Herkese iyi pazarlar diliyorum. Bilindiği üzere 2017 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı, KKTC Meclisi’nin Ekonomi ve Maliye alt komitesinde görüşülmeye devam etmektedir. Yaklaşık olarak alt komitede Kasım 2016 ayı sonlarına kadar kurumsal bazda tüm ödenekler teker teker incelenip, alt komite onayından sonra KKTC Meclis Genel Kurul oylamasına sunulacaktır.
2017 Bütçe Yasa Tasarısı 2016 Bütçe Yasası’na göre % 11,36 oranında artırılarak Gider Bütçesi oluşturulmuştur. Buna karşılık olarak da, bütçenin finansmanını oluşturan Gelir Bacağı 2016 Bütçe Yasası’na göre 2017 Bütçe Yasa Tasarısı’nda % 15,74 oranında artırılmıştır. Gelir/Giderdeki artış oranlarının eşit düzeyde artırılmamasının ana nedeni, bütçe açığının gelirlerdeki performansa göre ya da tahsilata göre kapatılması düşünülmüştür. Fakat buradaki en önemli ayrıntı vatandaşa bütçeden ayrılacak olan miktarın vatantaşın cebinden çıkacak olanından daha fazla olmasıdır.
Amerika Birleşik Devletleri’nde Başkanlık seçimi sonrasında ve Türkiye Cumhuriyeti’nde yaşanan siyasi konjonktür nedeni ile Türk Lirası yabancı paralar karşısında nerde ise 1-2 haftada %13-16 oranında değer kaybetmiştir. Bu değer kaybı sonrasında 1 Amerikan Doları 3,05 TL iken geçen Cuma 3,40 TL seviyelerini görmüştür. İthalata bağımlı halde olan KKTC Ekonomisi, Türk Lirası’nın değer kaybı sonrasında var olan ekonomik sıkıntının daha da belirginleşmeye başladığını hatta, 2017 yılında artarak devam edeceğini piyasa durgunluğundan anlayabilmekteyiz. Bu bağlamda 2017 Bütçe Yasa Tasarısı hazırlanırken Amerikan Dolar Öngörüsü, 2017 yılı için 3,02 TL’dir. Gerek küresel sebepler gerekse Türkiye Cumhuriyeti’nin konjektürel yapısı neticesinde Döviz kurunun yakın gelecekte düşüş eğiliminde değil çıkış eğiliminde olacağı düşünülmektedir. Dolayısıyla sadece iki haftalık sürede %13-16 oranında devaliasyon olan Türk Lirası ile 3,40 olan Amerikan Doları karşısında 2017 Bütçe Yasa Tasarısı’na öngörülen artışlar TL’nin değer kaybı sonrasında Bütçe Giderlerindeki % 11,36 artış komik kalacaktır. Özzelikle da kamu çalışanları için düşünülen % 6,98’lik artış oranı son derece düşündürücüdür. Vatandaşın alım gücünün inanılmaz derecede düştüğü KKTC’de, hala sıkı Mali politika sürdürülmeye çalışılması durma noktasına gelen KKTC ekonomisini içinden çıkılmaz bir duruma sürükleyecektir. Halbuki böyle dönemlerde yapılması gereken piyasaya sıcak para enjekte ederek, oluşacak olan kaotik durumları ortadan kaldırılması sağlanmalıdır.
Yazımın başlığından da anlayacağınız üzere, Türk Lirası’nın bu kadar değer kaybettiği ve de kaybedeceği düşünüldüğünde, Vatandaş açısından 2017 Bütçesi başlamadan bitmiştir. Ama hükümet alt komitede hala hazırda görüşülmekte olan, 2017 Bütçe Yasa Tasarısını oluşan bu yeni ekonomik verilere göre yeniden değerlendirmeye alarak bir an önce 2017 Bütçesi revize edilmelidir. En azından personel giderlerini % 6,98’den %12 oranına çıkararak revize edilemesi yerinde ve ülke ekonomisi açısından son derece olumlu olacak kanaatindeyim. Ayrıca 2017 Bütçe Yasa Tasarısı’nda (%11,36), tüm giderler tekrardan gözden geçirilerek bütçe gider bacağının 2016 yılına oranla %15 oranına çıkarılarak revize edilmesi 2017 yılı ülke ekonomisi açısından son derece olumlu ve yerinde olacaktır. 2017 Bütçe Yasa Tasarısı gelişen bu küresel ekonomik koşullar neticesinde yeniden revize edilmez ise ülkede çok iflaslar, çek yasaklıları ve borçlu kişi sayısı artış göstercektir. Kısaca 2017 Bütçe Yasa Tasarısına Revize Şart... Ayrıca değinmeden edemeyeceğim bir konu daha var. 2017 Bütçe Yasa Tasarısı’nda yer almayan, 2011 yılında emeklilerin maaşlarından kesilen ve toplam maliyeti 12 milyon olan ek bir kaynak da bu revizyon sonrasında 2017 Bütçe Yasa Tasarısı’nda yerini almalıdır.
