Bazı tahıl üreticileri, zararlıları yok etmek, toprağı daha kolay ve hızlı işlemek düşüncesi ile geçmiş yıldan tarlada kalan anızı yani köklü bitki saplarını yakmaktadır.
Ancak anız yakmanın faydaları, zararlarının çok daha fazladır. Bu nedenle anızın yakılması birçok ülkede yasaktır.
Bu hatalı uyulamadan vazgeçilmesine katkıda bulunmak düşüncesiyle, anız yakmanın sakıncalarını hatırlatmakta yarar görürüm.
Anız yakıldığı takdirde:
* Toprak içerisindeki canlılar ve organik madde yok edilir.
* Toprakta bulunan ve bitkilere yararlı olan besin maddeleri azalır.
* Toprağın su tutma kapasitesi düşer ve çoraklaşma oluşur.
* Tarım topraklarında su ve rüzgâr erozyonu artar.
* Doğadaki faydalı canlılar yakılarak katledilir.
* Orman yangınlarına neden olarak, ekolojik dengenin bozulmasına ve tatlı su kaynaklarının azalmasına zemin hazırlar.
* Telefon ve elektrik direklerinin yanmasına ve duman trafik kazalarına sebep olur.
* Tarımda biyolojik mücadele üzerine olumsuz etki yapar.
*Anız yakılan arazilerden çıkan duman hava kirliliğine sebep olur.
* Hayvanların otlak alanları yakılarak yok edilir.
* Anızdaki yangının civardaki diğer tarım alanlarına sıçrama riski vardır.
Öte yandan üreticilerin, toprağı ekime hazırlamada ve zararlılarla mücadelede bazı sıkıntıları olduğu biliniyor. Bu sıkıntıları nedeniyle birçok üretici, arazilerin daha kolay ve daha hızlı sürülebilmesi ve yabancı ot tohumları ile zararlı böceklerin yok edilmesi gerekçesiyle anızı yakma eğilimindedir.
Bu durumda hükümetin görevi, hem üreticilerin hem de doğasal çevrenin korunmasına olanak veren, çağdaş çıkış yolları bulmaktır.
Anız yakma sorununun çözümünde, aşağıdaki uygulamaların benimsenmesinin isabetli olacağı görüşündeyim:
1- Devlet Üretme çiftliklerinde tarla denemeleri ve demonstrasyonlarla anız yakmanın zarar ve sakıncaları somut bir şekilde üreticilere gösterilmeli ve böylece bu sakıncalı uygulamadan vazgeçmelerine yardımcı olunmalı…
2- Anızlı tarlaların hızlı ve kolayca işlenebilmesi için anız kültüvatörleri, soklu pulluk,
ön gövdeli soklu pulluk, hidrolik goble diskaro ve çizel gibi aletlerin kullanılması özendirilmeli…
3- Anızlı arazilere doğrudan tohum eken ‘Anız Mibzer’i’ üreticilerimiz tanıtılmalı ve benimsettirilmeli…
4- Bitki zararlıları ve yabancı ot sorununun çözümünde ‘Entegre Mücadele’ yönteminin yararları anlatılmalı ve kabul ettirilmeli…
Anız yakma nedeniyle KKTC’nin birçok yerinde çıkan yangınlar, konunun ne kadar ciddi olduğunu gösteriyor.
Kısaca belirtmek gerekirse tarım toprağı, kum parçacıklarından oluşan ölü bir varlık olarak değil, içinde barındırdığı çeşitli yararlı canlılardan oluşan bir varlıktır. Bu nedenle yakılması, diğer zararlıların yanında, doğal yapısının bozulmasına ve sonuçta üreticinin de kaybına sebep olmaktadır.