2018 Mali yılı Bütçe Giderler bacağının 8 aylık gerçekleştirmeleri içerisinde yer alan Cari Transferler ödemeleri altında bulunan “Sağlık Amaçlı Transferler” ödeneğinin sadece % 61’i kullanılmış, buna karşılık 2017 mali yılının 8 aylık kullanılan % 46 idi. Burada önemli artış olduğunu söyleyebiliriz. Bu artışın esas nedeninin “Yurt içi tedavi görenler” ödeneğinde olduğunu vurgulamakta yarar var. Sağlık da hem ek mesai de en fazla pay sahibi olan ve hem de kamuda en fazla istihdam yaratılan sektörün, bu denli dışa bağımlı olması son derece düşündürücüdür. Geçen yıla oranla % 15’lik artış, bu daralan ülke ekonomisi için son derece üzüntü vericidir. Sağlık sektörü hem Kamu Maliyesinden en güçlü personel ödemesi olacak hem de dışa bağımlı olunacak! Bu göstergeler bize 2018 yılında sağlığı yönetenlerin sınıfta kaldığını göstermektedir.
2018 Mali yılı Bütçe Giderler bacağının 8 aylık gerçekleştirmeleri içerisinde yer alan Fon Giderleri altında bulunan Fiyat İstikrar Fonu Giderleri’nin % 65,17’si kullanılmış, buna karşılık 2017 mali yılının 8 aylık kullanılan % 75,48 idi. Bu da Hükümetin çiftçiye, naranciyeciye vb. gibi sektörlere olan mükellefiyetlerini zamanında yapmadığın göstergesidir.
2018 Mali yılı Bütçe Giderler bacağının 9 aylık gerçekleştirmeleri içerisinde yer alan, Fon Giderleri altında bulunan Turizm Teşvik Fonu’nun % 52,37’si kullanılmış; buna karşılık 2017 mali yılının 8 aylık kullanılan % 41,54 idi. Burada, KKTC Turizmi’nin teşvik edilmesi için kurulan bu fon ile gerek ülkenin Turizminin tanıtılması için reklam ve Fuar katılım bedelleri, gerekse Yurt dışından gelecek olan her bir turist için verilecek olan teşvik ödemeleri gerçekleşmektedir. Fakat görüldüğü üzere lokomotif sektör dediğimiz Turizm ödemeleri geçen yıla oranla artış eğiliminde acaba turizm yatırımcılarımız memnun mu? Ve tabi ki artan Turizm teşvikleri ve reklam giderlerine karşılık olarak ülkeye gelen turist sayısı ve ülke ekonomisine Turizm sektörünün katkısı bütçedeki artış hızında mı?
2018 Mali yılı Bütçe Giderler bacağının 9 aylık gerçekleştirmeleri içerisinde yer alan “TC Yardım Ve Krediler Toplamı” ödeneğinin % 37,76’sı kullanılmış. Buna karşılık olarak bu oran, 2017 mali yılının 8 ayının sonunda % 40,55 idi. Bu ödeneğin altında bulunan “TC yatırım” ödeneği 2018 Mali yılının 8 ayının sonunda % 17,66’sı kullanıldı (2017 yılında % 29,41). “Savunma” ödeneği, 2018 Mali yılının 8 ayın sonunda % 65,87’si kullanıldı (2017 yılında % 62,44). “Reel sektör” 2018 Mali yılının 8 ayının sonunda % 37,44’ü kullanıldı (2017 yılında % 49,33). Bu bağlamda “TC yardım ve Kredilerine” ait olan ödemelerden sadece geçen yıla paralellik gösteren “Savunma” giderleridir. Fakat “TC Yatırım” ve “Reel Sektör” ödemeleri geçen yılın çok çok altında gerçekleşmiştir. Halbuki seçim öncesinde TC’den gelen kaynakların KKTC Ekonomisine hızla kazandırılacağını (Etkin verimli, şeffaf ve hesap verilebilinir) ve ülkedeki alt yapı sorunlarına çare üretileceği vaat edilmişti. Fakat gelinen aşamada Hükümetin “TC Yatırım” ve “Reel Sektör” ödemlerini ülke Ekonomisine kazandıramadığını görmekteyiz. Hem de ülkedeki Ekonominin bu kadar dar boğazdan geçdiği bu günlerde TC kaynaklarının kullanılamaması son derece hem düşündürücü hem de üzücüdür.
Yukarıda 2018 Mali yılı Bütçesi’nin 8 aylık gerçekleşme sonuçlarını sizlerle paylaştım. Yarın ise 8 aylık gerçekleşen Bütçe gelirlerini ve 2019 Mali yılı Bütçe yasa tasarısı üzerine görüşlerimi sizlerle paylaşacağım. Herkese mutlu ve sağlıklı haftalar.