak? Yani sonuçta İtalya, Fransa, ABD ve Yunanistan hatta İsrail deniz güçleri ile karşı karşıya gelme riskine göz mü kapayacak?
Peki Güney ne yapacak? Kendi dar görüşlülüğünün yol açtığı bu durumda karşı karşıya kaldığı zor ve onurlarını da zedeleyen bu durum nedeni ile şimdi olaya, AB'yi de işin içine katarak; EXXON Mobili, Total’ı da dahil ederek, Türkiye ile başkaları üzerinden hesaplaşma güdüsü ile mi yaklaşacak?
İşte bu günlerde, Kuzeyden yükselen sağduyulu seslere Güneyden de sağ duyulu bir ses eklendi. Bu çok önemlidir. Çünkü, ENI çıkmazından sonra oluşan hamaset ve düşmanlık psikozu içinde, cesaret ister Güneyde, sağduyulu ses vermek için....
Bu konuda cesaretli ses AKEL Genel Sekreteri Sayın Andros Kiprianu’dan geldi. “MEB yaşananların Kıbrıs sorunun çözümsüzlüğünün yarattığı küçük bir örnek olduğunu” söyledi.
Bunun yanında da Güney liderliğinin Türkiye odaklı izlediği ve yanlış üstüne yanlış getiren siyaseti de şu ifade ile sorguladı:
“Türkiye’ye siyasi bedel ödetebileceğimizi sanırsak, olumsuz sonuçlarla karşı karşıya kalacağımızı sanırım” dedi. Bunun için sağduyu çağrısı yaptı.
İşte bu aşamada Kuzeyde ve Güneyde sağduyu sahibi tüm güçler ve çevreler, çözümsüzlüğün yol açtığı ve bölge ile dünyadaki olumsuz gelişmelerle birlikte, daha da karmaşıklaşan yeni sorunların, eskileri ile birleşerek bizi boğmaması. Bir ateş sarmalına sokmaması ve bir an evvel sağlıklı bir sonuç elde etmek için, BM temelinde görüşmeleri ele almayı cesaretle gündeme taşımalıdır. Yaşadıklarımız, “Kaleden kaleye şahin uçurma” ile gidilirse, daha da büyük acılarla yaşayacaklarımızın göstergesidir.
