Son zamanlarda gündemimizin üst sıralarında yer alan Covid-19 virüs salgını, kişisel bakım ve hijyenin ne kadar önemli olduğunu bir kere daha anlamamızı sağladı. Herkesin kendi sıkı yönetimini ilan edip evden çıkmamaya gayret gösterdiği bu günlerde, kişisel bakımımıza yeni rutinler eklerken bazı alışkanlıklarımızı da değiştirmemiz gerektiğinin farkına vardık. Peki, bunlar hangi alışkanlıklarımız?
Yanlış: En az 1.5 metre mesafesini korumamak
Doğru: Coronavirüs hasta kişilerin öksürmeleri ve hapşırmalarıyla ortama yayılan damlacıkların solunması sonucu bulaşır. Ayrıca solunum parçacıklarıyla kirlenmiş ellere ve çeşitli yüzeylere dokunulduktan sonra ellerin yıkanmadan yüz, burun veya ağıza götürülmesiyle de virüs alınabilir. Bu nedenle kalabalık ortamlardan olabildiğince uzak durun, zorunlu olmadıkça dışarıya çıkmayın. Yakın temasta bulunmaktan da kaçının; selamlaşmak amacıyla tokalaşmayın, sarılmayın ve öpüşmeyin. Soğuk algınlığı olan kişilerle aranıza en az 1.5 metre mesafe koymaya da dikkat edin.
Yanlış: Maskeyi yanlış kullanmak
Doğru: Toplumda maske kullanımında sorunlar var. Maske yüze oturmalı, burun kemeri üzerindeki teli kullanarak yüze göre ayarlanmalı. Maskenin kenarlarından hava giriş çıkışı olmamalı. Maske standartlara uygun 3 katlı ve orta katının filtre özelliği olmalı. Islanınca çıkarılıp yenisi takılmalı. Tekrar kullanılmamalı. Kullanılmış maskeler orta yerlere bırakılmamalı. Maskenin ön yüzüne elle asla dokunulmamalı. Kapalı, kalabalık ve uzun süre kalınacak ortamlarda çift katlı maske kullanılmalı. Kapalı, kalabalık ortamlarda sizin maske takmanız yeterince korumadığı için, ortamdaki herkes usulüne uygun şekilde maske takmalı. Öksürme hapşırma sırasında maskeye rağmen saçılan damlacık sayısı fazla olabildiğinden maskeli de olunsa fiziksel mesafenin korunmasına çok dikkat edilmelidir.
Yanlış: Elleri 20 saniye boyunca yıkamamak
Doğru: Ellerinizi en az 20 saniye doğru teknikle ovalayarak yıkamanız gerekir. Takı ve saatiniz varsa çıkarın sonra ellerinizi suyla ıslatın. Ardından bol miktarda sabunu, dairesel hareketlerle ellerinizin her bölgesine yayın. Tırnakların kenar ve uç kısımlarını temizleyin. Parmak ve parmak aralarını ovalayın. Sol elinizle sağ elinizin, sağ elinizle de sol elinizin sırtını ovalayın. Her 2 elinizin başparmağını diğer elinizle ovaladıktan sonra bileklerinizi yıkayın. Ardından bileklerinizden başlayarak, ellerinizi akan suyla iyice durulayın. Mikroorganizmalar nemli ortamlarda kolayca çoğalabildikleri için bileklerden başlayarak tek kullanımlık kağıt havluyla ellerinizi iyice kurulayın. Musluğu dirseğinizle veya elinizi kuruladığınız tek kullanımlık havluyu kapatın.
Yanlış: Elleri sık sık temizlememek
Doğru: Covid-19 tokalaşma, ellerin ağız veya gözlerle temas etmesi gibi yollarla kolaylıkla bulaşabilir. Bu nedenle öksürük veya hapşırıktan sonra, hasta insanla veya çevresiyle temasın ardından, toplu taşıma araçlarını kullandıktan sonra, ortak kullanılan malzemelerle temasın ardından, dışarıdan eve veya işyerine girdiğinizde, tuvalete girerken ve çıktıktan sonra, yemek hazırlamadan önce ve sonrasında, çöplere veya bozulmuş gıdalara dokunduktan sonra ellerinizi yıkamayı asla ihmal etmeyin.
Yanlış: Sürekli yüzümüze dokunmak
Doğru: Gün boyunca farkında olmadan defalarca yüzümüze dokunuyoruz. Araştırmalar yüzümüze günde en az 90 kez dokunduğumuzu ortaya koydu. Virüsler yüzde bir hafta boyunca yaşayabiliyorlar. Sürekli yüzümüze dokursak elimizde bulunan bakterilerin ağız ve burun yoluyla vücudumuza girmesine neden olabiliriz. Dolayısıyla kirli ellerinizle ağzınıza, gözlerinize ve burnunuza dokunmayın.
Yanlış: Uyku düzenine dikkat etmemek
Doğru: Kaliteli ve yeterli uyku, sağlıklı bir bağışıklık sisteminde anahtar rol üstleniyor. Bunun nedeni ise vücudumuzdaki bakteri ve toksinlerle savaşan, uyku hormonu olarak bilinen melatoninin sadece gece ve karanlık ortamda salgılanması. Tüm bunların etkisiyle bağışıklık sistemimiz uyku sırasında kendini yeniliyor. Dolayısıyla her gün erken yatıp erken kalkmaya ve kesintisiz 6-8 saat uyumaya özen gösterin. Melatonin hormonundan daha fazla yararlanmak için yatak odasının karanlık olmasına da dikkat edin.
Yanlış: Su içmemek
Doğru: Yaptığımız önemli hatalardan biri de, yeterince su içmemek. Oysa su vücudumuzdaki toksinlerin atılmasına katkıda bulunarak sağlığımızın korunmasında önemli bir rol üstleniyor. Vücut direncinizi artırmak için günde 8-10 bardak su içmeyi alışkanlık haline getirin.
Yanlış: Doğru beslenmemek
Doğrusu: Dengeli ve vitamin ile minerallerden zengin beslenmek, bağışıklık sistemimizin güçlenmesi için çok önemli. Bağışıklık sistemimizi koruyan antioksidanlar olan A, C, E ve D vitaminleri ile çinko, selenyum ve demir gibi vitamin ile mineralleri içeren besinleri düzenli ve yeterli düzeyde almamız gerekiyor. Her çeşit besin grubundan yeterli ve dengeli, dolayısıyla rengarenk beslenmeniz, bağışıklık sisteminizi güçlendirecektir.
Yanlış: Kişisel eşyaları ortak kullanmak
Doğru: Havlu, sabun, makyaj malzemeleri ve tarak gibi eşyalar kişisel kullanım için üretilir ve hijyen kuralları gereği paylaşılmaması gerekir. Çünkü bedenle yakın temasta olan bu ürünler, var olan bir enfeksiyonu başka bir kişiye kolaylıkla taşıyabilir. Bu nedenle bu tip ürünleri paylaşmamaya ve hijyenik olmalarına özellikle dikkat etmemiz gerekir. Ortak kullanmak zorunda olduğunuz malzemeleri ise dokunmadan önce antiseptik ürün veya mendillerle silerek virüsün bulaşma riskini azaltabilirsiniz.
Yanlış: Diş fırçasını saklama koşullarına dikkat etmemek
Doğru: Diş fırçaları, bakteri ve virüs tehdidine en yatkın kişisel bakım gereçlerinin başında gelir. Bu nedenle, diş fırçalarını kullanırken ve saklarken çok dikkatli olunması önerilir. Diş fırçalarımızda bakteri oluşumunu önlemek için her kullanımdan sonra öncelikle iyice temizlendiğinden ve kurulandığından emin olmamız gerekir. Kullanımı bittikten sonra başkalarının diş fırçalarına değmeyecek bir ortamda saklanmasına özen gösterilmelidir. Bu yüzden evdeki tüm diş fırçalarının tek bir kapta muhafaza edilmemesi önerilir.
Yanlış: İstenmeyen tüylerden kurtulmak için kuaför veya güzellik salonlarına gitmek
Doğru: Kuaför veya güzellik salonları maksimum önlem almak ve virüsün yayılmasını önlemek amacıyla kapalı. Bu dönemde birçok kadın, kişisel bakım ihtiyaçlarını nasıl karşılayacaklarının kaygısını yaşıyor olabilir. Belki de bu dönem kişisel bakımda bazı alışkanlıklarımızı değiştirmenin tam zamanı. Salgın zamanları daha yüksek bir tehdit oluşturmakla birlikte, normal zamanlarda da kişisel bakım için yaptırdığımız bazı uygulamalar sırasında uygulamayı yapan kişiyle güvenli yakınlık mesafesini aşabiliyoruz. Özellikle ağız ve burun gibi bulaşıcı hastalıkların yayılma riskinin yüksek olduğu alanlarda bu mesafeyi maalesef koruyamayabiliyoruz. Örneğin; istenmeyen tüylerden kurtulma uygulamaları sırasında bu durumla sıklıkla karşılaşıyoruz. Oysaki evimizde de sir ağda bantlarıyla kişisel bakım rutinimize çok daha pratik ve hijyenik bir şekilde devam edebiliriz.
Yanlış: Kozmetik reyonlarında ürün testerlerini denemek
Doğru: Yeni bir kozmetik ürünü alırken bize yakışıp yakışmayacağından emin olmak isteriz. Bu yüzden; kozmetik mağazalarında birçok ürünün tester ürünleri bulunur. Ancak günde yüzlerce müşterinin denediği bu ürünleri denerken temkinli olmak ve mümkünse direkt vücutta denememek gerekir. Çünkü daha önce deneyen kişilerde enfeksiyon olup olmadığını asla bilemeyiz. Ürünü, direkt dudağınıza ya da gözünüze sürmek yerine elinizin iç bilediğinde denemeniz ve sonra antibakteriyel mendille hızlıca silmeniz daha yerinde bir yöntem olabilir.
Yanlış: Evde, işyerinde hijyeni aksatmak
Doğru: Evde kapı kolları, armatürler ve lavabolar gibi sık sık kullandığınız yüzeyleri her gün bol su ve deterjanla yıkamayı ihmal etmeyin. İşyerinde yüzey temizliğini de ıslak mendil yerine, alkol oranı yüksek olan maddelerle yapmanız da çok önemli.
Yanlış: Ortamı havalandırmamak
Doğru: Bulunulan ortamdaki havanın kuru olması da virüslerin çoğalmalarına yol açıyor. Bu nedenle soluduğunuz havayı, her gün, saat başı 10-15 dakika boyunca havalandırın veya açık havaya çıkın.
Yanlış: Öksürürken ağzı kapatmamak
Doğru: Öksürme veya hapşırma sırasında ağız ve burnunuzu tek kullanımlık mendille kapatın. Mendiliniz yoksa dirseğinizin iç kısmını kullanarak damlacıkların çevreye yayılmasını önleyin. Tek kullanımlık mendili hemen çöpe atın ve elinizi yıkayın.
